Hoàn lưu cơn bão số 2 đã gây ra những trận lũ quét gây thiệt hại nặng nề cho hai xã Quang Kim và Cốc San (huyện Bát Xát, Lào Cai). Được sự đồng ý của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở NN-PTNT Lào Cai xây dựng dự án nuôi gà, cá, đưa giống ngô, khoai năng suất, chất lượng về hai xã. 

Đến nay, màu xanh của ngô, khoai, nụ cười của những người chăn nuôi đã trở lại nơi vùng được mệnh danh là rốn lũ.  

Hỗ trợ kịp thời 

Bão số 2 đi qua, Quang Kim và Cốc San ngổn ngang như một bãi chiến trường. Môi trường bị tàn phá, ô nhiễm nặng nề khiến cho quá trình xử lý ao chuồng cũng như trên ruộng để xây dựng mô hình gặp vô vàn khó khăn. Tổng hai xã có gần 30ha mặt nước ao nuôi cá bị thiệt hại nặng. Về trồng trọt, 100% với 124ha diện tích lúa bị đất, cát và đá tảng san phẳng. Không thể khắc phục, người dân bắt buộc phải chuyển đổi sang các giống cây khác. Chính vì vậy, việc thực hiện dự án vào thời điểm đó được đánh giá là kịp thời và mang tính nhân văn.

Ông Ninh Anh Vũ, GĐ Trung tâm Khuyến nông Lào Cai cho biết, sau khi tuyên truyền, vận động, đã có 148 hộ viết đơn xin tham gia dự án, trong đó 75 hộ nuôi gà, 73 hộ nuôi cá. Kết quả, đã lựa chọn được 90 hộ đạt tiêu chuẩn tham gia. Những hộ này phải đảm bảo đầy đủ điều kiện về chuồng trại, ao nuôi, nhân lực và có nhu cầu chăn nuôi thực sự. 

Người dân vùng lũ phấn khởi khi nhận được sự quan tâm của Nhà nước.

Thông qua dự án, người dân được hỗ trợ 10.000 con gà giống J-Dabaco, 4 ha cá rô phi đơn tính và cá chép lai, 1.400kg ngô giống và khoai lang chất lượng cao. Cũng nhờ có dự án, các hộ dân được cán bộ của ngành khuyến nông tận tình hướng dẫn kỹ thuật, yên tâm SX.

Bên cạnh kỹ thuật chăn nuôi, người dân còn được tư vấn về tu sửa chuồng trại, biện pháp vệ sinh tiêu độc, cách quản lý môi trường chăn nuôi, phòng trừ bệnh, chống rét cho vật nuôi. Trung tâm Khuyến nông Lào Cai luôn cử cán bộ bám sát địa bàn để triển khai, giám sát dự án. Đồng thời thường xuyên cập nhật, thông tin về chủ nhiệm dự án là Trung tâm Khuyến nông Quốc gia.

Tiền đề phát triển kinh tế 

Mới đây, TS Hạ Thúy Hạnh, PGĐ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã về kiểm tra tiến độ cũng như kết quả của việc thực hiện dự án. Báo cáo với đoàn kiểm tra, ông Trần Văn Ngọc, Chủ tịch UBND xã Quang Kim cho biết, nhìn chung các mô hình trong dự án đều được người dân triển khai có hiệu quả. Như mô hình nuôi gà, sau khi úm, tiêm vacxin đầy đủ, xã đã chuyển giao toàn bộ lại cho người dân. Tới nay, lứa gà này đã đạt trọng lượng trung bình từ 1,8 - 2kg/con.

Để đảm bảo dịch bệnh, cả hai xã Quang Kim và Cốc San đã tiến hành phun thuốc khử trùng tại tất cả các hộ chăn nuôi nằm trong dự án. Ông Ngọc tính toán, chỉ khoảng 15 - 20 ngày nữa, lứa gà đầu tiên của dự án sẽ được người dân xuất bán. Với giá cả trên thị trường hiện nay, người dân sẽ lãi khoảng 3,5 triệu đồng/tháng với mô hình 200 con gà. Đặc biệt, qua mô hình này, xã Quang Kim đang hình thành Hợp tác xã Chăn nuôi gà.

Mô hình nuôi cá tại Quang Kim được đánh giá có hiệu quả và đem lại nguồn thu cao với người nông dân. Hơn 50 ngày tuổi, cá rô phi đơn tính đã đạt trọng lượng khoảng 2 lạng/con, chép 1,5 lạng/con. Thời điểm thu hoạch, cá rô sẽ đạt trọng lượng trung bình là 6 lạng/con. Đầu ra cũng như giá bán của loại cá này tại Lào Cai tương đối ổn định. Thương lái thường mua buôn số lượng lớn cho người dân với giá gần 30 nghìn đồng/kg. Nếu như chăn nuôi tốt, trừ mọi chi phí, người dân sẽ có lãi khoảng 4,5 triệu đồng/tháng.

Mô hình hỗ trợ nuôi cá rô phi đơn tính và cá chép tại thôn Làng Kim 1, xã Quang Kim

Bên cạnh các mô hình chăn nuôi, dự án cũng quan tâm tới việc đứa các giống ngô, khoai để người dân khôi phục SX. Cơn lũ đi qua, gây thiệt hại lớn cho SXNN nhưng đồng thời tạo ra những vùng đất màu mỡ phù sa, thích hợp với các nhóm cây màu.

Đi thăm một vòng quanh xã Quang Kim, đâu đâu cũng là màu xanh của những cánh đồng ngô, khoai lang bạt ngàn. Một số diện tích ngô nếp sớm đã được người thu hoạch, bán với giá 2,5 nghìn đồng/bắp, với mật độ 6 cây/m2. Sau khi thu hoạch người dân sẽ thu được khoảng 120 triệu đồng/ha ngô nếp. 

Tuy nhiên, theo người dân, mô hình trồng ngô lai chưa thực sự hiệu quả, cần phải đưa các giống ngô thực sự thích nghi với vùng đất này về SX. Với mô hình khoai đang phát triển xanh tốt, theo ông Ngọc, vụ này khoai sẽ đạt khoảng 10 - 12 tấn/ha. Giá trị kinh tế trên 1ha khoai tương ứng đạt khoảng 100 triệu đồng.

Ngoài việc xây dựng các mô hình, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia trực tiếp phối hợp cùng Trung tâm Khuyến nông Lào Cai tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật cho người dân. Đồng thời, UBND các xã và Trung tâm Khuyến nông Lào Cai, Trạm Khuyến nông huyện Bát Xát sẽ tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nhân rộng mô hình thành công. 

Qua kiểm tra, TS Hạ Thúy Hạnh đánh giá cao công tác phối hợp thực hiện của UBND xã Quang Kim và xã Cốc San, cũng như việc triển khai dự án của Trung tâm Khuyến nông Lào cai . Dự án được thực hiện thành công sẽ giúp người dân vơi bớt một phần khó khăn, bù đắp lại những gì thiên tai gây ra để ổn định SX và ổn định dân cư.

TS Hạ Thúy Hạnh cũng cho biết, đối với dự án hỗ trợ bão lũ tại Lào Cai, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia thường xuyên nhận được sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ NN-PTNT. Trung tâm phối hợp cùng Viện Nghiên cứu ngô, Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cây có củ để triển khai thực hiện. Dự án đã thể hiện sự quan tâm kịp thời của Bộ NN-PTNT với những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão lũ.

Theo báo NNVN