Tham quan mô hình lúa - tôm ở xã Long Hòa, huyện Châu Thành, Trà Vinh

Với sự hỗ trợ của cán bộ Viện Khoa học - Kỹ thuật nông nghiệp, Viện lúa Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và Sở Khoa học - Công nghệ tỉnh Trà Vinh, 32 hộ dân ở 2 ấp Rạch Sâu và Xẻo Cạn, xã cù lao Long Hoà, huyện Châu Thành đã tham gia sản xuất lúa sạch theo phương pháp hữu cơ trên diện tích 20 ha.

Lúa của bà con được Công ty TNHH dịch vụ - du lịch Hồng Tín, tại TP. Hồ Chí Minh bao tiêu toàn bộ sản phẩm, với giá cao hơn giá lúa thị trường khoảng 30%. Mô hình này, ngoài tăng giá trị lợi nhuận trên cùng diện tích từ lúa - tôm còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái trong vùng. 

Nông dân Huỳnh Văn Phương, ấp Rạch Sâu cho biết: Tuy sản xuất lúa sạch năng suất thường thấp hơn sử dụng phân hoá học khoảng 0,5 - 0, 6 tấn/ha nhưng bù lại chi phí thấp, chỉ khoảng 2.500.000 đồng/ha gồm 1.200.000 đồng tiền giống và 1.300.000 đồng tiền phân hữu cơ, giảm gần phân nửa so với sử dụng phân hoá học. Vụ lúa mùa - thu đông năm 2016 gia đình ông sản xuất lúa sạch trên diện tích 1,2 ha, bằng giống lúa thơm đặc sản ST.5, năng suất bình quân chỉ đạt 4 tấn/ha. Trong khi giá lúa loại giống này ở thị trường chỉ khoảng 6.500 đồng/kg nhưng ông được Công ty TNHH dịch vụ - du lịch Hồng Tín mua với giá 9.750 đồng/kg. Sau khi trừ toàn bộ chi phí ông lãi ròng khoảng 27 triệu đồng/ha. Do môi trường không bị ô nhiễm, tôm cá tự nhiên xuất hiện ngày một nhiều nên gia đình ông còn có thu nhập thêm khoảng 7- 8 triệu đồng/năm từ nguồn tôm cá tự nhiên trong ruộng lúa.

Ông Trần Huy Cận, cán bộ xã Long Hoà phấn khởi chia sẻ: Long Hoà là xã cù lao, có trên 1.030 ha đất trồng lúa, trong đó, có trên 90% được bố trí sản xuất theo mô hình nuôi thuỷ sản: tôm sú, cua biển…kết hợp với trồng lúa hoặc nuôi 1 vụ tôm sú vào mùa nắng luân canh 1 vụ lúa mùa thu - đông vào mùa mưa. Năm 2016, sản lượng thuỷ sản nuôi của xã đạt trên 3.000 tấn (chủ yếu là tôm sú); năng suất vụ lúa mùa - thu đông đạt khoảng 4,5 tấn/ha… Thuỷ sản là kinh tế mũi nhọn và là nguồn thu nhập chính của đa phần nông dân trong xã. Vì vậy trong sản xuất cây lúa nông dân rất chú trọng đến bảo vệ môi trường, hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc hoá học có độc tính cao… Mô hình sản xuất lúa hữu cơ không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế cao, còn góp phần bảo vệ môi trường bền vững. Bởi vì đối với những diện tích này nông dân hoàn toàn không sử dụng phân, thuốc bảo vệ thực vật hoá học, thay vào đó bằng 2 loại phân hữu cơ CAHUMATA và ba hạt vàng để hạ phèn, giải độc hữu cơ trong đất; tận dụng chất thải trong quá trình nuôi thuỷ sản vụ trước để bổ sung nguồn dinh dưỡng cho cây lúa; nếu lúa bị rầy nâu phá hại sẽ sử dụng chế phẩm sinh học Ometar để trừ rầy nâu hại lúa…

Trà Vinh có khoảng 30.000 ha ở vùng ngập mặn, ven biển thuộc 4 huyện: Duyên Hải, Cầu Ngang, Châu Thành và Trà Cú được bố trí nuôi 1 vụ tôm sú vào mùa nắng, luân canh 1 vụ lúa mùa - thu đông vào mưa. Đây là vùng đất có tiềm năng sản xuất gạo hữu cơ khá tốt. Muốn thành công và nhân rộng mô hình sản xuất gạo hữu cơ Nhà nước cần vào cuộc, sớm công bố tiêu chuẩn gạo hữu cơ; có chính sách hỗ trợ, tạo mọi điều kiện cho các nhà khoa học ở địa phương thu thập kết quả nghiên cứu và kinh nghiệm sản xuất ở các viện, trường… để phổ biến rộng rãi cho nông dân. Nếu được quan tâm đầu tư đúng mức, con tôm và hạt gạo hữu cơ có thể mang lại nguồn ngoại tệ lớn cho vùng đất ngập mặn, ven biển tỉnh Trà Vinh./.

Nguyễn Tân