Huyện Lục Ngạn hiện có khoảng 18 nghìn ha vải thiều, trong đó có 7,5 nghìn ha được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Năm 2013, do điều kiện thời tiết không thuận lợi nên vải thiều của huyện mất mùa, chỉ gần một nửa diện tích ra quả và cho thu hoạch với sản lượng ước đạt 70 nghìn tấn quả tươi (giảm khoảng 15 nghìn tấn so với vụ trước).

 

Vải thiều VietGAP có giá từ 25 – 28 nghìn đồng/kg, trong khi vài thiều thường chỉ từ 7 – 14 nghìn đồng/kg.


Theo số liệu tổng hợp của cơ quan chuyên môn, hiện trên địa bàn Lục Ngạn có hơn 400 điểm thu mua vải thiều cố định và hàng trăm xe ô tô tải (còn gọi là xe cóc) đi thu mua vải thiều di động trên các tuyến đường. Trong số các điểm thu mua vải thiều trên, thì mỗi điểm cân của một thương nhân chỉ tập trung mua một loại quả vải thiều nhằm đáp ứng cho nhu cầu của thị trường khác nhau.


Theo phân chia, chất lượng quả vải thiều làm ba loại sản phẩm được thu mua khác nhau: vải thiều loại 1 (hàng hoa), đây là loại quả có chất lượng cao do thương nhân Trung Quốc trực tiếp thu mua, luôn được giá cao nhất từ 25 – 28 nghìn đồng/kg. Vải thiều loại 2 (cũng là vải hàng hoa nhưng chất lượng thấp hơn) được thương nhân Việt Nam thu mua và tiêu thụ chủ yếu ở thị trường miền Nam và một phần đưa sang Trung Quốc, giá thu mua trung bình, từ 15 – 18 nghìn đồng/kg. Vải thiều loại 3 có chất lượng quả thấp nhất, thường bán hàng xô cho xe cóc để đưa đi tiêu thụ tại các tỉnh thành phía Bắc, hoặc bán cho chủ thu mua để sấy khô – với giá thu mua cũng thấp nhất, từ 7 – 14 nghìn đồng/kg.


Từ lâu, các chủ thu mua vải thiều VietGAP – vải thiều chất lượng cao, thường chọn điểm cân hàng ở những vùng có nhiều vải thiều ngon nhất như: Hồng Giang, Giáp Sơn, Phì Điền, Biên Sơn… và họ luôn đẩy giá thu mua lên cao nhất có thể để thu hút nguồn hàng. Ở điểm thu mua này, chủ cân hàng không chấp nhận mua vải thiều có chất lượng thấp dù giá rẻ hơn.


Tại những điểm thu mua vải thiều đưa đi miền Nam tiêu thụ hay những chủ mua vải thiều hàng xô tiêu thụ tại các tỉnh phía Bắc, thương lái không thể đẩy giá thu mua lên cao được (nếu mua quá cao sẽ lỗ vốn) nên họ đành mua vải thiều có chất lượng thấp hơn một chút.


Còn người dân Lục Ngạn muốn trực tiếp đưa đi tiêu thụ vải thiều thì phải tự đánh giá chất lượng quả vải đạt loại nào và xác định địa điểm bán thích hợp nhất để đỡ mất công và tiền xăng dầu vận chuyển. Vụ vải thiều năm nay gia đình ông Bùi Văn Cẩn, thôn Thượng Vũ, xã Quý Sơn thu hoạch được khoảng 10 tấn quả, biết gia đình mình không có điều kiện chăm sóc vải thiều tốt, chất lượng quả chỉ đạt mức trung bình nên gia đình ông đã lựa chọn bán hàng xô với giá từ 12 – 15 nghìn đồng/kg.


Còn như gia đình ông Trần Văn Tiến, thôn Chão Cũ, xã Giáp Sơn, năm nay thu được hơn 15 tấn vải. Do nhà ông Tiến đã áp dụng tốt quy trình sản xuất vải thiều VietGAP vào chăm sóc, nên mẫu mã chất lượng quả vải to, chín đỏ đẹp, ăn thơm ngon ngọt lịm và không bị sâu đục cuống nên ông chẳng dại gì bán vải cho điểm thu mua hàng xô hay hàng đi miền Nam với giá thấp, mà bán thẳng cho thương nhân Trung Quốc với giá từ 22 – 28 nghìn đồng/kg.


Việc đẩy mạnh sản xuất vải thiều chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP đang là xu thế tất yếu trong sản xuất vải thiều ở Lục Ngạn nói riêng và tỉnh Bắc Giang nói chung. Nhiều năm nay, những hộ sản xuất vải thiều theo tiêu chuẩn VietGAP cũng luôn tiêu thụ dễ dàng và giá bán luôn đạt cao hơn gấp 2 hoặc 3 lần so với vải thiều thường.

 

Đức Thọ
Đài truyền thanh Lục Ngạn - Bắc Giang
ĐT: 0982259643