Đưa chúng tôi tham quan ruộng dưa hấu đang vào vụ thu hoạch, anh Dương Hữu Hoạt ở thôn Mỹ Trung, xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên cho hay, vụ dưa này, gia đình anh đã sử dụng giống dưa hấu chất lượng cao, loại dưa hấu không hạt và dưa hấu ruột đỏ quả dài, đồng thời thực hiện theo quy trình trồng dưa phủ bạt, tưới nước nhỏ giọt, bón phân hữu cơ.
Nói về trồng dưa hấu, người dân xã Cẩm Mỹ không còn lạ lẫm gì bởi với điều kiện đất đai như ở vùng này, nhiều năm nay, ngoài trồng đậu, lạc, khoai lang thì dưa hấu vẫn được nhiều người dân đưa vào trồng. Tuy nhiên với lối canh tác tập quán, nguồn giống không đảm bảo nên hiệu quả mang lại không cao.
Khi anh Dương Hữu Hoạt quyết định chuyển đổi 2 ha đất màu sang trồng dưa hấu theo hướng hữu cơ, người dân nơi đây đều lo cho anh vì thấy anh chuyển đổi diện tích lớn như vậy liệu có mang lại hiệu quả hay không.
“Tôi trồng dưa trên 02 ha đất canh tác theo hướng hữu cơ trong đó có 15 sào trồng giống dưa hấu không hạt, 25 sào trồng giống dưa hấu đỏ quả dài. Đây là lần đầu tôi sử dụng phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học do Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện hướng dẫn và hỗ trợ. Kết quả mô hình mang lại ngoài mong đợi.”
Anh Hoạt cho biết, dây dưa chống chịu tốt với thời tiết nắng nóng hay mưa dầm như ở Hà Tĩnh, không ảnh hưởng dịch bệnh nên ruộng dưa đạt năng suất cao. Trung bình mỗi cây anh Hoạt để 2 quả, mỗi quả đạt 1,8 – 2,3 kg, bình quân mỗi héc ta cho năng suất từ 17-20 tấn. Dưa trái to, đều màu, độ ngọt tăng. Với giá bán giao động từ 8.000 - 10.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, gia đình anh lãi 70-80 triệu đồng/ha. Tính ra, cao gấp mấy lần so với trước đây trồng khoai, đậu. Vụ tới, anh sẽ tiếp tục sản xuất dưa theo hướng hữu cơ để đảm bảo lợi nhuận và có đầu ra ổn định.
Được biết, trước kia, cũng tại mảnh đất này, anh Hoạt đã trồng nhiều loại cây màu như: lạc, đậu, khoai lang… nhưng hiệu quả không cao. Anh cũng đã từng trồng dưa hấu nhưng do không có kinh nghiệm và kỹ thuật trồng, cùng với việc sử dụng phân bón hóa học nhiều, phun thuốc phòng trị sâu bệnh không đúng cách đã làm đất đai ngày càng cằn cỗi, năng suất thấp và chất lượng dưa không đảm bảo nên giá bán thấp.
Trong một lần được tham gia lớp tập huấn về quy trình sản xuất dưa hấu theo hướng hữu cơ, anh đã mạnh dạn chuyển đổi cách làm.
“Khi tham gia mô hình này, tôi được được cán bộ chuyên môn hướng dẫn kỹ thuật sản xuất dưa đạt năng suất tốt nhất với tiêu chuẩn 5 không: không thuốc diệt cỏ, không thuốc trừ sâu, không chất bảo quản, không chất kích thích tăng trưởng và không dư lượng thuốc hóa học độc hại. Toàn bộ quá trình chăm sóc đều sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc phòng trừ sâu bệnh có nguồn gốc sinh học”. Anh Hoạt cho biết.
Cũng theo anh Hoạt, khi trồng dưa hấu theo quy trình hữu cơ bằng giống mới này, anh đã tuân thủ nghiêm ngặt từng khâu kỹ thuật được hướng dẫn như: ngâm ủ hạt giống, đúc hạt bằng bầu đúng cách, làm đất kỹ, bón các loại phân hữu cơ vi sinh,… Đặc biệt là ruộng dưa đều được trải bạt lên luống để giữ ẩm và chống cỏ dại mọc. Khi dưa có hoa, anh phải thuê thêm lao động để tiến hành thụ phấn nhân tạo cho cây đậu quả. Đây là khâu kỹ thuật quan trọng trong sản xuất dưa để cây cho trái đều, cứ 1 cây chỉ để 2-3 trái, như vậy sẽ dễ chăm sóc, thúc nuôi trái, trái lớn đều, chín và thu hoạch cùng lúc.
Việc áp dụng quy trình sản xuất theo hướng hữu cơ không chỉ cho hiệu quả về kinh tế mà còn giúp cải tạo được môi trường đất do không sử dụng phân bón hóa học, đất tơi xốp, nhiều chất dinh dưỡng hơn, hạn chế được ô nhiễm môi trường và mang đến sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng.
    |
 |
| Hiện nay, thương hiệu Dưa hấu hữu cơ Cẩm Mỹ đang được xây dựng và đã hoàn thành tem nhãn, có truy xuất nguồn gốc |
Ông Nguyễn Văn Dương – Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên cho biết: “Anh Dương Hữu Hoạt là người nông dân ham học hỏi đã mạnh dạn thay đổi tư duy trong sản xuất nông nghiệp để nâng cao giá trị sản phẩm tại địa phương. Đây cũng là mô hình sản xuất dưa hấu theo hướng hữu cơ đầu tiên được triển khai trên địa bàn xã Cẩm Mỹ. Từ kết quả đạt được cho thấy việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng gắn với nâng cao chất lượng sản phẩm là hướng đi đúng cần được triển khai nhân rộng. “
Hiện nay, chính quyền địa phương đang hỗ trợ xây dựng thương hiệu “Dưa hấu Cẩm Mỹ” và đã hoàn thiện tem nhãn có truy xuất nguồn gốc. Cùng với đó, xã sẽ có các chính sách hỗ trợ và vận động các hộ dân cùng tham gia sản xuất, tiến tới triển khai vùng sản xuất tập trung, xây dựng sản phẩm OCOP.
Hy vọng với những nỗ lực từ chính quyền địa phương cũng như người dân nơi đây, sẽ mang đến cho người tiêu dùng sản phẩm chất lượng, đồng thời giúp nông dân bán được giá tốt và yên tâm sản xuất.
|
 |
| Người dân trong vùng đến tham quan mô hình trồng dưa hữu cơ của anh Hoạt |
Nguyễn Hoàn
Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh