Theo đó, ca bệnh dịch tả lợn châu Phi đầu tiên được phát hiện trên địa bàn Thạch Hà vào ngày 06/01/2025 tại hộ ông Nguyễn Đức Thanh (thôn Đức Châu, xã Thạch Châu) với 2 con lợn bị chết.

 

Ngay sau khi phát hiện ca bệnh đầu tiên, dù địa phương đã triển khai nhiều biện pháp khoanh vùng dập dịch, hỗ trợ gia đình tiêu hủy lợn và hướng dẫn các biện pháp tiêu độc, khử trùng, thông tin rộng rãi đến các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm chủ động các biện pháp phòng chống dịch nhưng sau đó không lâu (ngày 14/01), trên địa bàn xã, dịch tả lợn châu Phi tiếp tục xảy ra ở 14 con lợn của hộ ông Phan Văn Bưởi (thôn Hồng Lạc). Sau đó, dịch bệnh tiếp tục lan đến đàn lợn 9 con của 2 hộ dân khác trong thôn. Gần đây nhất, ngày 09/02, đàn lợn 15 con của gia đình chị Lê Thị Anh (thôn Quang Phú) buộc phải tiêu hủy do dịch tả lợn châu Phi.

 

Không chỉ ở Thạch Châu, cũng vào thời điểm tháng 1, dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại hộ bà Nguyễn Thị Ngãi ở xã Thịnh Lộc buộc tiêu hủy 6 con, trọng lượng gần 420 kg. Như vậy, từ đầu tháng 01/2025 đến nay, đã ghi nhận 6 ổ dịch tả lợn châu Phi làm 46 con lợn bị chết buộc phải tiêu hủy với tổng trọng lượng gần 2000 kg.

leftcenterrightdel
 Những vùng có dịch đều thiết lập biển cảnh báo góp phần hạn chế dịch tả lợn châu Phi lây lan

Còn tại huyện Cẩm Xuyên, dịch tả lợn cũng đang diễn biến hết sức phức tạp. Dịch đã xuất hiện tại 6 xã (Cẩm Thạch, Cẩm Dương, Yên Hòa, Cẩm Thịnh, Cẩm Sơn, Cẩm Mỹ) làm 185 con lợn mắc bệnh chết, buộc tiêu hủy. Điều đáng lo ngại là các ổ dịch đã xảy ra trước Tết tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ và đang tiếp tục bùng phát, lây lan tại các hộ mới với số lượng tổng đàn lớn.

 

Trước những diễn biến mới của dịch, huyện Cẩm Xuyên phối hợp với các đơn vị liên quan đã cử đoàn công tác trực tiếp kiểm tra thực tế công tác phòng, chống dịch tại các địa phương đang có ổ DTLCP.

 

Qua kiểm tra cho thấy, việc nắm bắt thông tin, kiểm tra, giám sát, báo cáo dịch bệnh chưa đảm bảo theo quy định; công tác tiêu độc khử trùng còn hạn chế về tần suất, chất lượng; người chăn nuôi có tâm lý chủ quan với công tác phòng chống dịch bệnh; việc giết mổ, buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ, sử dụng các loại thịt tăng cao trong dịp tết Nguyên đán làm tăng nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh.

 

Theo ông Phan Xuân Nam - Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Cẩm Xuyên, huyện đang tập trung chỉ đạo kiểm tra, rà soát tình hình chăn nuôi trên địa bàn để phát hiện lợn bị bệnh, bị chết và xử lý kịp thời ổ dịch; kiểm tra thường xuyên việc vận chuyển, giết mổ, buôn bán lợn, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; điều tra, nắm chắc tổng đàn đến thời điểm hiện tại; hướng dẫn các hộ kê khai chăn nuôi theo quy định của pháp luật; tổ chức đợt phun tiêu độc khử trùng diện rộng.

leftcenterrightdel
Công tác khoanh vùng dập dịch được các địa phương khẩn trương thực hiện 

Đồng thời, yêu cầu UBND các xã đang có ổ dịch chưa qua 21 ngày giám sát chặt chẽ ổ dịch, chỉ đạo thực hiện đầy đủ các biện pháp tiêu độc khử trùng; tăng cường kiểm tra việc vận chuyển, buôn bán động vật trên địa bàn và hoạt động kinh doanh giết mổ, xử lý nghiêm các hộ giết mổ tại nhà để sử dụng và buôn bán.

 

Không chỉ các huyện có tổng đàn lớn mà hiện nay, ngay tại TP Hà Tĩnh cũng đã ghi nhận các ổ DTLCP ở 3 xã (Tượng Sơn, Thạch Trị, Thạch Thắng) làm 45 con lợn mắc bệnh chết, buộc tiêu hủy. Là địa bàn rộng, nhiều hộ dân còn chăn nuôi nhỏ lẻ trong khi địa bàn lại là điểm kết nối vận chuyển qua các địa bàn và hoạt động buôn bán sôi động càng khiến DTLCP có nguy cơ lây lan, phát sinh. Hiện nay, thành phố đã cấp phát 754 lít hoá chất, 9.700 kg vôi bột để tiêu độc, khử trùng.

 

Cùng với đó, UBND thành phố đã chỉ đạo các phòng ban cử cán bộ chuyên môn trực tiếp kiểm tra, hướng dẫn UBND các xã, phường thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng chống dịch; thực hiện giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh đến tận thôn, xóm, tổ dân phố, cơ sở chăn nuôi; tổ chức kiểm soát chặt chẽ việc buôn bán, giết mổ, vận chuyển lợn, sản phẩm lợn trên địa bàn; yêu cầu người chăn nuôi khi phát hiện lợn ốm, chết không rõ nguyên nhân phải báo cáo ngay Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng, vật nuôi để kiểm tra, hướng dẫn xử lý...

leftcenterrightdel
Cán bộ chuyên môn tăng cường kiểm tra hướng dẫn người chăn nuôi công tác phòng chống dịch. 

Theo đánh giá của ngành chuyên môn, đây là giai đoạn chuyển mùa, sức đề kháng của đàn vật nuôi kém, dễ mắc bệnh; hoạt động mua bán, vận chuyển gia tăng... khiến dịch bệnh có nguy cơ lây lan cao. Ngoài ra, tình trạng người chăn nuôi khi phát hiện lợn ốm không báo cho chính quyền địa phương mà gọi thú y tư nhân hành nghề điều trị; người mua lợn trực tiếp vào chuồng trước khi xảy ra dịch; một số địa phương chưa quyết liệt, triển khai đồng bộ các giải pháp trong công tác phòng, chống dịch bệnh, các giải pháp còn mang tính hình thức như chốt gác, tiêu độc khử trùng ra vào ổ dịch... cũng là những nguyên nhân khiến DTLCP diễn biến phức tạp.

 

Ông Nguyễn Hoài Nam, Trưởng phòng Quản lý thú y (Chi cục Chăn nuôi - Thú y Hà Tĩnh) cho biết: "Để chủ động trong công tác phòng, chống và xử lý bệnh DTLCP, không để phát sinh, lây lan ra diện rộng, Sở NN&PTNT đã có văn bản gửi UBND các huyện, thành phố, thị xã đề nghị tập trung chỉ đạo kiểm tra, rà soát nắm chắc tổng đàn, tình hình chăn nuôi lợn; giám sát dịch bệnh chặt chẽ để kịp thời xử lý dứt điểm các ổ dịch phát sinh, hạn chế dịch bệnh lây lan ra diện rộng; tiếp tục tăng cường thông tin, tuyên truyền về tình hình, diễn biến dịch bệnh.

 

Phân công cán bộ chuyên môn bám sát cơ sở để hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên đàn lợn; kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ các hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật và sản phẩm động vật trên địa bàn; ngăn chặn buôn bán vận chuyển giết mổ trái phép động vật, sản phẩm động vật, nhập gia súc từ tỉnh khác vào cơ sở giết mổ mà không có hồ sơ thủ tục theo đúng quy định; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật... ".

Nguyễn Hoàn

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh