Với mục tiêu tận dụng tối đa diện tích mặt nước hiện có, nâng cao hiệu quả kinh tế trên cùng một đơn vị nuôi và đa dạng hóa sản phẩm, sự kết hợp giữa ếch và cá rô phi không chỉ giúp giảm chi phí thức ăn, hạn chế dịch bệnh mà còn góp phần xử lý chất thải, bảo vệ môi trường nuôi. Mô hình áp dụng quy trình VietGAP bảo đảm sản phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước. Cùng với đó, mô hình chú trọng xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ bền vững, kết nối người nuôi với hợp tác xã, doanh nghiệp và hệ thống phân phối, hướng tới sản xuất hàng hóa tập trung, thích ứng với biến đổi khí hậu và phù hợp định hướng tái cơ cấu lại ngành thủy sản của thành phố.
Mô hình hiện được triển khai tại 3 hộ: ông Phạm Văn Thành (xã Kiến Thụy), ông Nguyễn Bá Khiêm (xã Chấn Hưng) và ông Đỗ Văn Khoa (xã Vĩnh Am). Tổng quy mô hơn 1.170 m² lồng nuôi đặt trên diện tích 1,5 ha ao với mật độ 150 con ếch/m² lồng nuôi và 1 con cá rô phi/m² ao nuôi.
Sau gần 3 tháng nuôi đến nay ếch sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống của ếch đạt trên 85%, trọng lượng thương phẩm 260-300 g/con, năng suất bình quân đạt 33 kg trên mỗi mét vuông lồng. Riêng cá rô phi nuôi ghép đạt sản lượng hơn 3,4 tấn mỗi hecta ao. Tính trên quy mô 780m² lồng/1 ha ao, mỗi vụ cho doanh thu khoảng 250 triệu đồng - mức thu vượt trội so với nuôi đơn canh, đồng thời thời gian quay vòng vốn nhanh, giúp người nuôi chủ động kế hoạch sản xuất.
    |
 |
Sau gần 3 tháng nuôi, ếch sinh trưởng và phát triển tốt |
Tham gia mô hình, các hộ nuôi được Trung tâm Khuyến nông hỗ trợ 50% con giống và vật tư, đồng thời được cán bộ kỹ thuật đồng hành từ khâu chuẩn bị ao nuôi, thiết kế lồng lưới, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, đến giám sát chất lượng nước và phòng trị bệnh. Cán bộ kỹ thuật trực tiếp xuống tận nơi theo dõi, tư vấn xử lý tình huống bất lợi do thời tiết, hỗ trợ ghi chép nhật ký sản xuất, đảm bảo quy trình VietGAP được thực hiện nghiêm túc. Ngoài ra, các hộ còn được tham gia các lớp tập huấn chuyên đề, nâng cao kiến thức về kỹ thuật nuôi, quản lý môi trường và kiểm soát dịch bệnh; được tham quan, trao đổi kinh nghiệm tại các Hội nghị đầu bờ để học hỏi những mô hình nuôi thành công, từ đó áp dụng hiệu quả vào sản xuất. Nhờ đó, rủi ro sản xuất giảm, tỷ lệ sống của ếch cao, chất lượng sản phẩm đồng đều và đáp ứng yêu cầu thị trường.
Điểm nổi bật của mô hình là khả năng “hai trong một”: vừa cho thu nhập từ ếch - đối tượng nuôi có giá bán ổn định từ 55.000-60.000 đồng/kg, vừa tận dụng nguồn thức ăn thừa cho đàn cá rô phi phía dưới, giảm chi phí, hạn chế ô nhiễm môi trường. Năm 2025, khi sản lượng ếch tại nhiều vùng Bắc Trung Bộ và Trung Bộ giảm do thiên tai, sản phẩm từ mô hình vẫn giữ được giá tốt nhờ ký kết hợp đồng tiêu thụ ngay từ đầu vụ với doanh nghiệp, bảo đảm đầu ra bền vững.
Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mô hình còn tạo việc làm ổn định cho 2-3 lao động tại mỗi cơ sở, nâng cao thu nhập và đời sống người dân. Việc áp dụng nghiêm ngặt quy trình VietGAP đã thay đổi tư duy sản xuất của bà con - từ cách chọn giống, chăm sóc, quản lý môi trường đến việc ghi chép nhật ký nuôi - hướng tới sản phẩm sạch, an toàn, có thể truy xuất nguồn gốc. Qua đó, mô hình góp phần thực hiện thành công tái cơ cấu ngành thủy sản, bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới, đồng thời mở ra hướng đi bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu cho người nuôi thủy sản tại địa phương.
    |
 |
Cán bộ kỹ thuật đồng hành cùng hộ dân trong các khâu thực hiện mô hình |
Mô hình nuôi thâm canh ếch trong lồng trên ao cá rô phi theo VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm không chỉ là giải pháp tận dụng hiệu quả diện tích mặt nước và tăng thu nhập cho người dân, mà còn là hướng đi bền vững giúp giảm ô nhiễm môi trường, bảo đảm an toàn thực phẩm và ổn định đầu ra. Kết quả đạt được đã khẳng định tính khả thi, phù hợp với điều kiện tự nhiên và nhu cầu thị trường. Trong thời gian tới, cùng với sự đồng hành của Trung tâm Khuyến nông và chính quyền địa phương, mô hình hoàn toàn có thể nhân rộng ra nhiều vùng nuôi thủy sản khác, trở thành một trong những giải pháp quan trọng để tái cơ cấu ngành thủy sản, nâng cao giá trị sản xuất và xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Nguyễn Hương Giang
Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng