Mạnh dạn thử nghiệm giống cây mới

Anh Nguyễn Đăng Mạnh ở thôn Liên Hà, xã Thạch Hạ, Thành phố Hà Tĩnh là người đầu tiên trong tỉnh đưa giống nho mẫu đơn về trồng trong nhà màng có diện tích rộng hơn 2.000m2 với 500 gốc. Nhà màng được đầu tư trang thiết bị hiện đại bằng hệ thống tưới phun sương và tưới nhỏ giọt tự động được cài đặt trên điện thoại, có quạt đối lưu để hạn chế độ ẩm, giảm mầm bệnh trong không khí với chi phí hơn 1 tỷ đồng.

leftcenterrightdel
Anh Nguyễn Đăng Mạnh đang kiểm tra vườn nho 

Anh Mạnh kể, anh từng làm thợ cơ khí, thường xuyên đi làm nhà màng lưới cho các mô hình dưa lưới tại các địa phương. Nhận thấy tiềm năng từ các loại cây trồng trong nhà màng nhà lưới cho sản phẩm an toàn, giá trị kinh tế cao. Vì vậy, anh đã thuê lại diện tích đất cằn cỗi khó sản xuất của bà con trong vùng xây dựng mô hình nông nghiệp sạch.

Ban đầu anh đầu tư trồng dưa lưới trong nhà màng với diện tích 3000m2. Nhờ sự chịu khó học hỏi, kiên trì, trong nhiều năm qua, anh đã thành công với mô hình trồng dưa lưới nhà màng, mỗi năm xuất bán ra thị trường hàng chục tấn dưa.

Không dừng lại ở đó, là người đam mê làm nông nghiệp, anh Nguyễn Đăng Mạnh tiếp tục tìm hiểu các giống cây mới có giá trị kinh tế cao để sản xuất và anh đã mạnh dạn mở rộng diện tích vườn, đầu tư trồng thêm giống nho mẫu đơn.

Anh Mạnh cho biết: Qua những lần tìm hiểu thông tin trên mạng, anh biết đến mô hình trồng nho mẫu đơn ở Vĩnh Phúc. Thấy mô hình hay, đem lại hiệu quả kinh tế cao nên anh quyết tâm ra tận nơi để học hỏi.

“Nhìn thấy tận mắt người ta trồng nho mẫu đơn, tôi mê lắm. Loại cây này tuy khó trồng nhưng đem lại thu nhập cao. Tôi nghĩ cùng ở Việt Nam, người ta trồng được thì mình cũng trồng được.”. Anh Mạnh chia sẻ.

Sau thời gian học hỏi kinh nghiệm, đến tháng 10 năm 2022 khi hoàn thành xây dựng khu nhà màng, anh Mạnh đã nhập 500 gốc nho mẫu đơn về trồng.

“Thời gian đầu bắt tay trồng, tôi cũng rất hoang mang. Dù được nhiều người truyền kinh nghiệm và chia sẻ phải kiên nhẫn với loại cây khó tính này nhưng do chưa hiểu về đất đai, lượng nước, phân bón phù hợp, quản lý được nhiệt độ dẫn đến cây nho cứ phát triển còi cọc, sau một năm mới chỉ bén ngang thắt lưng, lúc đó tôi sốt ruột lắm” - Anh Mạnh nhớ lại.

Không nản lòng, anh xem đó là bài học để tìm cách khắc phục khó khăn. Để cây nho phát triển tốt nhất, anh tiếp tục tìm hiểu về kỹ thuật chăm sóc, sau đó anh xây dựng thêm hệ thống rãnh để thoát nước cho vườn, cải tạo chất đất đảm bảo dinh dưỡng cho cây.

"Trong khi điều kiện thời tiết ở miền Trung có độ ẩm cao, mưa nhiều nên buộc phải xây dựng làm sao vừa thoát nước hợp lý, lại vừa giữ ẩm cho cây trồng. Bên trên, xây dựng nhà màng chống nắng nóng, dưới gốc tôi sử dụng bạt đen che phủ luống. Nhưng một thời gian thấy không hiệu quả tôi lại chuyển hướng để cỏ mọc um tùm để giữ độ ẩm. Từ khi trồng đến nay, cây cho trái đầu tiên cũng mất thời gian gần 2 năm" - Anh Mạnh chia sẻ thêm.

leftcenterrightdel
Nho mẫu đơn được trồng trong nhà màng với hệ thống tưới hoàn toàn tự động 

Đầu tư lớn nhưng giá trị kinh tế cao

Nho mẫu đơn hay còn gọi là nho sữa hoặc nho xanh sữa, có độ giòn, vị ngọt với hàm lượng đường cao cùng với hương thơm nhẹ của sữa đặc trưng. Loại cây này được trồng chuyên nghiệp trên đất nước Hàn Quốc. Tại Việt Nam đã có một số tỉnh thành trồng thành công.

Trong quá trình canh tác, anh hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, phân hóa học, thay vào đó anh sử dụng các chế phẩm hữu cơ làm phân bón và thuốc sinh học để phòng trừ sâu bệnh.

Anh Mạnh cho biết, giống nho này rất đắt với giá thành 400.000 đồng/cây giống nên mọi người thường gọi là nho “quý tộc”. Nho mẫu đơn có tính kháng bệnh cao nhưng phải am hiểu đặc tính và kỹ thuật xử lý cho cây ra trái. Theo tìm hiểu của anh Mạnh, cây nho này được Hàn Quốc trồng rất chuyên nghiệp vì ở đất nước này, vào mùa đông, cây dồn dinh dưỡng về gốc, lá trên ngọn trụi hết nên xử lý cho ra trái dễ hơn. Còn ở miền Trung của Việt Nam, nhất là Hà Tĩnh, thời tiết chủ yếu chỉ có nắng, mưa nên phải can thiệp xử lý cho ra trái.

“Việc chăm sóc nho cũng rất phức tạp. Ngoài xây hệ thống nhà giàn, hệ thống tưới tự động thì việc cắt tỉa lá, cắt cành cũng là yếu tố quyết định đến chất lượng quả. Quy trình làm trái, tỉa trái rất khó, phải quan sát hoa vừa nở rộ rồi dùng chế phẩm sinh học để xử lý làm mất hạt. Sau đó, tiếp tục xử lý để kéo giãn chùm hoa ra, tránh mầm bệnh, thối trái và tăng kích thước trái… Sau khi ra trái, phải tiến hành tỉa 3 lần để chùm nho đạt chất lượng đều, đẹp. Mỗi cây chỉ giữ lại 5-7 chùm, hoặc cây khỏe thì 8- 10 chùm để đảm bảo sự phát triển cho quả" - Anh Mạnh tiết lộ.

leftcenterrightdel
 Vườn nho mẫu đơn đầu tiên trên mảnh đất Hà Tĩnh đã cho trái ngọt, giá bán 350.000 đồng/kg

Chẳng phụ công người, chỉ sau gần 2 năm, cây nho đã bắt đầu có những tín hiệu vui. Từ tháng 2 (âm lịch) năm 2024, những hoa đầu tiên đã đơm trái. Sau 3 tháng lần lượt những chùm quả ngọt cũng bắt đầu cho thu hoạch. Anh Mạnh phấn khởi cho biết, dù chưa đạt kích cỡ như mong muốn nhưng chất lượng nho đã có độ ngọt, thơm, đảm bảo chất lượng.

Cũng theo anh Mạnh, nho mẫu đơn có hương vị xoài, sữa; giá trị dinh dưỡng cao, khi cấp đông có thể bảo quản được trong vòng 6 tháng mà trái không rụng khỏi cuống.

Hiện nay, dù chỉ mới trồng thử nghiệm nhưng vườn nho mẫu đơn của anh Mạnh cho thấy sự thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên, quả đã cho thu hoạch, mỗi chùm nho có trọng lượng từ 500 - 700 gram, chất lượng quả khá đảm bảo, và được nhiều người trong vùng lân cận đã tìm đến vườn nho anh Mạnh để trải nghiệm và mua sản phẩm giá 350.000 đồng/kg.

Anh Mạnh dự tính, dù giá bán loại nho này khá cao nhưng là loài quả ngon, với chất lượng đảm bảo nên khách hàng ưa chuộng và đặt hàng rất nhiều. Hiện số lượng không đủ để bán. Thành công bước đầu này giúp anh tự tin mở rộng mô hình trồng nho mẫu đơn. Hy vọng trong năm tới, sản lượng sẽ đáp ứng đủ phục vụ nhu cầu thị trường trong tỉnh.

Ông Nguyễn Hữu Anh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạch Hạ cho biết: “Anh Nguyễn Đăng Mạnh là người có tư duy đột phá, chịu khó học hỏi, nhạy bén, dám nghĩ dám làm, đam mê với nông nghiệp. Anh cũng là người tiên phong đưa giống nho đắt đỏ này về trồng ở đất khó như Hà Tĩnh. Kết quả bước đầu của mô hình trồng nho mẫu đơn cho thấy được sự phù hợp với xu thế chuyển đổi trong cơ cấu giống cây trồng, khi giống cây mới bắt đầu bén rễ với thổ nhưỡng vùng ven đô thành phố. Tuy nhiên, với mô hình này cần vốn đầu tư rất lớn để làm hệ thống nhà màng và đầu tư trang thiết bị hiện đại. Vì vậy, để định hướng nhân rộng cần có những cơ chế chính sách hỗ trợ từ cấp ngành và chính quyền địa phương mới có thể thực hiện được”.

Nguyễn Hoàn

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh