Bình Thuận: Thâm canh thanh long bền vững, an toàn dịch bệnh

Thời gian qua, người trồng thanh long Bình Thuận nói riêng và cả nước nói chung đang gặp vấn đề khá nan giải và lo âu, đó là bệnh đốm nâu trên thanh long. Một loại bệnh mà đến nay chưa tìm ra phương thuốc chữa trị. Nhiều cuộc hội thảo, hội nghị diễn ra nhằm tìm ra cách đối phó và hạn chế loại bệnh này, tuy nhiên vẫn chưa có tín hiệu lạc quan, khi mà cứ đến mùa mưa, diện tích bị nhiễm bệnh lại bùng phát.

Năm 2015, từ nguồn kinh phí của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Trung tâm KNKN Bình Thuận thực hiện mô hình “Thâm canh thanh long bền vững, an toàn dịch bệnh” tại 2 xã Hàm Chính và Hàm Trí của huyện Hàm Thuận Bắc, với tổng diện tích là 50 ha. Tại xã Hàm Chính có 63 hộ tham gia, là những tổ viên trong tổ thanh long VietGAP của thôn 6, với tổng diện tích tham gia mô hình là 30 ha, triển khai từ tháng 4/2015. Mô hình được nhà nước hỗ trợ 30% vật tư, phân bón.

Tại thời điểm xây dựng mô hình, bà con nông dân đang khá chán nản khi mà dịch bệnh đốm nâu hoành hành và giá cả thanh long xuống thấp. Vì vậy, cán bộ khuyến nông đã nhiều lần cùng với chính quyền địa phương thuyết phục, vận động bà con tham gia mô hình và giải thích những lợi ích đem lại của mô hình này. Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện, cán bộ khuyến nông thường xuyên xuống địa bàn, sát cánh cùng bà con để hướng dẫn và kiểm tra giám sát.

Đi kiểm tra thực tế cho thấy, các hộ tham gia mô hình đã tuân thủ đúng quy trình đề ra: vườn được vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng; cắt tỉa cành, quả bị bệnh, cành vô hiệu và ủ bằng chế phẩm BIO-ADB; không để chồi non vào mùa mưa, làm giảm nguồn lây bệnh; bón phân cân đối và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý.

Sau 8 tháng thực hiện, mô hình bước đầu cho kết quả đáng khích lệ, các vườn đã hạn chế bệnh đốm nâu, nhất là đốm nâu trên trái (giảm 50% so với vườn ngoài mô hình). Đồng thời giảm chi phí phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, từ đó hiệu quả kinh tế đem lại cao hơn (>20%) so với ngoài mô hình.

Thiết nghĩ, mô hình sẽ hiệu quả hơn khi cả cộng đồng cùng tham gia, cùng áp dụng biện pháp quản lý tổng hợp (IPM) để phòng trừ bệnh đốm nâu, thì khi đó dịch bệnh không thể lây lan mà được kiểm soát và hạn chế tới mức tối đa.

Mặc dù giá cả thanh long không như mong đợi, nhưng với những gì đạt được từ mô hình, có thể khẳng định đây là phương thức canh tác tối ưu trong thời điểm hiện nay và cả trong tương lai, hướng tới một nền sản xuất nông nghiệp an toàn và bền vững.

Nguyễn Minh Sơn

Trung tâm Khuyến nông Khuyến ngư Bình Thuận