Ở nước ta trong những năm gần đây, chăn nuôi đại gia súc phát triển mạnh, đặc biệt là nghề chăn nuôi bò sữa, bò thịt chất lượng cao được xác định là một trong những sản phẩm chăn nuôi lợi thế, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các hộ chăn nuôi. Tính đến tháng 01/2021 cả nước có khoảng 2,3 triệu con trâu, 5,9 triệu con bò thịt và 332.000 bò sữa. Nắm bắt được nhu cầu thức ăn xanh cho chăn nuôi bò sữa, bò thịt, một số địa phương đã chủ động chuyển đổi diện tích trồng ngô năng suất thấp sang trồng ngô lấy thân làm thức ăn cho gia súc (ngô sinh khối). Sự liên kết chặt chẽ giữa các công ty: Công ty Vinamilk, Công ty CP Ứng dụng công nghệ cao nông nghiệp và Thực phẩm sữa TH, Công ty T&T 159, Công ty TNHH Greenlife, Công ty Nam Anh, Công ty Minh Phát... với người dân để tiêu thụ sản phẩm đã phát huy hiệu quả. Theo tính toán, 1 ha ngô lấy thân được canh tác trong khoảng thời gian 80 - 85 ngày cho năng suất 40 - 45 tấn/ha/vụ, với giá bán 850 nghìn - 1 triệu đồng/tấn, nông dân thu về khoảng 34 - 40 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi 24 - 30 triệu đồng/ha/vụ. Như vậy, với 1 ha trồng ngô sinh khối có thể canh tác 3 vụ/năm, giúp nông dân thu lãi khoảng 80 - 90 triệu đồng/năm, cao hơn nhiều so với cây trồng khác. Hiện nhiều địa phương đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân thấy rõ lợi ích, hiệu quả của việc chuyển trồng ngô sinh khối phục vụ chăn nuôi gia súc, đánh giá các yếu tố sản xuất, tiêu thụ để định hướng vùng trồng ngô sinh khối phù hợp với điều kiện canh tác của từng địa phương.

Để tạo nguồn thức ăn xanh cho chăn nuôi gia súc, đặc biệt đàn gia súc ở miền Bắc vào mùa Đông giá rét, hay đàn bò (bò thịt, bò sữa) được chăn nuôi theo hướng công nghiệp thì ngô sinh khối là đối tượng cần phát triển với những ưu thế nhất định. Dư địa để phát triển ngô sinh khối đáp ứng nhu cầu thức ăn chăn nuôi của nước ta khá lớn, ngoài việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất ngô lấy hạt sang ngô sinh khối ở các vùng chuyên canh ngô, chúng ta còn có thể khai thác đất bỏ hóa vụ Xuân ở vùng miền núi phía Bắc (khoảng 100.000 ha), đất vụ Đông sau 2 vụ lúa ở trung du và đồng bằng Bắc Bộ (khoảng 200.000 ha). Theo báo cáo từ một số doanh nghiệp thu mua và trang trại chăn nuôi bò, năm 2020 lượng ngô sinh khối đã sản xuất ra phục vụ chăn nuôi gia súc ở các tỉnh phía Bắc đạt 280 - 300 nghìn tấn, dự kiến năm 2021 đạt khoảng 380 - 400 nghìn tấn (cho đến thời điểm này ước đạt gần 300 nghìn tấn).

Với mục đích đẩy mạnh sản xuất ngô sinh khối làm nguyên liệu đáp ứng đủ nhu cầu chăn nuôi (đặc biệt nuôi bò) và đề xuất được hệ thống các giải pháp phát triển vùng nguyên liệu ngô sinh khối bền vững, đảm bảo số lượng, chất lượng nguồn nguyên liệu phục vụ phát triển chăn nuôi bền vững, thậm chí là xuất khẩu, sáng ngày 16/9/2021, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với các cơ quan quản lý, cơ quan nghiên cứu thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT (Cục Trồng trọt, Cục Chăn nuôi, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Viện Nghiên cứu Ngô - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt) và 12 tỉnh/thành phía Bắc (Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Hà Nam, Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang) tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @Nông nghiệp trực tuyến: “Thúc đẩy chuỗi sản xuất ngô sinh khối vụ Đông 2021 tại một số tỉnh phía Bắc”, điểm cầu chính tại Trung tâm Khuyến nông Quốc gia.

Diễn đàn thu hút 250 đại biểu là bà con nông dân, doanh nghiệp trồng, thu mua, sử dụng và xuất khẩu ngô sinh khối. Nhiều cơ quan báo đài Trung ương và địa phương tham gia đưa tin về Diễn đàn.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Danh Hưng - một nông dân trồng ngô sinh khối ở xã Minh Châu (Ba Vì, Hà Nội) cho rằng, trồng ngô sinh khối không có thời vụ, làm đất gieo trồng liên tục và cho hiệu quả hơn rất nhiều so với các cây thức ăn xanh khác như cỏ voi. Ngô sinh khối trồng ở địa phương chủ yếu phục vụ chăn nuôi bò sữa và có thời điểm không đủ, sản xuất ra chỉ đủ sử dụng tại địa phương mà chưa có dư để bán. Do vậy cần có giống ngô sinh khối không phụ thuộc yếu tố thời vụ để có thể sản xuất quanh năm và người dân tiếp tục được hỗ trợ các chính sách của Nhà nước để phát triển trồng ngô sinh khối.

Đại diện một số doanh nghiệp nêu nhu cầu sử dụng ngô sinh khối của công ty đồng thời khẳng định tiêu thụ sản phẩm ngô sinh khối cho bà con nông dân trên địa bàn; đại diện ngành nông nghiệp và nông dân các tỉnh, thành phố đã thảo luận sôi nổi cũng như chia sẻ tiềm năng, thực trạng, những khó khăn và đề xuất giải pháp mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Về phía Viện Nghiên cứu ngô đã giới thiệu một số giống ngô có những đặc tính phù hợp như VN172, ĐH17-5, VN5885, LCH9, CP111, NK7328… có năng suất sinh khối cao và chất lượng làm thức ăn xanh cho chăn nuôi, phục vụ nhu cầu sản xuất ở các tỉnh miền Bắc để bà con lựa chọn và Viện sẵn sàng cung cấp hạt giống, chia sẻ qui trình kỹ thuật sản xuất hiệu quả những giống ngô mà Viện
lai tạo.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Lê Quốc Thanh - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết, Trung tâm đã nắm sát chủ trương của Bộ Nông nghiệp và PTNT là triển khai, tuyên truyền nhiều nội dung nhằm thúc đẩy phát triển bền vững ngô sinh khối như: Từ 2020 đến nay đã đăng tải 30 tin, bài, phóng sự đăng tải trên 18 báo đài về chủ đề ngô sinh khối; tổ chức hội nghị, hội thảo cùng với các địa phương và doanh ngiệp bàn giải pháp phát triển sản xuất và tiêu thụ ngô sinh khối, trong đó có hội thảo đầu bờ; xuất bản tài liệu hướng dẫn kỹ thuật về ngô sinh khối với 7.200 bản phát hành tới 37 tỉnh/thành; tổ chức diễn đàn và tọa đàm nhằm bàn giải pháp, tháo gỡ những vướng mắc nhằm phát triển bền vững và tiêu thụ ngô sinh khối. Trung tâm cũng hướng dẫn hệ thống khuyến nông địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân thấy rõ lợi ích, hiệu quả của việc chuyển trồng ngô sinh khối phục vụ chăn nuôi gia súc, đánh giá các yếu tố sản xuất, tiêu thụ để định hướng vùng trồng ngô sinh khối phù hợp với điều kiện canh tác của các địa phương và là cầu nối liên kết nông dân với doanh nghiệp để thu mua, tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt, dự án Khuyến nông Trung ương “Xây dựng mô hình sản xuất ngô sinh khối làm thức ăn xanh cho chăn nuôi gia súc” giai đoạn 2021 - 2023 có tổng quy mô 450 ha giao Viện Nghiên cứu Ngô chủ trì đang được triển khai hiệu quả.

Ban Chủ tọa và Ban cố vấn Diễn đàn đã giải đáp nhiều câu hỏi của đại biểu và bà con nông dân liên quan đến cơ chế, chính sách hỗ trợ nông dân trong việc dồn điền đổi thửa, tập huấn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc để ngô sinh khối đạt năng suất cao. Đồng thời đưa ra các hướng giải pháp thúc đẩy chuỗi sản xuất ngô sinh khối vụ Đông phục vụ chăn nuôi tại các tỉnh phía Bắc, góp phần hình thành các vùng nguyên liệu sản xuất ngô sinh khối bền vững, đảm bảo số lượng, chất lượng phục vụ phát triển chăn nuôi bền vững, đó là: Cần có giống chuyên dùng cho sản xuất ngô sinh khối; Áp dụng cơ giới hóa trong tất cả các khâu sản xuất; Tổ chức sản xuất tốt, quy hoạch vùng sản xuất có quy mô lớn; Có sự liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp chăn nuôi, chế biến và xuất khẩu; Tổ chức tuyền truyền, phổ biến về ngô sinh khối, đặc biệt ông Lê Quốc Thanh đề cập là trong thời gian tới sẽ mở ngay App “Khuyến nông Xanh” cung cấp những gì cần và có về ngô sinh khối.

Một số hình ảnh về Diễn đàn:

PGS.TS Lê Quốc Thanh phát biểu khai mạc Diễn đàn

 

Đầu cầu Diễn đàn tại Trung tâm Khuyến nông Quốc gia

 

Ban chủ tọa Diễn đàn tại Trung tâm Khuyến nông Quốc gia

 

Diễn đàn thu hút sự tham gia của nhiều đại biểu từ các điểm cầu

 

Điểm cầu Diễn đàn tại Trung tâm Khuyến nông Hòa Bình

 

Điểm cầu Diễn đàn tại Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Phúc

 

Điểm cầu Diễn đàn tại Trung tâm Khuyến nông Bắc Ninh

 

Thanh Thủy - Đỗ Tuấn

Tin, bài về Diễn đàn trên một số báo:

Báo Nông nghiệp Việt Nam

Báo Thông tấn xã Việt Nam

Báo Tiền phong

Trực tuyến trên Youtube

Đài Truyền hình Việt Nam: