Thời tiết khắc nghiệt, nhiều khó khăn từ đầu vụ sản xuất
Năm 2025, sản xuất vụ đông ở Hà Tĩnh diễn ra trong bối cảnh thời tiết có nhiều diễn biến bất thường. Đặc biệt, những đợt mưa bão dồn dập trong tháng 9 đầu tháng 10 khiến nhiều diện tích đất màu, vùng bãi ven sông bị ngập úng, ảnh hưởng đến công tác làm đất, gieo trồng, phải lùi thời vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng để phù hợp với điều kiện thực tế.
Tại thôn Hồng Lĩnh (xã Can Lộc) được ví như “vựa” rau giống lớn nhất tỉnh, bà con nông dân thường chủ động sản xuất sớm để kịp cung ứng hàng chục triệu cây rau giống ra thị trường mỗi vụ. Thế nhưng, sau hai cơn bão vừa qua, nhiều diện tích rau giống đã bị hư hại buộc người dân phải gieo trồng lại.
Bà Hoàng Thị Lan - hộ sản xuất rau giống tại thôn Hồng Lĩnh chia sẻ: “Mưa bão kèm gió lớn đã khiến toàn bộ giàn che chắn bị phá hỏng, cây giống hư hỏng hoàn toàn. Bây giờ, tranh thủ thời tiết nắng ráo, tôi mới bắt đầu tu sửa, cày xới đất khẩn trương làm lại để kịp cung ứng cây giống cho bà con”.
    |
 |
Bà con nông dân vựa rau giống thôn Hồng Lĩnh (xã Can Lộc) đang tích cực khôi phục sản xuất sau mưa bão |
Sau thiên tai, nhiều hệ thống nhà màng phục vụ sản xuất rau, củ, hoa chất lượng cao trên địa bàn tỉnh bị hư hỏng nặng. Thiệt hại này không chỉ làm gián đoạn tiến độ gieo trồng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch sản xuất vụ đông năm nay bởi đây là nơi cung ứng ra thị trường những sản phẩm chất lượng cao, giá trị hàng hóa lớn.
Ông Đặng Văn Luân - Giám đốc HTX Bình Minh (phường Trần Phú) cho biết: “Hai cơn bão vừa qua với sức tàn phá ghê gớm, HTX chịu hậu quả nặng nề nhất từ trước đến nay, hơn 1.400m2 nhà màng bị đổ sập, hư hỏng. Vụ đông này, HTX đang rất khó khăn để khôi phục hạ tầng và đảm bảo hoạt động trong thời gian tới. Chúng tôi cũng mong muốn có thêm các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện từ các cấp chính quyền để những nông dân gặp thiên tai tiếp tục vực dậy sản xuất”.
Thông tin từ Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Hà Tĩnh, đợt mưa bão vừa qua đã làm hơn 1500 ha hoa màu bị hư hỏng, đồng thời làm chậm tiến độ sản xuất vụ đông. Hiện, các địa phương đang tranh thủ thời tiết thuận lợi ra quân để triển khai, tuy nhiên, phần lớn chỉ mới tập trung vào khâu làm đất, cải tạo vùng trồng, chuẩn bị vật tư,… một số diện tích xuống giống trước đó bị ảnh hưởng của mưa bão đang được bà con khẩn trương khôi phục.
Chủ động giải pháp khắc phục khó khăn, linh hoạt trong chỉ đạo sản xuất.
Trước những khó khăn do mưa bão gây ra, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh đã kịp thời chỉ đạo các địa phương rà soát, điều chỉnh kế hoạch sản xuất linh hoạt theo tình hình thực tế. Cùng với đó, các địa phương đã chủ động điều chỉnh thời vụ, triển khai các biện pháp hỗ trợ nông dân khôi phục sản xuất.
Tại xã Toàn Lưu, chính quyền tổ chức cuộc họp với các thôn, HTX chủ lực để rà soát thiệt hại, lên phương án sản xuất vụ đông sát với thực tế. Ông Trần Bá Hoành - Phó Chủ tịch UBND xã Toàn Lưu cho biết: “Hiện toàn xã có hơn 80 mô hình nhà màng trồng rau, hoa vụ đông. Cùng với việc đề xuất chính sách hỗ trợ giống, vật tư nông nghiệp, xã cũng khuyến khích bà con tiếp tục khắc phục khó khăn, gieo trồng tạo nguồn thu nhập ổn định. Chính quyền đang kiến nghị chính sách hỗ trợ để người dân sớm ổn định sản xuất; tiếp tục đưa một số loại hoa mới vào trồng thử nghiệm, đa dạng hóa sản phẩm tại địa phương, đáp ứng nhu cầu thị trường”.
    |
 |
Các địa phương cần bố trí hợp lý, linh hoạt về thời vụ, cơ cấu cây trồng phù hợp từng vùng, tăng cường áp dụng KHKT vào sản xuất |
Xem vụ đông là vụ sản xuất chính, có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm nguồn thức ăn cho chăn nuôi và nâng cao thu nhập cho người dân, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã sớm chỉ đạo các địa phương cần bố trí thời vụ hợp lý, phù hợp với điều kiện từng vùng, từng loại cây trồng; chú trọng chuyển đổi sang cây trồng có giá trị hàng hóa, đẩy mạnh luân canh, thâm canh, tăng vụ.
Cùng với đó, tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích; xây dựng các mô hình sản xuất mới theo hướng đưa các cây trồng mới có giá trị kinh tế, nâng cao hiệu quả trên đơn vị diện tích canh tác và khuyến khích liên kết với các doanh nghiệp nhằm đảm bảo đầu ra sản phẩm. Ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục tham mưu các chính sách hỗ trợ về giống, vật tư, hạ tầng,... do ảnh hưởng của thiên tai, tạo điều kiện để người dân khôi phục sản xuất.
Trước mắt, bà con nông dân các địa phương cần tranh thủ thời tiết thuận lợi để gieo trồng sớm những diện tích đã khô ráo, khắc phục những diện tích bị ảnh hưởng, đồng thời chủ động các biện pháp tiêu úng, bảo vệ cây trồng khi có mưa lớn.
Ông Phan Văn Huân - Trưởng phòng Trồng trọt, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi (Sở NN&MT Hà Tĩnh) cho biết: “Vụ đông 2025, toàn tỉnh chịu ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới gây mưa lũ đầu vụ với tần suất cao hơn những năm trước; trong khi đó, rét đậm, rét hại cuối vụ cũng sẽ tác động bất lợi đến sản xuất. Ngoài ra, các loại sâu bệnh có nguy cơ phát sinh, gây hại. Vì vậy, trên cơ sở khung thời vụ, thời gian sinh trưởng của các giống, căn cứ vào điều kiện thực tiễn từng địa phương và diễn biến thời tiết, các xã, phường cần bố trí thời vụ gieo trồng hợp lý, bảo đảm sản xuất an toàn, “ăn chắc”, hiệu quả.”
Vụ đông 2025, Hà Tĩnh có kế hoạch sản xuất 12.399 ha cây ngắn ngày (tăng 250 ha so với kết quả 2024) và định hướng trồng mới 27 ha cam, 8,5 ha bưởi Phúc Trạch, phục vụ chuỗi giá trị cây ăn quả. Với sự chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo của các cấp chính quyền và quyết tâm của người dân, Hà Tĩnh đang nỗ lực vượt qua thử thách sau thiên tai, bảo đảm an toàn và hiệu quả, góp phần ổn định nguồn cung nông sản, nâng cao thu nhập cho nông dân trong vụ đông 2025.
Nguyễn Hoàn
Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh