Phát triển nuôi ong mật an toàn bền vững

Đây là Diễn đàn đầu tiên về lĩnh vực nuôi ong mật nên đã thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều chuyên gia đầu ngành thuộc Cục Chăn nuôi, Cục Thú y, Viện Chăn nuôi, Hội Nuôi ong Việt Nam, Công ty ong Trung ương, Công ty Cổ phần ong mật Đăk Lăk, cũng như sự quan tâm của Sở NN và PTNT,  TT Khuyến nông một số tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ. Diễn đàn đã thu hút gần 270 đại biểu, trong đó có khoảng 200 nông dân trực tiếp nuôi ong tại các địa phương. Các doanh nghiệp ngành ong, các đơn vị đang gặp khó khăn trong nuôi ong và xuất khẩu mật ong hiện nay đặc biệt quan tâm đến Diễn đàn.

Theo thông tin từ Hội Nuôi ong Việt Nam, ước tính nước ta có trên 1,5 triệu đàn ong, trong đó 350.000 đàn ong nội, chiếm (23,33%), 1.150.000 đàn ong ngoại, chiếm 76,67%. Số người nuôi ong khoảng 34 nghìn người, trong đó số người nuôi ong chuyên nghiệp khoảng 6.350 người, chiếm 18,67%.

Báo cáo của Cục Chăn nuôi cho biết, trong 12 thành viên của TPP, Hoa Kỳ là thị trường quan trọng nhất cho xuất khẩu mật ong của Việt Nam. Năm 2014, Hoa Kỳ nhập khẩu 165.584 tấn mật ong từ nhiều nước trên thế giới. Trong đó Việt Nam xuất khẩu 47.009 tấn mật ong vào Hoa Kỳ, chiếm 28,4%, trở thành nước xuất khẩu mật ong lớn nhất vào Hoa Kỳ.

Để giữ vững thị trường xuất khẩu mật ong vào Hoa Kỳ và một số các nước khác, việc áp dụng thực hành nuôi ong tốt (VietGAHP), hệ thống kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; tổ chức truy xuất từ cơ sở nuôi ong đến các cơ sở thu gom, chế biến và kinh doanh mật ong phát hiện vi phạm (nếu có) để thu hồi, xử lý sản phẩm mất an toàn là hết sức cần thiết.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, TS. Hạ Thuý Hạnh - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã khẳng định: "Chương trình nuôi ong mật cho nội tiêu và xuất khẩu đang được ưu tiên phát triển, trong đó việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật và hệ thống truy xuất nguồn gốc của mật ong từ “trại nuôi đến bàn ăn” là rất cần thiết để khẳng định chất lượng mật ong giúp ngành ong Việt Nam dần có vị thế trên thị trường thế giới. Bên cạnh đó, việc nuôi ong mật cũng giúp thụ phấn cho cây trồng, nhằm tăng sản lượng và chất lượng cho cây trồng”.

Diễn đàn đã thảo luận nhiều vấn đề đang được quan tâm như nâng cao chất lượng đàn giống gốc; định hướng phát triển ong mật hiệu quả, bền vững; tháo gỡ khó khăn vướng mắc giữa nuôi ong và cây trồng; vấn đề kiểm dịch và vận chuyển đàn ong; vấn đề thị trường xuất khẩu mật ong, đặc biệt với thị trường Mỹ và EU...

Ban chủ tọa và Ban cố vấn tại Diễn đàn

Diễn đàn cũng đã cung cấp các thông tin về chủ trương, chính sách và lợi ích của việc nuôi ong đối với cây trồng gắn ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm ong mật theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người sản xuất.

Trong phần trao đổi, Ban cố vấn Diễn đàn đã trả lời thoả đáng 45 nhóm câu hỏi về các vấn đề như chính sách đối với nghề nuôi ong; kỹ thuật nuôi ong, phòng bệnh trên ong, các tiêu chuẩn kỹ thuật của mật ong xuất khẩu, kiểm dịch vận chuyển đàn ong,  tổ chức liên kết sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm mật ong...

Diễn đàn đã thống nhất những giải pháp để phát triển bền vững ngành ong Việt Nam gồm:

- Mở rộng sản xuất theo chuỗi hàng hoá quy mô lớn để xuất khẩu, cùng với phát triển nuôi ong quy mô nhỏ, nông hộ để tăng thu nhập cho người nông dân và góp phần xoá đói giảm nghèo.

- Nghiên cứu chọn lọc nâng cao chất lượng các giống ong ngoại và ong nội hiện có tại Việt Nam. Nâng cao năng suất mật ong tăng từ 1,0 - 1,5%/năm, đạt 42 - 43 kg mật/thùng tiêu chuẩn/ năm đối với ong ngoại và đạt 21 - 23 kg mật/thùng tiêu chuẩn/năm đối với ong nội.

- Xây dựng và bảo vệ thương hiệu mật ong Việt Nam, đặc biệt là chống gian lận thương mại.

- Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền để người dân hiểu biết về nuôi ong mật với cây trồng, nâng cao nhận thức cũng như tuân thủ các quy định của pháp luật và các quy định về phát triển chăn nuôi an toàn bền vững.

Vũ Thị Bích Dương

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia