Với sự vào cuộc tích cực của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân, chương trình Mỗi xã một sản phẩm – OCOP tại Bát Xát đã từng bước khẳng định vị thế bằng những sản phẩm vừa giữ gìn hồn cốt địa phương, vừa đáp ứng tiêu chuẩn thị trường. Trong hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững, nhiều sản phẩm OCOP tiêu biểu đã ra đời – mang theo niềm tự hào, bản sắc và khát vọng vươn xa của người dân vùng cao Bát Xát. Trong đó có nhiều sản phẩm OCOP tiêu biểu đến từ những xã hoàn thành hành trình về đích nông thôn mới tại huyện Bát Xát.
Đầu tiên phải kể đến Gạo Séng Cù Mường Vi – thứ gạo quý như vàng của vùng cao Bát Xát đạt chất lượng sản phẩm OCOP 3 sao. Được gieo trồng trên những thửa ruộng bậc thang, ở độ cao hơn 1.000m, giữa khí hậu mát mẻ quanh năm. Giống gạo cổ truyền này có hạt dài, trong, thơm dịu. Khi nấu lên, cơm dẻo, vị ngọt thanh của gạo, đậm đà dư vị núi rừng. Không chỉ là lương thực, gạo Séng Cù là niềm tự hào của người dân Mường Vi – xã đạt chuẩn nông thôn mới tiêu biểu.
Xã Quang Kim không chỉ nổi tiếng với những cánh đồng lúa trù phú mà còn là nơi gìn giữ một nghề truyền thống quý giá – nghề nấu rượu thủ công. Từ dòng nước suối mát lành chảy qua những khe đá, cùng loại men lá đặc biệt được ủ từ hơn 20 loại thảo mộc rừng, cơ sở sản xuất rượu thủ công Tiền Phong đã tạo nên rượu trắng Pansipan – Một sản phẩm mang hương vị núi rừng Bát Xát sản phẩm đạt chất lượng 3 sao. Rượu được nấu bằng nồi đồng, chưng cất chậm, cho ra từng giọt rượu trong vắt, thơm dịu, hậu vị ngọt. Uống rượu Pansipan không chỉ là thưởng thức một thức uống mà còn lan tỏa trải nghiệm văn hóa – nơi những giá trị truyền thống được lưu giữ và lan tỏa qua từng chén rượu đậm tình quê.
Hay giữa vùng núi non xanh thẳm của xã Bản Xèo, huyện Bát Xát, một sản phẩm OCOP đạt chất lượng 3 sao độc đáo đã ra đời từ bàn tay khéo léo và tâm huyết của những người phụ nữ dân tộc. Sản phẩm được chế biến từ hai nguyên liệu quý tại địa phương: Củ dong riềng đỏ và củ sâm đất– loài dược liệu dân gian được biết đến với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Quy trình sản xuất miến được thực hiện hoàn toàn thủ công, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Từng mẻ miến được tráng mỏng, phơi khô tự nhiên, không sử dụng chất tạo màu hay bảo quản. Miến sâm Hưng Hiền có màu xam xám nâu đặc trưng, sợi miến dai, giòn, không nát khi nấu lâu – là lựa chọn an toàn, bổ dưỡng cho bữa ăn gia đình và các bữa tiệc sang trọng. Với tâm huyết giữ gìn hương vị truyền thống và nâng tầm nông sản bản địa, HTX Miến dong Hưng Hiền đang từng bước đưa sản phẩm vươn xa, góp phần phát triển kinh tế và xây dựng nông thôn mới tại địa phương.
    |
 |
| Miến sâm Hưng Hiền sản phẩm OCOP đạt chất lượng 3 sao độc đáo đã ra đời từ bàn tay khéo léo và tâm huyết của những người phụ nữ dân tộc |
Giữa nơi biên cương Tổ quốc, xã Bản Vược, huyện Bát Xát, không chỉ được biết đến với thiên nhiên hùng vĩ mà còn là cái nôi của những món ăn truyền thống đậm đà bản sắc. Trong căn bếp gỗ đơn sơ của người dân nơi đây, thịt trâu gác bếp Lèo Thúy đã ra đời, mang theo hương vị nguyên bản của núi rừng Tây Bắc. Thịt trâu được lựa chọn từ những con trâu khỏe mạnh, chăn thả tự nhiên. Sau khi lọc bỏ gân bạc, thịt được thái dọc thớ, tẩm ướp bằng gia vị rừng: mắc khén, hạt dổi, tiêu rừng, muối … rồi treo gác bếp hun khói liên tục trong nhiều ngày. Nhờ đó, sản phẩm có hương thơm đặc trưng, sợi thịt săn chắc, dai ngọt tự nhiên và đặc biệt an toàn – không chất bảo quản, không phụ gia. Thịt trâu gác bếp Lèo Thúy không chỉ là món ngon, mà còn là câu chuyện về lửa bếp, về bàn tay khéo léo và tình yêu của người dân Bản Vược dành cho văn hóa ẩm thực quê hương.
Mỗi sản phẩm OCOP là một câu chuyện, kể về đất, về người và bản sắc riêng biệt của từng vùng quê. Bát Xát không chỉ là điểm đến du lịch sinh thái, mà còn là nơi gìn giữ và phát triển những tinh hoa sản vật địa phương. Hãy cùng lan tỏa giá trị của sản phẩm OCOP của huyện Bát Xát để thương hiệu nông sản, sản phẩm OCOP được vươn xa, vững vàng trên hành trình hội nhập.
Lưu Hoà – Vinh Huy
Trung tâm Khuyến nông và Nước sạch nông thôn Lào Cai