Những ngày này, tuy giữa mùa hè nóng bức song tại cánh đồng chuyên canh rau cần theo hướng an toàn ở xã Khai Thái, người dân vẫn tích cực thu hoạch rau cần trái vụ để chuẩn bị cho vụ rau cần mới. Nhiều hộ gia đình vẫn tất bật trồng, chăm sóc, thu hoạch rau cần bán cho thương lái đến mua tận ruộng. Nếu như trước đây, người dân Khai Thái chỉ trồng rau cần vào vụ Đông và vụ Xuân thì vài năm gần đây, họ đã tăng thêm thu nhập nhờ trồng rau cần vào mùa hè. Bà Nguyễn Thị Thuần ở thôn Khang Thái, xã Khai Thái vui vẻ cho biết, với hơn 4 sào trồng rau cần trái vụ, trung bình 35 ngày thu hoạch một lứa, năng suất đạt 1,5 tấn rau/sào. So với vụ Đông và vụ Xuân, giá rau cần trái vụ thường cao hơn từ 2.000 - 3.000 đồng/kg. “Vì là sản phẩm trái vụ nên nhu cầu tiêu thụ của thị trường khá lớn. Từ khi trồng rau cần trái vụ theo hướng an toàn, gia đình tôi không phải mang ra chợ mà thương lái tìm đến tận ruộng để đặt mua. Giá thu mua trung bình vào khoảng 7.000 - 9.000 đồng/kg; sau khi trừ các khoản chi phí sản xuất, tính ra mỗi lứa rau cần trái vụ cũng thu được 9 - 10 triệu đồng/sào, cao hơn nhiều so với trồng lúa”, bà Thuần chia sẻ thêm.
Tìm hiểu được biết, cây rau cần bắt đầu được trồng ở xã Khai Thái vào khoảng hơn chục năm về trước. Lúc đầu, một số gia đình ở thôn Khang Thái tự chuyển từ trồng lúa sang trồng rau cần ở những thửa ruộng vùng trũng. Sau đó, nhận thấy rau cần hợp thổ nhưỡng, phát triển tốt và cho thu nhập cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác nên các hộ dân trong thôn cũng học theo. Toàn xã Khai Thái hiện có diện tích trồng rau cần khoảng 30 ha. Hộ gia đình trồng ít cũng có khoảng 3 - 4 sào, hộ nhiều thì diện tích trồng rau cần lên đến cả mẫu. Ước tính, mỗi ngày xã Khai Thái cung cấp ra thị trường hàng chục tấn rau cần.
Theo kinh nghiệm của các hộ trồng rau cần ở xã Khai Thái, điểm khác biệt giữa rau cần nơi đây với các địa phương khác là rau cần Khai Thái có thân màu trắng xanh, lá màu xanh mỡ màng, chiều dài thân khoảng 50 - 70 cm. Đặc biệt là thân rau cần Khai Thái dày, đặc ruột, các đốt phần gốc mập và rất dày. Rau cần không phải là loại cây khó chăm sóc, do đặc tính tự nhiên, cây rau cần rất ít sâu gây hại, mà chỉ bị một số bệnh như sương mai, đỏ lá. Nếu thực hiện đúng theo quy trình sản xuất rau an toàn, thời điểm mùa hè cây sẽ dễ chăm hơn so với khi bắt đầu vào chính vụ vì không có nhiều sâu bệnh. Do đó, trước đây, vào khoảng thời gian này, bà con sẽ nghỉ ngơi và hoàn toàn để rau giống cho tháng 7 bắt đầu vào vụ chính. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều nhà chỉ để 1 sào ruộng rau cần giống, diện tích còn lại vẫn tiếp tục sản xuất rau cần trái vụ để tăng thêm thu nhập. Với cách làm này, theo tính toán, người nông dân trồng rau cần ở xã Khai Thái sẽ có 8 đợt thu hoạch/năm, năng suất trung bình đạt 1,5 tấn rau/sào. Giá rau cần trái vụ nhỉnh hơn chính vụ nên các hộ sản xuất cũng có thêm được khoản thu nhập không nhỏ; hiệu quả kinh tế hơn rất nhiều so với việc để giống hoàn toàn đợi vụ sau.
Ông Nguyễn Viết Thắng, Chủ tịch UBND xã Khai Thái cho biết, việc phát triển cây rau cần trái vụ tại địa phương đang mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. Toàn xã Khai Thái có hơn 300 hộ gia đình chuyên trồng rau cần với diện tích 30 ha. Mặc dù trong vụ Hè, rau cần sinh trưởng chậm hơn so với chính vụ nhưng với giá thu mua cao, giá trị kinh tế của rau cần trái vụ vẫn bảo đảm. Cùng với những kinh nghiệm trồng và chăm sóc rau, sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP và rau an toàn, nhiều hộ dân trồng rau cần trái vụ trên địa bàn xã còn chủ động đầu tư nhà lưới giúp hạn chế nắng nóng, mưa lớn làm gãy dập cây rau; vừa bảo đảm năng suất, chất lượng của rau cần trái vụ.
Nông dân thôn Khang Thái, xã Khai Thái, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) thu hoạch rau cần trái vụ
Được biết, với mục tiêu hỗ trợ nông dân phát triển cây rau cần theo hướng hiệu quả, xã Khai Thái và huyện Phú Xuyên đã hoàn thành việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm rau cần Khai Thái; quản lý chặt chẽ quy trình, kỹ thuật sản xuất. Đặc biệt, năm 2017, UBND huyện Phú Xuyên đã hỗ trợ các hộ trồng rau cần xây dựng 160 lều và bể nước sơ chế rau ngay tại ruộng với kinh phí gần 1 tỷ đồng; hỗ trợ kè và rải đá cấp phối hệ thống kênh mương, đường giao thông khu vực trồng rau với kinh phí 5 tỷ đồng. “Sản phẩm rau cần Khai Thái đã được công nhận thương hiệu nên chúng tôi luôn nghiêm túc thực hiện đúng quy trình theo tiêu chuẩn VietGAP, dù là sản xuất rau cần chính vụ hay trái vụ”, một người dân xã Khai Thái chia sẻ.
Để việc sản xuất rau cần trái vụ tiếp tục mang lại giá trị kinh tế cho người nông dân, thời gian tới, xã Khai Thái và huyện Phú Xuyên sẽ tăng cường hỗ trợ nông dân ứng dụng khoa học kỹ thuật để kéo dài thời gian trồng rau cần trong năm và nâng cao năng suất, chất lượng rau. Đồng thời, các cấp chính quyền cũng khuyến cáo người dân không ồ ạt mở rộng diện tích; thực hiện đúng quy trình kỹ thuật sản xuất rau an toàn để thương hiệu rau cần Khai Thái ngày càng khẳng định được chỗ đứng trên thị trường, qua đó giúp tăng thu nhập và nâng cao đời sống của người trồng rau cần ở Khai Thái./.
Tạ Quang Đạo