Ngày 27-28/7/2016, do ảnh hưởng của bão số 1 đã gây ảnh hưởng nặng đến sản xuất trồng trọt vụ Hè thu, Mùa 2016 đặc biệt đối với sản xuất lúa và rau màu các tỉnh từ Thanh Hóa trở ra.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn Trung ương, các tỉnh Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to đến rất to. Tổng lượng mưa phổ biến từ 100 đến 200mm, có nơi hơn 300mm. Cảnh báo nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi, ngập úng ở vùng trũng thuộc đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa, Việt Bắc và Tây Bắc. Cấp độ rủi ro thiên tai: cấp 1-2.

Ở khu vực phía đông Phi-li-pin đang tồn tại một áp thấp nhiệt đới. Dự báo trong 24 giờ tới, áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng bắc tây bắc, mỗi giờ đi được khoảng 15 đến 20 km và còn có khả năng mạnh thêm. Đến 19 giờ ngày 29-7, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở vào khoảng 12,5 độ vĩ bắc; 126,0 độ kinh đông. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6, cấp 7, giật cấp 8, cấp 9. Trong 24 đến 48 giờ tiếp theo, áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng bắc tây bắc, mỗi giờ đi được khoảng 15 đến 20 km, có khả năng mạnh lên thành bão và hướng về Biển Đông.

Để bảo vệ diện tích lúa, hoa màu vụ Hè thu, vụ Mùa 2016 ở các tỉnh ĐBSH, TDMNPB và Thanh Hóa khắc phục hậu quả của bão số 1 và chủ động ứng phó với bão số 2 và đảm bảo có các phương án hạn chế tối đa tình trạng ngập úng gây chết lúa sau cấy, đảm bảo kế hoạch sản xuất vụ Hè thu và vụ Mùa 2016; Cục Trồng trọt đề nghị các Sở Nông nghiệp & PTNT các tỉnh ĐBSH, TDMNPB và Thanh Hóa khẩn trương tập trung chỉ đạo các công việc sau:

1. Đối với lúa

- Cần phân loại diện tích bị ngập úng, ưu tiên cho những diện tích lúa mới cấy, gieo thẳng muộn, những chân ruộng trũng. Huy động mọi nguồn lực để tiêu úng, khơi thông các dòng chảy như mương máng, sông ngòi, nếu cần sử dụng các máy bơm để thoát nước nhanh. Tuyệt đối không để cây lúa bị ngập lâu, nếu gặp nắng nóng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sinh trưởng phát triển của cây lúa, thậm chí gây thối và chết lúa.

- Sau khi mưa kết thúc cần kiểm tra cụ thể từng ruộng, giống lúa để linh động tháo nước hay giữ nước cho lúa. Trong khi thoát nước nếu ruộng có rong rêu, bùn bám cần té nước lên lá lúa để tạo điều kiện thuận lợi cho cây lúa quang hợp tốt hơn sau ngập úng.

- Đối với những diện tích lúa vùng trũng ngập nước kéo dài không có nguy cơ hồi phục: Cấy lại ngay sau khi nước rút bằng các giống mạ dự phòng hoặc san tỉa từ những chân ruộng mới cấy không bị ảnh hưởng ngập úng ....; nếu diện tích bị thiệt hại quá lớn cần khẩn trương dùng các giống ngắn ngày như P6 đột biến, nếp 352, PC6, HN6… ngâm ủ làm mạ nền tiến hành gieo cấy kết thúc trước 10/8.

- Sau khi tháo nước, thấy lá lúa lộ ra bà con nên phun ngay các chế phẩm như KH, ET, siêu lân, PennacP... giúp cây phục hồi nhanh. Liều lượng như trong bao bì hướng dẫn.

- Sau ngập úng lúa dễ bị bọ trĩ gây hại, cần kiểm tra và phun trừ bọ trĩ.

- Khi cây lúa đã hồi phục, những ruộng chưa bón hết phân thúc cần khẩn trương bón hết lượng phân thúc. Ưu tiên sử dụng phân NPK chuyên dùng có hàm lượng đạm và kali cao tương đương. Không sử dụng đạm đơn và không bón phân lai rai nhằm né tránh sâu bệnh hại và đổ ngã cuối vụ.

2. Đối với các loại cây màu (ớt, dưa, bí...)

- Khẩn trương tháo nước nhanh, khơi thông các dòng chảy, không được để nước ngập lâu trong ruộng gây thối cây, thối rễ.

- Sau đó phun các  loại thuốc phù hợp theo hướng dẫn để phòng trừ nấm lở cổ rễ kết hợp chế phẩm KH, Pennac P, siêu lân... để giúp cây nhanh phục hồi.

- Sau khi khắc phục xong, thời tiết thuận lợi bà con có thể bón bổ sung thêm phân cho các loại cây màu trên.

3. Đối với cây ăn quả

3.1. Với cây chuối

Với những vườn chỉ bị ngập nước, ít hoặc không bị gẫy thân:

- Khai rãnh ở mặt luống để nước thoát nhanh, giúp rễ mau thông thoáng hơn;

- Vê sinh vườn: Loại bỏ rác bám trên cây để tránh tổn thương và loại bỏ nguồn bệnh. Rửa bùn bám trên lá để tăng khả năng quang hợp;

- Bón phân với liều lượng thích hợp để kích thích cây hồi phục mọc rễ mới. Việc này thực hiện khi đất đã se mặt.

- Cung cấp các dưỡng chất qua lá (phân bón lá Yogen; phân bón lá Đầu Trâu) ... để tăng cường khả năng hồi phục của cây.

- Phun phòng một số loại bệnh cho chuối bằng các loại thuốc đặc trị.

Với những vườn bị gẫy thân chính:

- Dọn và xử lý tàn dư cây gẫy đổ; chọn chồi khỏe, phù hợp với định hướng sản xuất vụ sau để tiếp tục chăm sóc;

- Cung cấp các dưỡng chất qua lá (phân bón lá Yogen; phân bón lá Đầu Trâu) ... để tăng cường khả năng hồi phục của cây;

- Khi đất se mặt có thể bón phân với liều lượng thích hợp để kích thích cây hồi phục mọc rễ mới; kết hợp phun phòng một số loại bệnh cho chuối bằng các loại thuốc đặc trị.

3.2. Với cây nhãn, cây có múi

- Khai rãnh ở mặt luống để nước thoát nhanh, giúp rễ mau thông thoáng;

- Cắt bỏ những cành gẫy, cành bị tổn thương nặng do gió bão;

- Xới mặt đất (ở vùng tán cây) bằng cuốc răng (sâu 5 - 10cm) để phá váng khi đất đã xe mặt, giúp đất được thông thoáng.

- Cung cấp các dưỡng chất qua lá (phân bón lá Yogen; phân bón lá Đầu trâu) ... để tăng cường khả năng hồi phục của cây.

- Đối với cây nhãn sắp cho thu hoạch không nên bón phân, việc chăm sóc sẽ thực hiện ngay sau khi thu hoạch quả để giúp cây nhanh phục hồi; với những cây thu hoạch muộn có thể bón phân với liều lượng: 0,1 - 0,2 kg ure + 0,1 - 0,2 kg Kaliclorua/cây (tuỳ loại và tuổi cây) để kích thích cây hồi phục mọc rễ mới, việc này thực hiện khi đất xe mặt.

- Đối với cây có múi: - Bón phân với liều lượng: 0,1 - 0,2 kg ure + 0,1 - 0,2 kg Kaliclorua/cây (tuỳ loại và tuổi cây) để kích thích cây hồi phục mọc rễ mới, việc này thực hiện khi đất se mặt; Phun phòng bệnh loét bằng thuốc Boocđo 1 - 2%, bệnh chảy gôm bằng thuốc Ridomil MZ 72, liều lượng phun theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

4. Đối với diện tích lúa, màu bị ảnh hưởng nhẹ cần khuyến cáo các biện pháp chăm sóc kịp thời như bón thúc Kali cho diện tích lúa đứng cái, làm đòng, phun thêm các chất hỗ trợ sinh trưởng, phân qua lá cho lúa, màu ở vùng bị ảnh hưởng nhẹ. Tăng cường công tác dự tính, dự báo tình hình phát sinh gây hại của các đối tượng dịch hại như bệnh bạc lá, rầy nâu, sâu cuốn lá, sâu đục thân,... để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hiệu quả nhằm hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của sâu bệnh hại gây ra;

5. Phân công cán bộ kỹ thuật bám sát tình hình sản xuất, thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết để có biện pháp chủ động ứng phó kịp thời với những ảnh hưởng xấu của thời tiết gây ra.

6. Chỉ đạo các địa phương trong tỉnh khẩn trương tổng hợp diện tích bị thiệt hại báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh làm tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất mức hỗ trợ cho nông dân từ ngân sách Trung ương theo Quyết định 142/2009/QĐ-TTg ngày 31/12/2009 và Quyết định 49/2012/QĐ-TTg ngày 08/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ.

Trên đây là một số nhiệm vụ cấp bách cần tập trung chỉ đạo, đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh ĐBSH, TDMNPB và Thanh Hóa khẩn trương chỉ đạo các đợn vị thực hiện và báo cáo kịp thời về Bộ Nông nghiệp và PTNT./.

KT. CỤC TRƯỞNG

PHÓ CỤC TRƯỞNG

Lê Văn Đức

(Đã ký)