leftcenterrightdel
 Ban chủ tọa, ban cố vấn tại tọa đàm

    Tây Nguyên là vùng sản xuất nông sản hàng hóa trọng điểm của cả nước, nơi hội tụ điều kiện tự nhiên đặc thù với đất bazan màu mỡ, khí hậu ôn hòa, thích hợp cho nhiều loại cây công nghiệp lâu năm và cây ăn quả đặc thù như cà phê, hồ tiêu, sầu riêng. Đây là những cây trồng chủ lực, không chỉ tạo sinh kế cho hàng triệu hộ nông dân mà còn góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội địa phương các tỉnh Tây Nguyên, cũng như góp phần vào đáng kể vào tăng trưởng GDP của cả nước.

    Theo Cục Trồng trọt và BVTV (2025), Tây Nguyên hiện có khoảng 676.000 ha cà phê (chiếm hơn 92,4 % diện tích và 98,7 % sản lượng của cả nước); khoảng 74.400 ha hồ tiêu (chiếm gần 67,8 % diện tích và 75,6 % sản lượng của cả nước) và có trên 90.000 ha sầu riêng (chiếm khoảng 50% diện tích và trên 40% sản lượng cả nước).

    Theo số liệu báo cáo kinh tế - xã hội 9 tháng/2025 của Tổng cục Thống kê; Ngành nông nghiệp (nông, lâm, thuỷ sản) xuất khẩu có bước tăng trưởng rõ rệt so với cùng kỳ, đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu trong đó có một số mặt hàng mà Tây Nguyên đóng vai trò chủ lực như: Cà phê: kim ngạch xuất khẩu đạt 1,23 - 1,24 triệu tấn, trị giá 6,98 tỷ USD (lũy kế 9 tháng), tăng 61,4% so cùng kỳ, dự kiến năm 2025 đạt trên 8 tỷ USD; Hồ tiêu: kim ngạch xuất khẩu đạt 1,2 tỷ USD (lũy kế 9 tháng), tăng 28,7 % so cùng kỳ; Sầu riêng: tính đến tháng 9/2025 kim ngạch xuất khẩu đạt 2,6 tỷ USD, sầu riêng là cây trồng “ngôi sao” đóng góp vào tăng trưởng của ngành rau quả Việt Nam (xuất khẩu rau quả tăng trưởng 10,3 %, kim ngạch 6,22 tỷ USD).

    Mặc dù sản suất nông sản ở Tây Nguyên đạt được một số thành tựu, nhưng sản xuất nông nghiệp Tây Nguyên vẫn đối mặt với nhiều thách thức như: Quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói còn thiếu đồng bộ; Kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật còn khó khăn; Kỹ thuật canh tác chưa đồng bộ; Sản xuất còn manh mún; Liên kết chuỗi giá trị sản xuất - tiêu thụ còn lỏng lẻo; Tác động của biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt. Trong những năm qua hệ thống Khuyến nông cả nước nói chung và ở Tây Nguyên nói riêng luôn giữ vai trò là “cánh tay nối dài” của ngành nông nghiệp giúp nông dân tiếp cận kỹ thuật sản xuất mới, thay đổi tư duy, nâng cao năng lực quản trị và tham gia vào liên kết chuỗi giá trị.

    Trong báo cáo đề dẫn tại hội trường, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã nêu bật được vai trò và một số dấu ấn của hệ thống khuyến nông trong phát triển cây trồng chủ lực ở Tây Nguyên như: Là cầu nối giữa khoa học - công nghệ và nông dân; Phát triển vùng nguyên liệu và liên kết chuỗi giá trị; Góp phần thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp; Áp dụng công nghệ số vào đào tạo nông dân chuyên nghiệp…

    Một số chương trình, dự án, mô hình tiêu biểu tại Tây Nguyên đã thể hiện rõ nét vai trò của Khuyến nông những năm gần đây như: Đề án tái canh cà phê ở tây nguyên giai đoạn 2021 - 2025; Chương trình canh tác cà phê thông minh - thích ứng với biến đổi khí hậu; Các mô hình liên kết vùng nguyên liệu cà phê bền vững; Mô hình canh tác tiên tiến cho cây sầu riêng và cà phê (Better Life Farming – Nông nghiệp tiên phong, nhà nông thịnh vượng); Mô hình canh tác hữu cơ (cà phê, hồ tiêu…); Các mô hình trồng xen trong vườn cà phê; Đặc biệt hơn là sự ra đời của tổ khuyến nông cộng đồng là bước đột phá, đưa hoạt động khuyến nông đến gần hơn với người dân.

    Tại phiên thảo luận, tọa đàm đã đón nhận và giải đáp được trên 30 câu hỏi xoay quanh các vấn đề về kỹ thuật canh tác mới, ứng dụng chuyển đổi số vào sản xuất, phương thức liên kết giữa HTX, nông dân với Doanh nghiệp để phát triển bền vững thị trường nông sản chủ lực và các vấn đề liên quan đến hoạt động, nâng cao vai trò của khuyến nông trong thời gian tới.

leftcenterrightdel
Đại biểu đặt câu hỏi tại tọa đàm 

    Trong khuôn khổ của tọa đàm, chiều ngày 27/10/2025, đại biểu đã tham quan mô hình sản xuất cà phê cảnh quan phát triển vùng nguyên liệu cà phê đạt chuẩn có chứng nhận tại HTX nông nghiệp bền vững Cư Suê 2-9 tại thôn 3, xã Quảng Phú, tỉnh Đắk Lắk. Tại đây đại biểu được cán bộ Công ty Simexco DakLak và Giám đốc HTX giới thiệu về cách thức hoạt động, sản xuất cà phê, hồ tiêu và sầu riêng bền vững tại HTX, đại biểu thấy được chuỗi liên kết sản xuất bền vững giữa Công ty Simexco DakLak, HTX và nông dân trong đó Khuyến nông thể hiện được vai trò kết nối giữa Doanh nghiệp với vùng nguyên liệu.

    Tọa đàm “Phát huy vai trò Khuyến nông trong phát triển bền vững cây trồng chủ lực (cà phê, hồ tiêu và sầu riêng…) vùng Tây Nguyên” diễn ra tại Đắk Lắk không chỉ là diễn đàn trao đổi chuyên môn mà còn là thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm đổi mới hoạt động khuyến nông. Phát triển nông nghiệp bền vững ở Tây Nguyên - vùng đất giàu tiềm năng nhưng cũng nhiều thách thức - đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, trong đó Khuyến nông giữ vai trò dẫn đường, kết nối, lan tỏa tri thức và đổi mới sáng tạo.

    Từ những trao đổi tại tọa đàm cùng với cơ sở từ Quyết định số 4296/QĐ-BNNMT ngày 16/10/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc Phê duyệt Chiến lược phát triển khuyến nông đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tiếp tục khẳng định vị thế khuyến nông là “người bạn đồng hành tin cậy của nông dân”, góp phần xây dựng Tây Nguyên trở thành vùng nông nghiệp sinh thái, giá trị cao, thích ứng với biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu nông nghiệp xanh - nông dân giàu - nông thôn thịnh vượng./.

leftcenterrightdel
Đại biểu tham quan mô hình sản xuất cà phê cảnh quan phát triển vùng nguyên liệu cà phê đạt chuẩn có chứng nhận

Quang Vinh

Trung tâm Khuyến nông quốc gia