Hải Dương: Trồng cam sung túc

Từ khi thực hiện Đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, với sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền địa phương, người dân trong xã đã khai thác và phát huy hiệu quả diện tích đất sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là các vùng chuyển đổi, đưa các giống cây con mới có giá trị vào sản xuất.

Với mục tiêu xây  dựng vùng chuyên canh nông sản cho hiệu quả kinh tế cao, cán bộ và nông dân Thất Hùng đã nghiên cứu và chọn cây cam là cây thế mạnh của cả xã để phát triển và nhân rộng. Tính đến nay đã có trên 60 ha trồng cây ăn quả với gần 80 hộ sản xuất cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ các cây trồng này.

Ông Vũ Văn Cường ở thôn Vũ Xá được xem là người đi tiên phong đưa cây cam về trồng trên vùng chuyển đổi. Ông cho biết, gia đình ông có hơn 2 mẫu ruộng, trước đây chủ yếu là cấy lúa rồi trồng vải, na, chuối nhưng hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Sau khi cùng Hội Nông dân của huyện đi thăm quan mô hình trồng cam ở Hưng Yên, được các nhà vườn tư vấn, về nhà ông nghiên cứu thổ nhưỡng, học hỏi thêm kĩ thuật từ cán bộ khuyến nông, xem các chương trình tư vấn kĩ thuật trên ti vi… Năm 2003 ông đã mạnh dạn đưa cây cam ngọt về trồng kết hợp xen canh bưởi Diễn, ổi cho hiệu quả kinh tế mỗi năm trên 200 triệu đồng.

Trao đổi với đoàn thăm quan chúng tôi, ông Cường cho biết, mặc dù cây cam được phát triển trên đất Thất Hùng, Kinh Môn sau rất nhiều địa phương khác nhưng quả cam nơi đây lại được đánh giá chất lượng rất cao, sớm nổi tiếng cả vùng. Một phần nhờ địa lý đất bãi phù sa có tầng canh tác rất dày nhưng kĩ thuật trồng cam của ông và bà con nông dân nơi đây cũng đã trở thành một “bí quyết” làm cho quả cam ngon, ngọt.

Ông chia sẻ: Thời điểm cây có quả bằng hạt đậu tương cần phải tác động vào rễ để cây đâm nhiều rễ mới mà ăn dinh dưỡng để nuôi quả sau này. Có thể tác động bằng cách xung quanh tán cam tiến hành cuốc đất khoanh bầu, phơi đất cho khô và rắc vôi bột xử lý đất. Việc làm này là do kinh nghiệm đúc rút được từ nhiều năm trồng cam, tuy nhiên kĩ thuật này đòi hỏi phải thật “chuẩn” mới có hiệu quả. Việc bón phân cần phải đúng thời điểm mới cho quả cam chất lượng ngon, ngọt hơn cách làm truyền thống. Một trong những yếu tố quyết định chất lượng cam quả sau này theo ông Cường còn là loại phân được sử dụng. Thực tế ông thấy, dùng phân chuồng được ủ mục cùng men vi sinh và các phụ phẩm nông nghiệp như rơm, rạ, bèo tây có tác dụng rất tốt, kết hợp với cá, ốc được ngâm kĩ cho phân hủy mà bón cho cam thì thật là tuyệt vời. Trồng cam nhiều năm ông đúc rút được kinh nghiệm là nếu cứ dùng phân bón hữu cơ thay thế phân hóa học để bón cho cam thì không những cây chắc khỏe, ít nhiễm sâu bệnh, mà còn tồn tại được lâu bền lại cho chất lượng quả cao nhất. Giờ thì gia đình ông Cường đã ngày càng sung túc khi sở hữu trên 1000 gốc cam các loại (cam Vinh, đường Canh) với thu nhập trên 400 triệu đồng mỗi năm. Đến nay ông Cường không chỉ là hộ có diện tích cam trồng lớn nhất xã mà còn là người sản xuất, cung ứng giống cây, tư vấn kĩ thuật trồng cam cho nhiều hộ nông dân trong và ngoài tỉnh.

Liền kề với vườn nhà ông Cường là khu vườn cam của anh Phạm Văn Triệu. Anh Triệu tâm sự: Sau khi thấy vườn cam nhà ông Cường bón phân hữu cơ, phân vi sinh hiệu quả, anh và nhiều nông dân khác cũng áp dụng theo. Chính vì vậy cam Thất Hùng không chỉ khỏe mạnh, ít sâu bệnh, sống lâu mà còn có chất lượng quả ngon ngọt và sạch, không tồn dư thuốc hóa học hay thuốc bảo quản. Ngoài ra, nông dân Thất Hùng đã có nhiều kinh nghiệm điều khiển cây ra hoa đúng thời điểm theo ý muốn. Để cây cam cho thu quả vào dịp Tết có giá bán cao thì tháng 1-2 dương lịch nông dân tiến hành khoanh bầu, đảo cây, khoanh vỏ để lùi thời gian cây đâm chồi, ra nụ… Như vậy cây cam cho thu hoạch muộn hơn thông thường và sẽ được thu quả vào dịp áp Tết, giá bán sẽ cao hơn chính vụ từ 1,3-1,5 lần, thậm chí nếu có cam vụ muộn giá bán có thể lên đến 60-70 nghìn đồng/kg.

Gia đình bà Nguyễn Thị Thuấn ở thôn Vũ Xá xã Thất Hùng có gần 1 mẫu đất trồng cam Vinh. Bà cho biết, những năm trước đây khi còn sản xuất thông thường thì mỗi vụ gia đình trừ chi phí cũng được lãi từ 150 đến 200 triệu đồng. Kể từ năm 2016 bà cùng các con tham gia học các lớp trồng cam theo tiêu chuẩn VietGAP và áp dụng vào sản xuất của gia đình nhằm tăng năng suất, chất lượng cam quả và đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Không chỉ có gia đình bà tham gia vào chương trình này của Dự án mà đông đảo bà con nông dân trồng cam trong xã cũng hưởng ứng và làm theo. Năm 2017, huyện Kinh Môn được Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương hỗ trợ xây dựng thương hiệu cam Vinh và cam đường Canh của xã Thất Hùng mang tên “Cam VietGAP Hải Dương”. Nhờ đó cam quả Thất Hùng có giá trị hơn trước, đã có nhiều đơn vị thu mua về tận nơi đặt hàng.

Bà Thuấn niềm nở cho biết thêm, sản xuất có lãi và ổn định như thế này thì bà và nhiều nông dân khác sẽ tích cực mở rộng diện tích trồng cam, học hỏi khoa học kĩ thuật, kinh nghiệm từ nơi khác để áp dụng cho những vườn cam ngày càng chất lượng và nổi tiếng hơn.

Không chỉ thâm canh để có cam quả ngon ngọt, nông dân Thất Hùng còn đầu tư kĩ thuật bonsai để đưa cây cam lên chậu cảnh bán trong dịp Tết nguyên đán góp phần nâng cao giá trị cam của quê hương.

Thất Hùng giờ không còn là vùng lúa hay vùng na như trước mà là một vùng cam có thương hiệu, chỉ dẫn địa lý rõ ràng, đại diện cho cả tỉnh để “thi đua” với cam nơi khác.

Ông Nguyễn Văn Chung - phó chủ tịch UBND xã Thất Hùng cho biết, vùng đất trồng cam của xã Thất Hùng là vùng bãi phù sa màu mỡ. Cây cam đã được trồng ở đây hơn chục năm nay và phát triển diện tích nhanh trong khoảng 7-8 năm trở lại đây. Nhờ chất lượng cam ngon ngọt hơn so với địa phương khác nên cam Thất Hùng ngày càng được giá bán, tạo nguồn thu nhập ổn định cho nông dân địa phương. Chính quyền xã cũng đã tạo điều kiện cho các hộ trồng cam bằng nhiều hình thức như tổ chức các lớp dạy VietGAP, đề nghị huyện, tỉnh xây dựng thương hiệu cho cam Thất Hùng, xúc tiến thương mại qua các chương trình hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm…

Xã Thất Hùng nói riêng và huyện Kinh Môn nói chung có thế mạnh về đất đai, nguồn nước, thổ nhưỡng, khí hậu, hạ tầng giao thông…, nông dân lại có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp, cần cù, chịu khó. Đây sẽ là những điều kiện rất thuận lợi để các hộ nông dân phát triển mô hình nông nghiệp công nghệ cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường, giúp nông nghiệp huyện nhà ngày càng phát triển theo hướng bền vững, đời sống nông dân ngày càng sung túc hơn xưa.

Trần Thị Liên

Trung tâm dịch vụ nông nghiệp Nam Sách, Hải Dương.