Thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022 của BCH Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050, công tác khuyến nông đã chủ động chuyển đổi từ tư duy khuyến nông hỗ trợ sang tư duy khuyến nông kết nối, tích hợp đa giá trị, gắn với kiến thức, kỹ năng kinh tế nông nghiệp.

 

Mô hình tổ khuyến nông cộng đồng (KNCĐ) là một hướng đi mới để kết nối hệ thống khuyến nông với cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội, nghề nghiệp nhằm hỗ trợ người nông dân tốt hơn trong việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, các giải pháp hữu ích vào sản xuất, giúp cải thiện sinh kế, tăng thu nhập, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

 

Ngày 25/3/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 1094/QĐ-BNN-KN phê duyệt Đề án thí điểm “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng”. Đề án được triển khai tại 13 tỉnh thuộc 5 vùng nguyên liệu nông, lâm, thủy sản chủ lực của ngành với mục tiêu nhằm củng cố kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở theo mô hình tổ KNCĐ hoạt động đa chức năng: phục vụ tái cơ cấu ngành, phát triển nông thôn, phát triển vùng nguyên liệu, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng nông sản.

 

Sau 02 năm thí điểm, mô hình tổ KNCĐ đã có những tín hiệu tích cực, nhận được sự ủng hộ, hưởng ứng của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và bà con nông dân. Đến nay, ngoài 26 tổ KNCĐ thí điểm với 156 thành viên; tại 13 tỉnh tham gia Đề án đã thành lập thêm 1.071 tổ KNCĐ mở rộng, với tổng số 9.622 thành viên.

 

Đồng thời, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, trên cả nước đã có thêm 44 tỉnh, thành phố đã thành lập các tổ KNCĐ với tổng số khoảng 4.070 tổ, có 37.394 thành viên hoạt động phục vụ phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới ở các địa phương. Trong đó, có một số tỉnh, thành đã thành lập số lượng lớn các tổ khuyến nông cộng đồng như: Hải Phòng (139 tổ), Cao Bằng (134 tổ), Thái Nguyên (121 tổ), Yên Bái (150 tổ), Hà Tĩnh (160 tổ), Quảng Nam (826 tổ) ...

 

Trong quá trình triển khai Đề án, hệ thống khuyến nông, đặc biệt là lực lượng khuyến nông cộng đồng đã xác định được vai trò nòng cốt trong quá trình thực hiện, đó là: Khuyến nông đồng hành cùng nông dân, giúp nông dân tổ chức lại sản xuất, đào tạo tập huấn nâng cao năng lực và là cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp. Kết quả, các tổ KNCĐ thuộc vùng đề án đã phối hợp với các tổ chức chủ trì dự án, doanh nghiệp, HTX tổ chức trên 100 lớp tập huấn phát triển vùng nguyên liệu. Hướng dẫn người dân thực hiện 14 dự án khuyến nông trên: 500 ha vùng nguyên liệu lúa gạo, 300 ha vùng nguyên liệu cây ăn quả, 150 ha vùng nguyên liệu cà phê, 200 ha vùng nguyên liệu gỗ lớn. Các thành viên tổ KNCĐ còn là cầu nối giúp bà con vùng nguyên liệu cây ăn quả miền núi phía Bắc kết nối tiêu thụ 5 tấn dứa, 100 tấn chanh leo; Giúp 257 hộ vùng nguyên liệu cây ăn quả Đồng Tháp Mười tiêu thụ sản phẩm trên diện tích 120 ha sầu riêng; Giúp bà con vùng Tây Nguyên được bao tiêu sản phẩm cà phê 4C, hữu cơ; Tổ chức 46 cuộc liên kết tiêu thụ sản phẩm cho 2.126 nông dân vùng nguyên liệu lúa gạo; Hỗ trợ liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm bà con vùng nguyên liệu rừng trồng gỗ lớn trên diện tích 300 ha...

 

Thời gian tới, hoạt động khuyến nông cộng đồng sẽ hướng tới mục tiêu:

- Tiếp tục triển khai nhân rộng trên địa bàn 15 tỉnh mở rộng, trong đó ưu tiên các tỉnh tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp.

- Nâng cao năng lực cho các tổ khuyến nông cộng đồng đã thành lập. 

- Tăng cường trang thiết bị cho các tổ KNCĐ hoạt động hiệu quả thông qua hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức trong nước và quốc tế.

- Các tỉnh trong vùng đề án ban hành được quy chế hoạt động, tiêu chí đánh giá hoạt động và các chính sách khuyến nông hỗ trợ phát triển tổ khuyến nông cộng đồng.

- Kiến nghị sửa đổi, hoàn thiện cơ chế chính sách khuyến nông nhằm củng cố, kiện toàn hệ thống khuyến nông, đáp ứng nhu cầu đa dạng ngày càng tăng của sản xuất, thị trường, hướng tới phát triển cộng đồng, phát triển bền vững. …

 

Khi Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” được ban hành; nói về vai trò của đội ngũ cán bộ khuyến nông nói chung và khuyến nông cộng đồng nói riêng; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Lê Minh Hoan đã nhấn mạnh: “Hàng triệu nông dân cần được hiểu rõ mục tiêu và con đường đi đến mục tiêu đó. Nhưng hàng triệu nông dân đang ở đâu, đang nghĩ gì, đang làm gì? Một lần nữa, ai đứng bên cạnh người nông dân trên những luống cày? Đó chỉ là lực lượng khuyến nông, từ khuyến nông trung ương cho đến khuyến nông cộng đồng. “Ở đâu có nông dân, ở đó có khuyến nông” không phải là khẩu hiệu mà là hành động, là nghĩa vụ, là sứ mạng. Đây là thời điểm đội ngũ khuyến nông thể hiện vai trò là bạn nhà nông, cùng nhà nông, vì nhà nông. Cuộc cách mạng mới diễn ra trên đồng ruộng, nhưng thành công chỉ đến khi và chỉ khi năng lực của người nông dân được nâng lên. Đây là nhiệm vụ của cả hệ thống, trong đó khuyến nông và khuyến nông cộng đồng có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng”.

 

Nhằm tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm sau 2 năm triển khai và để công tác khuyến nông, các tổ KNCĐ hoạt động ngày càng hiệu quả, bền vững; trong 2 ngày 01 - 02/8/2024, Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với UBND tỉnh Gia Lai tổ chức “Hội nghị sơ kết 02 năm triển khai Đề án nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng” tại Thành phố Pleiku - tỉnh Gia Lai.

Trong đó, chiều ngày 1/8/2024, Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và PTNT, lãnh đạo UBND tỉnh Gia Lai cùng các đại biểu sẽ đi tham quan mô hình Tổ KNCĐ gắn với phát triển vùng nguyên liệu tại tỉnh Gia Lai.

 

Tham khảo các tài liệu của Hội nghị trong các file đính kèm dưới đây:

Tài liệu: KHUYẾN NÔNG CỘNG ĐỒNG - KHÔNG GIAN KẾT NỐI tomtat-kncd.pdf

Tài liệu HỘI NGHỊ TOÀN QUỐC VỀ KHUYẾN NÔNG CỘNG ĐỒNG tailieu-hn-kncd.pdf

Chương trình Hội nghị sơ kết 02 năm triển khai Đề án nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng chuong-trinh-hn-26-7.pdf