Năm 2019, Trung tâm Khuyến nông Ninh Bình đã thực hiện thành công mô hình ứng dụng mạ khay máy cấy trong sản xuất lúa. Từ thành công đó, Trung tâm đã cơ bản làm chủ được công nghệ và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm khuyến khích các địa phương nhận rộng mô hình.

Ông Phạm Hồng Sơn – cán bộ kỹ thuật Trung tâm cho biết, so với với các hình thức gieo cấy khác thì việc sử dụng mạ khay cấy máy có những ưu điểm vượt trội như: rút ngắn được thời vụ, giảm chi phí về giống, lúa sinh trưởng phát triển tốt, giảm sâu bệnh gây hại, giảm chi phí thuốc BVTV, góp phần làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, năng suất lúa cao hơn.

Ứng dụng mạ khay, máy cấy tăng hiệu quả sản xuất so với phương thức canh tác truyền thống

 

Trước những ưu điểm vượt trội của phương thức gieo mạ khay cấy bằng máy thì việc mở rộng các diện tích cấy máy là xu hướng tất yếu. Tuy nhiên, để thực hiện thành công trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, cần lưu ý những điểm sau:

* Giải pháp kỹ thuật:

- Cần đảm bảo chất lượng yếu tố đầu vào: nguồn nguyên liệu làm giá thể gieo mạ, chất lượng nguồn giống, máy gieo, địa điểm để bảo quản chăm sóc mạ sau khi gieo và đảm bảo nguồn nhân lực gieo mạ.

- Khâu cấy lúa bằng máy: Đất trước khi cấy cần được làm kỹ, nhuyễn, phẳng. Bón lót và bón thúc tương tự như lúa cấy. Trước khi cấy rút cạn nước trên mặt ruộng, để lại một lớp nước mỏng Sau khi cấy xong khoảng 2 ngày lấy và giữ nước từ 3 - 5cm trên mặt ruộng để tạo điều kiện cho lúa nhanh bén rễ hồi xanh và hạn chế cỏ dại.

- Chăm sóc lúa sau khi cấy: Dặm tỉa kịp thời những vị trí khuyết mật độ ngay sau khi lúa bén rễ. Chủ động bón phân thúc đẻ nhánh sớm khi lúa bén rễ hồi xanh và có lá mới. Các biện pháp kỹ thuật chăm sóc khác và phòng trừ sâu bệnh hại cây lúa tương tự phương pháp cấy truyền thống.

* Giải pháp về tổ chức sản xuất:

Để mở rộng thành công mô hình ứng dụng mạ khay máy cấy, ngoài việc tiếp nhận các tiến bộ kỹ thuật được chuyển giao thì việc quy hoạch gọn vùng sản xuất, khuyến khích nhân dân sử dụng đồng giống, đồng trà, cùng thời vụ. Làm vậy mới giảm được chi phí, chủ động tưới tiêu, chủ động chăm sóc, thuận lợi ứng dụng đồng bộ cơ giới hóa để giảm giá thành từ khâu dùng máy làm đất, bón phân, sử dụng máy bay không người lái phun thuốc trừ sâu và quản lý điều tiết nước giảm cỏ dại, ốc bươu vàng...

Cần có các tổ hợp tác dịch vụ tổ chức sản xuất mạ khay và cấy máy, cung cấp dịch vụ từ giống, gieo mạ và tổ chức cấy với mức chi phí hợp lý, đảm bảo lợi ích của cả người nông dân và đơn vị tổ chức cấy máy.

Việc sử dụng phương thức gieo mạ khay, cấy lúa bằng máy không chỉ giúp nông dân hạ giá thành sản xuất, mang lại lợi nhuận cao cho người dân mà còn góp phần đưa cơ giới hóa đồng bộ vào đồng ruộng, từng bước hướng đến nền sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững.

Hồng Liên

Trung tâm Khuyến nông Ninh Bình