Sau nhiều năm trở lại thăm xã Huổi Luông, huyện Phong Thổ, điều làm chúng tôi ngạc nhiên nhất chính là hình ảnh những ruộng lúa, nương ngô hay những đồi đất trống trước đây được thay bằng màu xanh bạt ngàn của những đồi chuối trải dài. Chuối được trồng kín trên các nương, đồi, vùng đất trống dọc ven suối hay ven đường quốc lộ được người dân tận dụng để trồng chuối. Cũng từ đó mà điểm thu mua chuối của các thương lái mọc lên dọc đường từ ngã ba Nậm Cáy đến xã Huổi Luông cùng hình ảnh những chiếc xe máy, xe kéo được người dân hối hả chở chuối đi bán.
Người dân xã Huổi Luông chở chuối đi bán
Ghé thăm bản U Gia xã Huổi Luông chúng tôi gặp anh Phàn A Thông đúng lúc anh đang thu hoạch chuối ngay cạnh bản. Qua trao đổi với anh chúng tôi càng thấy rõ được lợi ích của việc trồng chuối mang lại cho người nông dân nơi đây. Anh Thông cho biết gia đình anh trồng chuối từ năm 2011, ban đầu anh mua gần 500 gốc chuối với giá 7.000 đồng/gốc về trồng. Qua học hỏi, áp dụng những kinh nghiệm của một số hộ đã trồng chuối trong bản nên những gốc chuối được anh trồng chăm sóc, sinh trưởng phát triển rất nhanh. Chỉ sau 1 năm trồng anh đã được thu hoạch những buồng chuối đầu tiên. Và năm đó thu nhập từ vườn chuối đã mang về cho anh hơn 30 triệu đồng. Thấy rõ được hiệu quả của cây chuối mang lại anh đã chuyển đổi một số diện tích ngô, lúa nương sang trồng chuối, đến nay gia đình anh có trên 3.000 gốc chuối đang cho thu hoạch. Năm nào thu hoạch từ chuối cũng mang lại cho gia đình anh hàng trăm triệu đồng. Nhờ trồng chuối mà gia đình anh đã có của ăn của để, mua sắm được các vận dụng trong gia đình. Anh Thông cho biết thêm: “Trồng chuối chi phí ít mà thu nhập lại cao bởi trồng chuối tốn rất ít công, ít bị sâu bệnh, trồng 1 năm nhưng cho thu hoạch được nhiều năm. Vườn chuối cho thu hoạch quanh năm, một tuần anh xuất bán 2 lần, chuối có thời điểm được giá đến 14 – 15.000 đồng/kg, rẻ nhất cũng được 6-7.000 đồng/kg. Mỗi buồng chuối có trọng lượng trung bình 12 – 15 kg bán rẻ nhất cũng được gần 100 nghìn. Mà chuối bán rất dễ, có thể bán cho các thương lái đến tận bản để thu mua hoặc chở ra cửa khẩu Ma Lù Thàng để bán thì giá cao hơn.”
Qua đi thực tế và tìm hiểu chúng tôi được biết, trên địa bàn xã Huổi Luông, hơn một nửa số hộ gia đình đều trồng chuối thương phẩm. Trong đó chuối được trồng nhiều nhất tại các bản Ma Lù Thàng, Huổi Luông 1, Huổi Luông 3, U Gia, Can Thàng. Toàn bộ các sản phẩm chuối được xuất bán sang Trung Quốc, và chuối được các thương lái thu mua phải không quá già và cũng không quá non thì mới được giá cao.
Trao đổi với chúng tôi ông Lý A Hành, Chủ tịch UBND xã Huổi Luông cho biết: “Hiện nay trên địa bàn xã Huổi Luông có trên 759 ha chuối tây, trong đó diện tích chuối cho thu hoạch là 625 ha, số còn lại là mới trồng và đang chăm sóc. Cây chuối hiện nay đang là cây cho thu nhập chính của người dân trong xã. Từ trồng chuối đã giúp nhiều hộ dân đổi đời, làm giàu, có nhiều hộ thu nhập từ 300-400 triệu đồng/năm. Cũng nhờ có cây chuối mà hàng năm các hộ chăn nuôi không lo dự trữ thức ăn cho gia súc vào mùa đông vì người dân sau khi thu hoạch quả bán thì tận dụng các thân cây chuối làm thức ăn cho gia súc, gia cầm”.
Người dân xã Huổi Luông thu hoạch chuối
Cây chuối không chỉ cho người dân tăng thu nhập xóa đói giảm nghèo mà còn giúp phủ xanh đất trống đồi núi trọc, chống xói mòn. Nhờ trồng chuối đã cho dân cuộc sống no đủ hơn, số hộ giàu tăng lên, cuộc sống của người ổn định, bản làng khởi sắc, góp phần không nhỏ vào công cuộc xây dựng nông thôn mới của bản, của xã./.
Đặng Đình Thản
Trung tâm Khuyến nông Lai Châu