Yên Hợp là xã vùng thấp của huyện Văn Yên, những vụ Đông trước người dân thường trồng ngô, khoai lang nhưng năng suất đạt thấp, chủ yếu phục vụ chăn nuôi bò, lợn, gà... Vụ Đông năm 2013, Trạm Khuyến nông Văn Yên xã xây dựng mô hình trồng bí đỏ giống hạt đậu lai F1 - 868 tại thôn Chăn Nuôi, xã Yên Hợp với diện tích 3 sào (360m2/sào). Qua theo dõi thực tế cho thấy, cây bí cho kết quả rất khả quan ngay từ vụ trồng đầu tiên: 1 sào đất trồng 250 cây, trung bình mỗi cây cho từ 3 - 4 quả, với trọng lượng từ 0,6 - 0,8 kg/quả, tính ra 1 sào thu hoạch được khoảng 800 - 900 kg bí đỏ, với giá bán trung bình 5.000 đồng/kg, sau khi trừ mọi chi phí thu lãi gần 3 triệu đồng/sào. Ngoài ra, cây bí đỏ có khả năng tái sinh cao, sau khi thu hoạch quả xong, nếu để lại dây, mầm bí sẽ tiếp tục tái sinh, chỉ trong thời gian ngắn sẽ cho thêm một lứa quả nhỏ hơn hoặc thu hoạch ngọn để bán.

Vụ Đông năm 2014, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã hỗ trợ nhân rộng mô hình với quy mô 8 ha tại xã Yên Hợp trên đất ruộng 2 vụ lúa với sự tham gia của 80 hộ dân. Trạm Khuyến nông đã tập trung tuyên truyền, khuyến khích bà con nông dân mở rộng diện tích cây bí đỏ, đặc biệt là trong sản xuất vụ Đông. Do được cán bộ khuyến nông tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn chu đáo quy trình chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh tại đồng ruộng nên cây bí sinh trưởng và phát triển tốt, cho năng suất cao, có những hộ chăm sóc tốt, sau khi trừ chi phí cho thu lãi hơn 5 triệu đồng/sào.

Bà Nguyễn Thị Lĩnh là một trong những hộ đầu tiên trồng cây bí đỏ hạt đậu lai F1 - 868 chia sẻ: “So với những cây rau màu khác thì tôi thấy đây là cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế hơn hẳn. Không những dễ trồng, ít sâu bệnh hại mà ngoài nguồn thu từ bán quả thì trong quá trình chăm sóc chúng tôi tỉa ngọn bán cũng được khoản thu đáng kể. Năm 2017, gia đình tôi trồng 3 sào, sau khi trừ đi chi phí cũng cho thu lãi trên 10 triệu đồng”. Từ kết quả đạt được của gia đình, bà Lĩnh còn tuyên truyền vận động các hộ trong thôn làm theo, góp phần tăng thu nhập.

Cán bộ khuyến nông kiểm tra mô hình bí đỏ hạt đậu lai F1-868 tại xã Đại Sơn, huyện Văn Yên

Sau 4 năm triển khai đưa cây bí vào trồng, từ 3 sào mô hình đến nay diện tích bí đỏ hạt đậu lai F1 - 868 trên toàn huyện đã lên đến hơn 30 ha. Bên cạnh những giá trị về vật chất, thì hiệu quả xã hội mang lại cũng rất lớn, đó là góp phần cung cấp nguồn thực phẩm sạch, an toàn cho người dân trên địa bàn huyện, nhất là với các trường mầm non và các trường có học sinh nội trú.

Ông Bùi Xuân Thành - Chủ tịch UBND xã Yên Hợp chia sẻ: “Qua nhiều vụ sản xuất có thể khẳng định, giống bí này hoàn toàn thích ứng trên đồng đất của xã, góp phần chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, phù hợp với trình độ thâm canh của bà con, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích, tạo được lòng tin của nông dân với chính quyền, xã sẽ tiếp tục chỉ đạo duy trì và nhân rộng diện tích bí trên địa bàn, liên kết tiêu thụ sản phẩm cho nông dân thông qua Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Trung Thành”.

Nguyễn Thanh Huyền

Trạm Khuyến nông huyện Văn Yên