Do vùng CNĐ là công viên địa chất toàn cầu nên nhiệm vụ triển khai xây dựng nông thôn mới phải song hành với công tác bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản. Vì vậy, quá trình triển khai xây dựng NTM tại vùng CNĐ có những cách làm mang tính riêng biệt.

Tính đến thời điểm tháng 4/2018, trên vùng CNĐ mới có 03 xã đạt chuẩn nông thôn mới là xã Đông Hà (huyện Quản Bạ) và xã Mậu Duệ, xã Phú Lũng (huyện Yên Minh). Riêng huyện Mèo Vạc đang phấn đấu từ nay đến năm 2020 có 01 xã đạt chuẩn NTM. Trong năm 2018, huyện Đồng Văn đặt mục tiêu phấn đấu có 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới là xã biên giới Lũng Cú.

Do 4 huyện CNĐ nằm trong diện huyện nghèo, địa hình chia cắt mạnh nên xuất phát điểm kinh tế thấp và các tiêu chí như môi trường, tỷ lệ hộ nghèo, đường giao thông… gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, trên 3/4 diện tích đất tự nhiên của vùng CNĐ là các đồi núi đá và các triền đá; nguồn đất canh tác ít, trình độ dân trí thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn cao (tính đến cuối năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo của 4 huyện CNĐ là 54,03% - theo chuẩn nghèo đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016 – 2020 của Chính phủ)… Đó là những trở ngại và thách thức lớn trong quá trình triển khai xây dựng NTM tại 4 huyện CNĐ của Hà Giang.

Ông Hầu Minh Lợi, Bí thư Huyện ủy Mèo Vạc cho biết: “Triển khai xây dựng NTM tại khu vực CNĐ cần phải có cách làm riêng, có những tiêu chí không thể áp dụng theo qui định chung được. Đơn cử như việc xây nghĩa trang nhân dân tập trung huyện Mèo Vạc không thể thực hiện được vì người dân ở rải rác chủ yếu trên các sườn núi và địa hình chia cắt mạnh, nguồn đất tập trung rất hiếm…”

Mặc dù còn nhiều khó khăn và thách thức, nhưng vùng CNĐ lại có lợi thế trong phát triển du lịch. Trong những năm qua, vùng CNĐ Đồng Văn đã đón hàng nghìn lượt khách du lịch trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, Chính phủ đang hướng đến mục tiêu xây dựng CNĐ Đồng Văn trở thành khu du lịch của cả nước.

Ông Nguyễn Thanh Giang, Phó trưởng Ban quản lý Công viên địa chất toàn cầu – CNĐ Đồng Văn cho biết: “Để hoàn thành các mục tiêu về xây dựng NTM trên vùng CNĐ thì cần phải có cách làm mang tính đặc thù để đảm bảo vừa nâng cao đời sống của đồng bào vừa phải giữ được bản sắc của công viên đá. Nếu mất đi bản sắc này thì công viên đá sẽ không còn nữa. Công việc quan trong hiện nay là cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của người dân về các giá trị di sản. Qua đó, sẽ thực hiện tốt công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản nhằm đẩy mạnh phát triển du lịch – dịch vụ. Từ đó sẽ tạo nguồn sinh kế nhằm nâng cao đời sống cho người dân, đến khi đó các mục tiêu về XDNTM trên CNĐ Đồng Văn mới thực sự hiệu quả và bền vững”.

Phạm Văn Phú

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hà Giang