Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam được đặt trong yêu cầu kép: vừa đảm bảo an ninh lương thực, vừa tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết tại COP26, Hải Phòng đã triển khai các mô hình sản xuất tiên tiến dựa trên những cơ sở pháp lý quan trọng: Nghị quyết số 19-NQ/TW (16/6/2022): Phát triển nông nghiệp sinh thái, hiện đại, văn minh. Quyết định số 150/QĐ-TTg (28/01/2022): Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững 2021–2030, tầm nhìn 2050. Quyết định số 749/QĐ-TTg (03/6/2020): Chuyển đổi số quốc gia, coi công nghệ cao, cơ giới hóa đồng bộ và nông nghiệp carbon thấp là nhiệm vụ trọng tâm. Những văn bản này tạo hành lang pháp lý, định hướng phát triển nông nghiệp thông minh, tiết kiệm tài nguyên và giảm phát thải cho thành phố.

    Hiện tại, Hải Phòng có 948 vùng sản xuất lúa tập trung từ 10 ha trở lên, tổng diện tích khoảng 14.000 ha, cùng với CLB Đại điền Hải Phòng thuê mượn hơn 3.000 ha, cho sản lượng gần 200.000 tấn lúa hàng hóa. Đây là cơ sở thuận lợi để triển khai mô hình sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, đồng thời nhân rộng ra các vùng sản xuất đại trà.

    Trước áp lực thu hẹp đất nông nghiệp, chi phí lao động tăng và yêu cầu thị trường khắt khe về chất lượng, việc hình thành cánh đồng công nghệ là xu hướng tất yếu nhằm duy trì năng suất, đảm bảo chất lượng và gia tăng giá trị kinh tế.

    Mô hình cánh đồng công nghệ tích hợp đồng bộ nhiều giải pháp hiện đại: Hệ thống dẫn đường GNSS/RTK vận hành máy móc chính xác từng centimet; Drone phun thuốc, rải phân tiết kiệm 20–30% vật tư, hạn chế ô nhiễm môi trường; Thiết bị cuộn rơm thay cho đốt phụ phẩm, bảo vệ môi trường, tạo thu nhập thêm 0,5–1 triệu đồng/ha; Tưới ngắt quãng AWD (Alternate Wetting and Drying) tiết kiệm 20–30% nước, giảm phát thải CH₄ tới 50%, tăng hiệu quả sử dụng phân bón và năng suất. Kết quả kỹ thuật cho thấy khi áp dụng đồng bộ các giải pháp này, năng suất lúa tăng 5–10%, chi phí lao động giảm 30–50%, lợi nhuận bình quân tăng 4–6 triệu đồng/ha/vụ, đồng thời chất lượng hạt lúa đồng đều, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường khó tính.

    Vụ Mùa năm 2025, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng triển khai mô hình “Cánh đồng công nghệ trong sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính, gắn với tăng trưởng xanh”, hỗ trợ 40% giá mua vật tư, thiết bị: 01 thiết bị dẫn đường GPS, 01 drone phun thuốc/bón phân, 01 thiết bị san phẳng mặt ruộng công nghệ vệ tinh, 01 thiết bị cuộn rơm. Vật tư nông nghiệp: giống lúa chất lượng cao, phân bón, thuốc BVTV hướng tới sản xuất an toàn, bền vững. Đào tạo và chuyển giao: lớp tập huấn kỹ thuật, hội thảo đầu bờ, lớp nhân rộng mô hình, hội nghị tổng kết – 100% kinh phí từ ngân sách.

    Mô hình phối hợp với Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ – Học viện Nông nghiệp Việt Nam áp dụng kỹ thuật tưới ngắt quãng (AWD), giảm 20–30% nước, hạn chế CH₄, nâng cao năng suất và chất lượng hạt gạo. Liên kết với Công ty Cổ phần Giống - Vật tư Nông nghiệp Công nghệ cao Việt Nam đảm bảo bao tiêu 100% sản lượng lúa JO2, hình thành chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ.

    Theo Bà Lương Thị Kiểm – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng: “Mô hình cánh đồng công nghệ không chỉ là bước tiến trong sản xuất lúa mà còn là minh chứng cho chuyển đổi số trong nông nghiệp, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu giai đoạn 2025–2030”.

    Mặc dù cơ giới hóa đang phát triển mạnh ở khâu làm đất và thu hoạch, nhưng trong các khâu gieo cấy, chăm sóc và sau thu hoạch vẫn còn phụ thuộc nhiều lao động thủ công, chi phí đầu tư lớn và trình độ kỹ thuật hạn chế. Do đó, cánh đồng công nghệ là nền tảng hình thành chuỗi giá trị sản xuất thông minh, kết nối chặt chẽ nông dân – doanh nghiệp – nhà khoa học – chính quyền, thúc đẩy nông nghiệp Hải Phòng phát triển toàn diện, bền vững và có giá trị gia tăng cao./.

leftcenterrightdel
 Việc hình thành cánh đồng công nghệ là xu hướng tất yếu nhằm duy trì năng suất, đảm bảo chất lượng và gia tăng giá trị kinh tế

Lê Thị Đức

Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng