Kiên Giang: Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp chủ đề: "Phát triển bền vững ngành yến hướng tới xuất khẩu"

Bà Hạ Thúy Hạnh, Phó GĐ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (TTKNQG) và ông Nguyễn Văn Trọng - Phó Cục Trưởng Cục Chăn nuôi đồng chủ trì Diễn đàn.

Tham dự diễn đàn có 203 đại biểu, trong đó có 140 đại biểu là nông dân của 5 tỉnh: Kiên Giang, Đồng Nai, Tiền Giang, Sóc Trăng và Bạc Liêu.

Theo báo cáo sơ bộ của các tỉnh, hiện nay cả nước có 42/63 tỉnh phát triển nghề nuôi chim yến. Từ năm 2017 với tổng số trên 8,3 nghìn nhà yến, đến tháng 8/2019, theo báo cáo của 18 tỉnh tỉnh đã có trên 11,75 nghìn nhà yến, tăng 1,42 lần. Tỉnh có số lượng nhà yến tăng cao nhất là Khánh Hòa (4,96 lần) và Lâm Đồng (4,63 lần). Hai tỉnh có số lượng nhà yến lớn nhất là Kiên Giang: 2.025 nhà yến, Bình Thuận: 1.204 nhà yến. Tỉnh có nhà yến xây kiên cố nhiều nhất là Kiên Giang với trên 1.050 nhà.

Dẫn dụ, gây nuôi chim yến và khai thác sản phẩm từ yến là một nghề cho hiệu quả kinh tế rất cao. Sản phẩm tổ yến chủ yếu được các công ty xuất khẩu, thu về khoản ngoại tệ từ 200-300 triệu USD/năm.

Nhiều doanh nghiệp lớn đầu tư vào lĩnh vực này đã áp dụng công nghệ cao vào các khâu ấp trứng, nuôi nhân tạo, di đàn, xây nhà yến, dẫn dụ, khai thác tổ yến với quy mô lớn, chế biến sâu; xây dựng Trung tâm kiểm định chất lượng tổ yến, sử dụng phần mềm để quản lý nhà yến uy tín, xây dựng mã định danh quốc gia cho chủ nhà yến cho từng nhà yến, sản xuất sản phẩm theo chuỗi truy xuất được nguồn gốc phục vụ cho xuất khẩu. Người nuôi yến đã được trang bị kiến thức thực tế cũng như được tập huấn các kỹ thuật dẫn dụ và khai thác yến sào tiên tiến.

Là một nghề có hiệu quả kinh tế cao nhưng thời gian qua việc phát triển nuôi chim yến mang tính tự phát là chủ yếu, chưa xây dựng kế hoạch sản xuất theo ngành hàng, thiếu tính liên kết của một ngành hàng, chưa xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, chưa truy xuất được nguồn gốc sản phẩm vì vậy không đem lại giá trị cao đúng với giá trị thực của sản phẩm vì chủ yếu xuất thô và tiểu ngạch. Một số tổ chức, cá nhân tư vấn, hướng dẫn xây dựng nhà yến không phù hợp làm thiệt hại kinh tế cho người dân, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng và sản lượng tổ yến…

Với bộ tài liệu gồm 15 bài viết khoa học, 4 báo cáo được trình bày, 46 trong tổng số 54 câu hỏi đã được giải đáp trực tiếp tại Diễn đàn đã phần nào đáp ứng được mong muốn tìm kiến, cập nhật thông tin về phát triển nghề nuôi yến của đại biểu. Các câu hỏi tập trung vào những nội dung như: điều kiện nhà yến, kỹ thuật xây dựng nhà yến, âm thanh dẫn dụ yến, nuôi yến vệ sinh an toàn dịch bệnh, kỹ thuật khai thác quản lý thông tin nhà yến, chế biến, thị trường xuất khẩu, an toàn sinh học và khoa học công nghệ, các chính sách của Nhà nước liên quan đến nghề nuôi yến,…

Tổng kết Diễn đàn, Ts. Hạ Thúy Hạnh - PGĐ TTKNQG kiến nghị:

Cục Chăn nuôi tiếp tục phối hợp với TTKNQG tổ chức các hoạt động truyền thông, đào tạo kỹ thuật, tài liệu hóa các yêu cầu điều kiện về quản lý nuôi chim yến, tăng cường hoạt động quản lý nuôi chim yến theo mã định danh của Luật Chăn nuôi;

Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đẩy nhanh việc ký kết nghị định xuất khẩu yến chính ngạch, phối hợp TTKNQG xây dựng tài liệu hóa, đào tạo kỹ thuật và các yêu cầu của nhà thu mua để nông dân sản xuất hướng đến xuất khẩu;

Các hiệp hội, Chi hội Nhà yến Việt Nam đẩy mạnh truyền thông, xây dựng chuỗi nhà yến theo quy định, yêu cầu chất lượng tổ yến trong nước và xuất khẩu.  Phối hợp các địa phương, truy xuất và cụ thể điều kiện tham gia hiệp hội, Chi hội nhà Yến.

Sở Khoa học công nghệ các tỉnh tăng cường hoạt động thông tin để đăng ký nhãn hiệu hàng hóa liên quan ngành yến, ưu tiên các chương trình khoa học công nghệ nuôi yến bền vững, cơ chế đặc thù ưu tiên phát triển nghề yến tại địa phương;

Đối với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp/Trung tâm Khuyến nông các tỉnh phối hợp cơ quan thú y trên địa bàn tỉnh tăng cường quản lý nhà yến, nhân rộng các mô hình nhà yến hiệu quả, có truy xuất nguồn gốc; Xây dựng chương trình khuyến nông 2021, ưu tiên phát triển ngành yến các tỉnh phía Nam, rà soát danh sách các cán bộ kỹ thuật địa phương tăng cường tư vấn cho người dân hiệu quả nhất.

Người nuôi yến cần có kỹ thuật chăn nuôi, khai thác sản phẩm yến có trách nhiệm, tham gia các chuỗi sản xuất yến bền vững, tích cực tham gia các lớp đào tạo kỹ thuật tư vấn về yến của địa phương để nuôi yến đem lại lợi nhuận và hiệu quả bền vững nhất.

TTKNQG sẽ  phối hợp chặt chẽ với Cục Chăn nuôi, Cục Thú y, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản tài liệu hóa các nội dung yêu cầu quản lý nhà yến, tăng cường tài liệu kỹ thuật nuôi yến bền vững, xây dựng kế hoạch diễn đàn Yến thời gian tới.

Trong chương trình Diễn đàn, các đại biểu đã đến tham quan nhà nuôi yến tại xã Lình Huỳnh, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang.

Nguyễn Nhung

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia