Từ năm 2016-2020, Trung tâm Khuyến nông Đắk Nông đã triển khai xây dựng mô hình tưới tiên tiến tiết kiệm nước trên diện tích 48 ha cho 70 hộ dân tham gia sản xuất hồ tiêu, xoài, cam, quýt, cà phê. Các hộ tham gia mô được hỗ trợ vật tư, thiết bị, hướng dẫn quy trình kỹ thuật sử dụng, vận hành phù hợp với thực tế tại từng nông hộ. Điều khác biệt là Trung tâm Khuyến nông đã lựa chọn công nghệ tưới Israel gồm 1 mô-tơ bơm, 1 bộ lọc, 1 bộ tưới phân, van xả áp suất, van điều áp điều khiển tự động nước bơm từ bộ phận điều khiển trung tâm trực tiếp nước dưới ao, hồ, giếng…  đến các hệ thống ống nhánh. Từ ống nhánh nước phân ra theo các ống nhỏ để đưa nước đến từng gốc cây, đầu phun mưa tự bù áp lực nước được sản xuất gắn chìm trong ống nhựa cố định. Tùy theo từng loại cây để cài đặt thời gian tưới cho phù hợp, đảm bảo vườn cây sinh trưởng và phát triển tốt.

Theo đánh giá của cán bộ và người dân địa phương, mô hình tưới tiên tiến tiết kiệm nước trên cây xoài kết hợp bón phân do Trung tâm Khuyến nông triển khai thực hiện tại xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil năm 2019 phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương vì xã có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng không thuận lợi, tình trạng thiếu nước trong mùa khô thường xuyên xảy ra, do đó mô hình tưới tiên tiến tiết kiệm nước rất cần được nhân rộng trên địa bàn xã.

Hệ thống tưới tiết kiệm trong vườn cây ăn quả là giải pháp sản xuất phù hợp trong điều kiện BĐKH ngày càng nghiêm trọng

 

Ông Trần Phụng Vỵ tại thôn Quảng An, xã Đạo Nghĩa, huyện Đắk Rlấp là một hộ dân thực hiện mô hình tưới tiên tiến tiết kiệm nước bằng phương pháp phun mưa tại gốc trên cây cà phê cho biết, việc thực hiện mô hình tưới tiến tiến tiết kiệm nước cho hiệu quả cao, ít tốn công lao động, vườn cây duy trì được độ ẩm, lượng nước tưới trên 1 gốc được tính toán phù hợp, không gây lãng phí nước. Tại thời điểm tưới lần đầu tiên, với thời gian 3,5 giờ, tổng lượng nước tưới 350 - 400 lít/gốc. Chu kỳ tưới 20 ngày, các lần tưới sau thời gian giảm xuống còn 3 giờ. Trước đó anh sử dụng hệ thống tưới dí thì lượng nước tưới sử dụng lớn, ước khoảng 500 lít/gốc/lần tưới. Như vậy việc áp dụng hệ thống tưới tiến kiệm là biện pháp tối ưu nhất trong tình trạng hiện nay thời tiết biến đổi thất thường, mực nước ngầm xuống thấp, mùa khô thiếu nước tưới diễn ra rất phỗ biến ở nhiều địa phương.

Như vậy việc áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước vào sản xuất nông nghiệp đã đem lại hiệu quả về nhiều mặt như tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập cho người dân, đặc biệt là giải quyết được phần nào việc thiếu nước trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt tại địa phương.

Mặc dù công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước có nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp tưới truyền thống, nhưng việc áp dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, diện tích cây trồng cạn được áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm còn hạn chế do chi phí đầu tư, nhất là đầu tư ban đầu đối với công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước còn cao so với thu nhập của người dân. Ngoài ra, công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước đòi hỏi người sản xuất đầu tư phải tính toán sử dụng trong nhiều năm mới hoàn vốn và có lãi, trong khi động lực để thúc đẩy áp dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước của người sản xuất chưa đủ lớn, chưa thấy hết được lợi ích khi áp dụng công nghệ tưới.

Để phát triển, mở rộng áp dụng mô hình công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu các mô hình sản xuất nông nghiệp thành công có sử dụng hệ thống tưới tiên tiến, tiết kiệm nước để doanh nghiệp và người dân sản xuất nông nghiệp được biết, thấy hiệu quả của việc tưới tiên tiến, tiết kiệm so với phương pháp tưới truyền thống, từ đó người dân sẽ chủ động áp dụng; tăng cường đào tạo, tập huấn, nâng cao nhận thức và năng lực cho người dân; đào tạo, chuyển giao công nghệ về tưới tiên tiến, tiết kiệm nước gắn với công tác khuyến nông; xây dựng các mô hình mẫu, mô hình trình diễn công nghệ tiên tiến, tiết kiệm nước; tổ chức sản xuất và liên kết sản xuất, tiêu thụ... lồng ghép trong các dự án đầu tư công để làm cơ sở nhân rộng mô hình.

Nguyễn Thị Thảo

Trung tâm Khuyến nông Đắk Nông