Tham dự Hội thảo có TS. Hạ Thúy Hạnh - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Bà Cầm Thị Phong - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Sơn La; cùng gần 100 đại biểu là các chuyên gia về nuôi ong, đại diện của trung tâm khuyến nông và hơn 50 hộ nuôi ong từ 10 tỉnh triển khai dự án (Tuyên Quang, Lào Cai, Hòa Bình, Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn La, Yên Bái, Phú Thọ, Thái Nguyên, Đăk Lăk).
Theo số liệu thống kê của Hội Nuôi ong Việt Nam ước tính, nước ta có trên 1,5 triệu đàn ong gồm các giống ong Ý và ong nội. Trong đó số đàn ong nội là 350 nghìn, chiếm 23,33%; số đàn ong ngoại là 1.150.000,chiếm 76,67%. Có khoảng 34 nghìn người nuôi ong, trong đó số người nuôi ong chuyên nghiệp khoảng 6.350 người, chiếm 18,67%. Nhiều vùng ở nước ta như miền núi phía Bắc và miền trung Tây Nguyên có nguồn mật, phấn hoa nuôi ong đa dạng, đủ điều kiện để nuôi giữ các đàn ong giống cũng như phát triển ngành hàng mật ong.
Dự án được thực hiện với mục tiêu xây dựng các mô hình nuôi ong mật cho sản phẩm chất lượng cao; tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Trong các năm 2016 - 2018, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã triển khai dự án tại 10 tỉnh thành trong cả nước, mỗi tỉnh thực hiện từ 1 - 2 điểm trình diễn/năm. Dự án hỗ trợ các hộ tham gia 4.000 đàn ong, trong đó 2.800 đàn ong nội và 1.200 đàn ong ngoại, hỗ trợ 50% thức ăn bổ sung (đường) với 2 kg/đàn ong theo định mức ban hành.
Đại biểu tham quan mô hình nuôi ong mật chất lượng cao tại hộ ông Nguyễn Hữu Sinh ở xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu, Sơn La
Qua 3 năm thực hiện, dự án đã lựa chọn được 39 xã đáp ứng các yêu cầu để xây dựng mô hình. Tất cả các xã thực hiện mô hình đều là xã đang xây dựng nông thôn mới. Tính đến tháng 11/2018, năng suất mật bình quân trên đàn ong nội đạt 18,6 kg/đàn, trên đàn ong ngoại đạt 41,4 kg/đàn. Mức năng suất này vượt chỉ tiêu mà dự án đề ra và cũng cao hơn từ 10-15% so với đàn ong cũ tại địa phương.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận về hiệu quả mô hình, kinh nghiệm thực hiện dự án thành công.
Bà Hoàng Thị Thu Hiền, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Sơn La cho biết, năm 2018, mô hình được thực hiện tại xã Chiềng Sơn và thị trấn nông trường Mộc Châu với 10 hộ được hưởng lợi trực tiếp. Theo đó, mỗi hộ được hỗ trợ 20 đàn giống ong ngoại, vật tư, thức ăn. Sau 6 tháng triển khai, đã tăng lên 262 đàn, với sản lượng mật đạt 11,6 tấn. Từ đó, tăng thêm cho các hộ gia đình tham gia mô hình khoảng 10 triệu đồng/tháng, góp phần cải thiện đời sống cho các hộ nuôi ong, xóa đói giảm nghèo và tiến tới làm giàu, giữ vững an ninh trật tự xã hội trên địa bàn.
Theo ông Ninh Anh Vũ – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Lào Cai, ngoài việc hỗ trợ tăng thu nhập trực tiếp cho các hộ tham gia, thì mô hình của dự án đã tạo cơ hội cho người nuôi ong được tiếp cận với kỹ thuật mới về nghề nuôi ong mật chất lượng cao, từ đó thay đổi được các tập quán lạc hậu trong nuôi ong bằng giống nội, không di chuyển đàn. Kiểm soát được dịch bệnh trên đàn ong, giúp cộng đồng chấp hành và áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn theo hướng VietGAHP…
Là một trong những hộ chăn nuôi ong được dự án hỗ trợ, ông Nguyễn Hữu Sinh (xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu) cho biết: Được sự hướng dẫn tận tình về kỹ thuật của cán bộ khuyến nông nên đàn ong của ông phát triển tốt, mật và phấn hoa đạt chất lượng cao, góp phần nâng cao thu nhập cho gia đình. Hiện ông đang nuôi 210 đàn ong, mỗi năm cho thu nhập hơn 200 triệu đồng.
Nhiều đại biểu cũng chia sẻ, dự án thành công là do các hộ đã biết áp dụng nghiêm túc kỹ thuật nuôi ong, đặt đàn ong nơi có nguồn thức ăn phong phú, nên đàn ong giống phát triển tốt, ít dịch bệnh, đặc biệt là kỹ thuật khai thác và duy trì đàn ong ổn định qua các mùa vụ trong năm.
Chủ nhiệm dự án báo cáo kết quả thực hiện qua 3 năm triển khai
Phát biểu kết luận Hội thảo, TS. Hạ Thúy Hạnh nhấn mạnh, việc xây dựng thành công mô hình nuôi ong mật chất lượng cao trong nông hộ góp phần thực hiện mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp trong lĩnh vực chăn nuôi, phát huy thế mạnh của vùng, nâng cao năng suất, giá trị vật nuôi và cây trồng cho địa phương. Bên cạnh đó, nghề nuôi ong còn tạo thêm việc làm tăng thu nhập, góp phần xoá đói giảm nghèo cho người nông dân đặc biệt là những người dân ở vùng sâu, vùng xa, miền núi và trung du. Tuy nhiên, các địa phương cần tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến thương mại để đưa sản phẩm mật ong chất lượng cao trở thành thương hiệu và có uy tín trên thị trường./.
Quảng Bình
Trung tâm Khuyến nông Quốc gia