Những cánh đồng lúa vàng ươm, những vườn bưởi Phúc Trạch đang bắt đầu vào chính vụ thu hoạch, những luống ngô xanh mướt, những vườn rau màu tốt tươi, những nhà màng dưa lưới chín vàng,… bỗng  chốc trở thành biển nước, gãy đổ, ngập úng. Hình ảnh ấy không chỉ là sự mất mát về mùa màng mà còn là nỗi lo sinh kế của hàng vạn hộ nông dân sau bão số 5.

 

Theo báo cáo nhanh của UBND tỉnh Hà Tĩnh, toàn tỉnh có tới hơn 20.845 ha lúa hè thu, 1.672 ha diện tích rau màu bị ngập, đổ ngã; 2.457 ha diện tích cây lâu năm, hàng năm, cây ăn quả tập trung và 15.813 cây xanh bị đổ gãy. Riêng diện tích bưởi Phúc Trạch đang bước vào chính vụ thu hoạch thì có hơn 23 ha với khoảng 11.000 gốc bị đổ ngã hoàn toàn, thiệt hại kinh tế không hề nhỏ.

leftcenterrightdel
Những cánh đồng lúa ngập nước trắng đồng 

Cùng với thiệt hại về cây trồng, ngành chăn nuôi và thủy sản cũng lao đao. Có 55 tàu cá bị chìm đắm, hư hỏng; diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại 538 ha tại 10 xã, phường ven biển, sản lượng ước khoảng trên 820 tấn tôm, cá các loại. Theo thống kê, đã có hơn 6.300 con gia súc, gia cầm bị chết. Có 65 trang trại chăn nuôi quy mô vừa, quy mô lớn bị tốc mái, hư hỏng hệ thống cấp điện, cấp nước, hệ thống xử lý môi trường và khoảng 50 tấn thức ăn chăn nuôi bị ướt, hư hỏng,…

 

Ngay sau bão, ngành nông nghiệp đã khẩn trương chỉ đạo các biện pháp khắc phục hậu quả, trong đó nhấn mạnh yêu cầu tập trung tiêu úng khẩn cấp, tranh thủ thời tiết thuận lợi khơi thông dòng chảy, vét mương máng, sử dụng máy bơm dã chiến ở những vùng thấp trũng, nhằm hạn chế ngập úng ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để thu hoạch sớm ngay sau nước rút.

 

Đối với bưởi bị đổ, gãy, ngập lụt, cán bộ chuyên môn bám sát địa bàn hướng dẫn bà con cắt tỉa cành bị gãy, dọn vệ sinh tạo thông thoáng, nạo vét mương thoát nước trong vườn, tiêu úng đối với các vườn bị ngập để bảo vệ vườn bưởi và số quả chưa thu hoạch được, đồng thời, hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật khôi phục vườn cây ăn quả sau mưa bão.

 

Đối với chăn nuôi, các địa phương cần huy động nhân lực, nguồn lực hỗ trợ chủ các trang trại tu sửa lại chuồng trại hư hỏng. Kiểm tra hệ thống thoát nước thải, nơi chứa chất thải gặp sự cố hư hỏng để khắc phục, khơi thông cống rãnh, tổ chức vệ sinh tiêu độc khử trùng để hạn chế ô nhiễm môi trường; hạn chế dịch bệnh lây lan bùng phát, nhất là tại các vùng bị ngập lụt.

 

Trong lĩnh vực thủy sản, tập trung chỉ đạo, hướng dẫn công tác tu sửa, gia cố khôi phục ao đầm, lồng/bè nuôi trồng thủy sản; vệ sinh làm sạch khu vực nuôi, kiểm tra, xử lý các yếu tố môi trường nước ao, đầm. Ưu tiên sửa chữa, cấp điện sớm cho các cơ sở nuôi trồng thủy sản quy mô lớn.

 

Lĩnh vực lâm nghiệp, chỉ đạo  các chủ rừng, địa phương rà soát diện tích rừng bị đổ, gãy, khai thác tận thu đối với diện tích đến tuổi khai thác; có giải pháp chuẩn bị cây giống, tổ chức trồng lại rừng bằng cây bản địa, gỗ lớn, nhất là sử dụng nguồn kinh phí trồng rừng thay thế.

leftcenterrightdel
Nhiều nhà màng, nhà lưới bị đổ sập, hư hỏng hoàn toàn (Vườn dưa lưới của anh Trần Hậu Đào, thôn Kim Sơn, xã Toàn Lưu bị đổ sập, quả chuẩn bị thu hoạch bị hư hỏng gần hết)

Thiệt hại do bão số 5 gây ra đối với nông nghiệp Hà Tĩnh không chỉ dừng lại ở những con số hàng nghìn hecta cây trồng và vật nuôi bị cuốn trôi, ngập úng, mà đằng sau đó là nguy cơ đứt gãy kế hoạch sản xuất, ảnh hưởng đến an ninh lương thực và thu nhập của hàng nghìn hộ gia đình. Vì vậy, sự vào cuộc kịp thời của các ngành chức năng cùng với tinh thần vượt khó, sáng tạo của người dân sẽ là chìa khóa để vực dậy sản xuất sau thiên tai.

 

Trước đó, khi có thông tin về cơn bão số 5 sẽ đổ bộ vào khu vực từ Thanh Hóa đến Quảng Trị, ngành Nông nghiệp tỉnh đã yêu cầu các địa phương tập trung cao cho thu hoạch, nhất là ở những diện tích lúa đã chín. Những vùng dễ tiêu thoát, lúa mới chín 70-80 % bà con cần cân nhắc, bởi thu hoạch về nhà không phơi sấy được cũng sẽ thiệt hại. Đồng thời, có phương án bảo vệ diện tích lúa chưa thu hoạch nhằm bảo toàn năng suất cuối vụ và giảm thiểu tối đa thiệt hại do bão số 5 gây ra, hàng trăm máy gặt đập liên hợp được huy động, hoạt động liên tục ngày đêm để thu hoạch những diện tích lúa chín sớm, với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”.

leftcenterrightdel
 Huy động máy gặt gặt đập liên hợp làm việc xuyên đêm tại Cẩm Bình, Hà Tĩnh

 

Nguyễn Hoàn

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh