Nơi đây, vốn được xem là vùng đất giữa khó khăn về địa hình, đất dốc dễ bị rửa trôi, bạc màu không thuận lợi cho hoạt động sản xuất nông nghiệp như nhiều địa phương khác. Nhưng với cách đi riêng và áp dụng khoa học vào sản xuất, nhiều hộ dân đã thành công phát triển kinh tế bằng chính cây trồng truyền thống - Hồng không hạt Gia Thanh trên mảnh đất quê hương.

Dẫn chúng tôi đi thăm những vườn hồng đang chuẩn bị vào mùa thu hoạch, ông Hán Đăng Lưu – Phó Chủ tịch UBND xã Gia Thanh khẳng định: “Khoảng 10 năm trở lại đây, hồng không hạt Gia Thanh là loại cây trồng cho thu nhập chính của nhiều hộ dân trong xã. Người dân đã chú trọng đầu tư, cải tạo vườn tạp, trồng hồng thay thế những đồi cọ, đồi bạch đàn hiệu quả kinh tế thấp thành các vườn hồng xanh tốt, sai quả. Hiện giá bán hồng chín từ 30.000 đồng/kg, cuối mùa giá bán hồng có thể đến 60.000 đồng/kg đem lại nguồn thu không nhỏ cho các gia đình. Quả hồng không hạt Gia Thanh chưa năm nào người dân phải lo đầu ra. Nhiều người ở các tỉnh như Hà Nội, Vĩnh Phúc… năm nào cũng về đặt hàng rất sớm với số lượng lớn”.

Là một trong các hộ có diện tích trồng hồng không hạt lớn trong xã Gia Thanh, gia đình bà Hán Thị Thanh Bình không chỉ giữ gìn, bảo tồn giống hồng không hạt quý của địa phương mà rất thành công trong phát triển kinh tế gia đình có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, làm giàu từ chính cây đặc sản này, góp phần vào việc xây dựng thương hiệu sản phẩm và mở rộng diện tích cây đặc sản của địa phương.

Bà Bình cho biết, vườn hồng không hạt của nhà bà hiện rộng 0,7 ha có 120 cây già trên 20 năm tuổi đang cho năng suất cao và chất lượng quả ngon, trung bình mỗi năm sản lượng quả thu được 4-5 tấn quả. Năm nào các thương lái cũng đến đặt mua tại vườn, gia đình không phải đi chợ bán. Hồng có giá bán cũng khá ổn định trong các năm gần đây, dao động 30.000 – 40.000 đồng/kg tùy thời điểm. Ngoài thu nhập từ quả hàng năm, gia đình bà cũng tự sản xuất thêm cây giống để cung cấp cho người dân trong vùng có nhu cầu từ lợi thế có sẵn vườn cây già lấy rễ để nhân giống. Riêng năm 2021 gia đình bà sản xuất được 4.000 cây giống với giá bán 150.000 – 200.000 đồng/cây, gia đình cũng có nguồn thu khá và yên tâm phát triển kinh tế với cây đặc sản này.

Vườn hồng không hạt Gia Thanh của gia đình bà Bình

 

Diện tích hồng không hạt Gia Thanh hiện có gần 150 ha, diện tích cây đã và đang cho quả khoảng 100 ha, sản lượng khoảng 400 tấn/năm. Năm 2022, quả hồng không hạt Gia Thanh đã được đăng ký tham gia vào sản phẩm OCOP của tỉnh và qua đợt đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP đợt 1 trong tháng 8 năm 2022 của Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP tỉnh Phú Thọ, hồng không hạt Gia Thanh đạt các tiêu chí của sản phẩm OCOP 4 sao.

Với mục tiêu đến năm 2025, huyện Phù Ninh sẽ nâng tổng diện tích cây hồng đạt 400 ha tập trung các xã trọng điểm như: Gia Thanh, Liên Hoa, Phú Mỹ, Trung Giáp, Bảo Thanh, Trị Quận, Phú Lộc… Rồi đây, nhiều hộ như gia đình bà Hán Thị Thanh Bình xã Gia Thanh sẽ trở nên giàu có từ cây hồng không hạt, góp phần thành công vào phong trào xây dựng NTM của huyện Phù Ninh, đồng thời bảo vệ và phát triển thương hiệu “Hồng không hạt Gia Thanh” một cách bền vững.

Nguyễn Đình Trung

Trung tâm Khuyến nông Phú Thọ