Là một xã nằm bên ven sông Hồng, nơi có ga tàu, có di tích lịch sử đền Bảo Hà, xã Bảo Hà có nhiều thế mạnh để phát triển cây ăn quả, trong đó, cây hồng được người dân đưa vào trồng từ lâu và quả hồng Bảo Hà đã trở nên nổi tiếng khắp vùng.

Trước đây, người dân trồng hồng có hạt và không hạt để lấy quả ăn. Tuy nhiên, việc trồng hồng chỉ xuất phát lẻ tẻ từ mỗi gia đình chứ chưa có định hướng về phát triển mô hình lớn. Người dân trồng hồng ở trong vườn nhà, ven suối, chân đồi và nhân giống chủ yếu bằng phương pháp thủ công là trồng bằng rễ mọc mầm lên.

Từ năm 2016 đến nay, nhờ có Kế hoạch hành động REDD+ cấp tỉnh (PRAP) đã được UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt với nội dung, giải pháp về hỗ trợ sinh kế cho người dân các huyện xây dựng mô hình trồng cây ăn quả bản địa, lâm sản ngoài gỗ, cây dược liệu đã tạo điều kiện để người dân xã Bảo Hà trồng cây hồng với diện tích lớn, quy mô lớn.

Mô hình trồng hồng ở Bảo Hà đã được PPMU Lào Cai tiến hành triển khai từ tháng 12/2016, nhờ đó, việc quy hoạch các vườn hồng được triển khai đồng bộ trên địa bàn toàn xã, các gia đình được cấp giống, được tư vấn, hỗ trợ về kỹ thuật trồng, chăm sóc, phân bón và tiêu thụ sản phẩm đầu ra. Trong quá trình trồng hồng, các hộ dân được cán bộ khuyến nông hướng dẫn cách trồng, chăm sóc hồng. Đặc biệt, người dân ở đây được tư vấn về việc tận dụng đất đồi, chân núi, ven sông hay trong vườn nhà để trồng hồng với diện tích lớn. Người dân cũng được hướng dẫn sử dụng phân bón để bón cho hồng trước và sau khi thu hoạch để hồng ra quả đều, không bị mất mùa.

Hiện nay, cả xã Bảo Hà có gần 300 gốc hồng cổ thụ đã cho thu hoạch, ước tính đạt 2,5 tạ quả mỗi vụ. Nhiều vườn hồng có diện tích lớn cho lượng quả trên 2 tấn mỗi vụ, còn diện tích hồng trồng mới đang hứa hẹn những vụ quả bội thu. Cạnh Bảo Hà có xã Tân An của huyện Văn Bàn (Lào Cai) trồng khá nhiều hồng, vì thế, vùng này đã trở thành vựa hồng của vùng Tây Bắc.

Cây hồng Bảo Hà không cao, mọc với tán rộng, lá xanh tốt, ra hoa và kết trái đúng vụ, ít khi mất mùa. Quả hồng ở đây có hình vuông, ít hạt hoặc có loại không hạt, vỏ ngoài xanh bóng hoặc hơi xám. Năm nào cũng vậy, diện tích hồng ở Bảo Hà cũng cho sai quả và mang lại thu nhập cao cho người nông dân. Vào độ giữa thu, quả hồng không hạt ở Bảo Hà bắt đầu già câng, vỏ ngoài bắt đầu ngả màu xanh vàng, người dân bắt đầu hái hồng để thưởng thức và bán ra thị trường. Để quả hồng không bị dập nát, khi hái, người dân dùng móc có đeo theo túi vải nhỏ để khi quả hồng rơi khỏi cuống vẫn giữ được núm và không bị rơi xuống đất.

Quả hồng Bảo Hà có vị ngọt thanh, giòn

Hồng Bảo Hà là loại hồng ngon và lành vì không có sự bảo quản của thuốc hay bất cứ hóa chất gì. Khi thưởng thức, chỉ cần dùng dao nhỏ gọt vỏ ngoài, tách quả thành nhiều miếng nhỏ. Khi bổ ra, lõi quả hồng có màu vàng, bề mặt có cát dính tay khá hấp dẫn. Khi ăn, hồng Bảo Hà có vị ngọt thanh, giòn. Đặc biệt là trong lõi có những lớp cùi ăn giòn lật sật. Giá bán hồng ngâm Bảo Hà hiện nay dao động từ 15- 20 ngàn đồng/kg, tùy từng loại quả.

Cây hồng ở Bảo Hà có nhiều cơ hội để phát triển diện tích với quy mô lớn. Trong những năm qua, cây hồng được Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai tiến hành làm các thủ tục để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm và chỉ dẫn địa lý sản phẩm quả hồng Bảo Hà. Đặc biệt, Bảo Hà là nơi có đền thờ Thần vệ quốc Nguyễn Hoàng Bảy, nơi dừng chân của đông đảo khách du lịch, nên quả hồng nơi đây trở nên nổi tiếng khắp miền.

Nguyễn Thế Lượng

Trường THPT Hạ Hòa – Phú Thọ