Nhằm đưa những tiến bộ kỹ thuật về tưới nước tiết kiệm vào canh tác cây cam, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế, đem lại lợi nhuận cho người sản xuất; Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã triển khai thực hiện mô hình “Tưới nhỏ giọt cho cam trồng mới”. Đây là một hoạt động trong chuỗi dự án “Xây dựng mô hình và chuyển giao quy trình sản xuất cam, bưởi an toàn gắn với chuỗi giá trị tại các tỉnh miền Trung” thuộc chương trình khuyến nông Trung ương.

Mô hình được triển khai với quy mô 2 ha tại thôn Cam Phú, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ và thôn 1B, xã Hải Thái, huyện Gio Linh với 05 hộ tham gia. Trong quá trình triển khai mô hình, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã tiến hành các hoạt động: tập huấn, hỗ trợ vật tư, vận hành sử dụng, theo dõi, kiểm tra định kỳ, tổ chức tham quan hội thảo.

Tham quan mô hình tưới nhỏ giọt cho cam trồng mới tại xã Hải Thái, huyện Gio Linh

Kỹ thuật tưới nhỏ giọt là kỹ thuật mới nên việc tập huấn rất được chú trọng. Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã tiến hành 2 lớp tập huấn cho nông dân trong và ngoài mô hình tại 2 điểm thực hiện mô hình với hơn 40 lượt người tham gia. Tham gia lớp tập huấn, các học viên được chuyển tải kiến thức về quy trình công nghệ tưới nước tiết kiệm; ưu điểm tưới nhỏ giọt; khuynh hướng chính trong tưới nhỏ giọt cho cây trồng cạn; chế độ tưới nhỏ giọt hợp lý cho cây trồng cạn; cách lắp đặt hệ thống đường ống chính, đường ống phụ và đường ống thu hồi; phương pháp bảo quản, trùng tu bảo dưỡng hệ thống tưới.

Được biết trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, để tưới cho các cây ăn quả nói chung và cây cam nói riêng, bà con nông dân thường áp dụng biện pháp tưới thủ công truyền thống. Kỹ thuật này tương đối đơn giản, sử dụng vòi tưới bằng tay để tưới vào gốc cây. Tuy nhiên phương pháp này tốn công chăm sóc (tưới, bón phân), phải xoay vòng tưới liên tục hàng ngày, sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật, nước, điện trong khi năng suất thường thấp và không ổn định.

Công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước là công nghệ tưới hiện đại, có nhiều ưu điểm vượt trội. Lượng nước tưới cho 1ha cam trồng mới sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt là 16,6m3/ha/1 lần tưới, trong khi đó lượng nước tưới tràn là 29,1m3/ha/1 lần tưới, giảm được 12,5m3/ha/1 lần tưới, tiết kiệm được 43% so với lượng nước tưới áp dụng kỹ thuật tưới tràn thông thường. Theo ông Phạn Quý Chỉ, thôn 1B, xã Hải Thái, huyện Gio Linh cho biết: Sau khi được Trung tâm Khuyến nông hỗ trợ quy trình tưới nhỏ giọt, việc tưới cho vườn cam của gia đình ông rất thuận tiện. “ Hệ thống tưới nhỏ giọt dễ vận hành, thất thoát lượng nước ít. Bên cạnh đó quá trình sản xuất rất thuận tiện, gia đình tôi chủ động hoàn toàn trong việc tưới tiêu, giảm công và chi phí lao động”, ông Chỉ nói.

Còn theo chị Hoàng Thị Mỹ Châu, thôn Cam Phú 1, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ cho biết: “Việc áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây cam đã cho thấy hiệu quả rõ rệt, giảm chi phí tiền điện chạy máy bơm tưới. Ngoài sử dụng để tưới nước còn sử dụng cho việc bón phân nên đã giảm công lao động, giảm lượng phân bón, tăng hiệu quả kinh tế”.

Trao đổi với chúng tôi, kỹ sư Nguyễn Bảy, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị nói: Việc ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước vào quy trình canh tác trên cây cam có ý nghĩa rất quan trọng. Có thể khẳng định, lợi ích thiết thực của hệ thống tưới nhỏ giọt là nhu cầu về nước thấp. Hệ thống có thể vận hành thường xuyên, giảm sự rửa trôi hóa chất vào môi trường, hạn chế sự xói mòn đất. Giảm chi phí vận hành, làm cho độ ẩm đất đồng đều và luôn đạt ở mức tối ưu cho cây trồng, làm cho vùng rễ tơi xốp, tăng khả năng hô hấp của rễ nên tăng hiệu quả hấp thu nước và chất dinh dưỡng của cây, phát triển mạnh khối lượng rễ tích cực, từ đây sẽ tăng năng suất, chất lượng sản phẩm”.

Với những hiệu quả mô hình mang lại đã có nhiều nông dân đến tham quan học tập kinh nghiệm. Cùng với những chia sẻ của các hộ dân thực hiện mô hình đã góp phần thay đổi nhận thức của nông dân trong việc áp dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm. Thành công của mô hình là tiền đề cho việc phát triển công nghệ tưới trên cây trồng nói chung và cây cam nói riêng ở địa bàn tỉnh Quảng Trị, góp phần làm tăng thu nhập cho người sản xuất.

Phan Việt Toàn

Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị