Chủ động sản xuất hạt giống để lúa lai phát triển bền vững - Bài cuối: Để sản xuất phát triển bền vững

Tại nhiều địa phương sử dụng giống lúa lai trong sản xuất, các hộ nông dân đều khẳng định tính ưu việt của giống lúa lai phù hợp rất nhiều loại đất trồng và khí hậu khác nhau. Điều này giải thích vì sao lúa lai không những được nông dân các tỉnh giàu truyền thống trồng lúa như đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long đón nhận, mà ngay cả các địa phương có khí hậu khắc nghiệt, thổ nhưỡng không tốt như các tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên cũng đưa vào trồng cho năng suất cao, phát triển ổn định. Vì vậy việc tự chủ lai tạo được các giống lúa lai năng suất tốt, chất lượng cao và sản xuất hạt giống lúa lai F1 với giá thành hợp lý là mục tiêu rất quan trọng.

Tại hội nghị sơ kết tình hình sản xuất hạt giống lúa lai F1 năm 2014 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh khẳng định, kết quả sản xuất giống lúa lai năm 2014 là thành tích vượt trội, trong đó dự án Khuyến nông về sản xuất giống lúa lai F1 do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia chủ trì đã thu được những thành công nhất định. Tổng diện tích lúa lai F1 vụ đông xuân 2013 -2014 là 1.420 ha, được thực hiện trên địa bàn 15 tỉnh, thành phố, trong đó diện tích thuộc vùng Dự án khuyến nông là 455 ha. Dự kiến sản lượng hạt giống lúa lai vụ này dự kiến đạt 3.600 tấn, năng suất đã đạt 4,1 tấn/ha.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh cho rằng, đến nay, cả nước có khoảng 20 doanh nghiệp trực tiếp sản xuất lúa lai, quy mô ngày càng tăng lên theo hướng sản xuất tập trung. Tuy nhiên, để bảo đảm về nguồn giống bố, mẹ, cần phải có thêm nhiều tổ hợp mới. Từ năm nay, Bộ sẽ rà soát lại các đề tài nghiên cứu theo hướng đặt hàng trực tiếp cho các đơn vị có năng lực chọn tạo nguồn giống bố, mẹ.

Các cơ quan chuyên môn cần sớm nghiên cứu để hoàn thiện chuỗi cung ứng giống lúa lai F1,

từ nghiên cứu, chọn tạo, chuyển giao đến sản xuất. (Ảnh: Hoa Trà)

Tăng quy mô dự án khuyến nông về phát triển mô hình sản xuất hạt giống lúa lai F1, 

lập dự án khuyến nông về phát triển mô hình máy sấy giống  tại các vùng sản xuất giống tập trung 

là một trong những giải pháp góp phần giúp phát triển lúa lai bền vững. (Ảnh: Hoa Trà)

Ông Đoàn Văn Sáu - Giám đốc Công ty TNHH Cường Tân (Nam Định) cho biết, để sản xuất hạt giống lúa lai phát triển bền vững, doanh nghiệp rất cần sự hỗ trợ của Nhà nước theo các chương trình, dự án khuyến nông quy mô lớn hơn, đảm bảo được lợi ích chung cho cả nhà nước và doanh nghiệp. Đặc biệt, đầu tư cho sản xuất hạt giống cần nguồn lực rất lớn. Chỉ tính riêng khâu bảo quản sau thu hoạch hiện Công ty TNHH Cường Tân có nhu cầu tiếp tục đầu tư khoảng 40-50 giàn sấy hạt giống và hệ thống kho lạnh với tổng trị giá khoảng 50 tỷ đồng. Với nhu cầu này, doanh nghiệp rất cần sự ưu đãi tiếp cận nguồn vốn tín dụng.

Bên cạnh đó, ông Đoàn Văn Sáu cũng cho rằng, chương trình bảo hiểm nông nghiệp cần quan tâm để hỗ trợ doanh nghiệp cũng như nông dân phí tham gia bảo hiểm nông nghiệp, giúp các đơn hạn chế rủi ro khi thực hiện lĩnh vực sản xuất này.

Chỉ khi có những cơ chế, chính sách hỗ trợ để hạn chế tối đa những rủi ro, chúng ta mới có cơ sở để tạo dựng được sự gắn bó của nông dân với việc sản xuất hạt giống lúa lai, từ đó lúa lai mới phát triển bền vững trên đồng đất Việt Nam./.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Lê Quốc Doanh cho biết: "Sản xuất giống lúa lai rất vất vả, nhiều rủi ro nhưng không thể để người nông dân chịu rủi ro. Các cơ quan chuyên môn cần sớm nghiên cứu để hoàn thiện chuỗi cung ứng giống lúa lai F1, từ nghiên cứu, chọn tạo, chuyển giao đến sản xuất. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẵn sàng đầu tư mạnh kinh phí để chủ động sản xuất giống lúa lai, nhằm đáp ứng được nhu cầu sản xuất trong nước, tránh sự lệ thuộc vào nguồn giống nhập khẩu từ nước ngoài”.

Phạm Thanh Hương