Nhằm giới thiệu, đánh giá và xây dựng mô hình thâm canh giống đậu xanh mới, hướng tới nhân rộng ra các vùng sản xuất trọng điểm, ngày 14 tháng 8 năm 2025, tại xã Đức Minh, tỉnh Hà Tĩnh, Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh tổ chức tọa đàm “Giải pháp phát triển, nhân rộng giống đậu xanh 12ĐX02 tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên”.
Giống đậu xanh 12ĐX02 có nhiều đặc điểm nổi bật như thời gian sinh trưởng ngắn (70-75 ngày), phù hợp bố trí nhiều vụ trong năm; cây cao 55-65 cm, thân mập, phân cành vừa, chống đổ tốt; hạt xanh bóng, phù hợp thị hiếu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Đặc biệt, 12ĐX02 ra hoa và chín quả tập trung, thuận tiện cho thu hoạch, chịu hạn tốt và kháng khá một số bệnh chính như đốm nâu, phấn trắng.
Tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung, giống đậu xanh 12ĐX02 đã được các địa phương trồng khảo nghiệm và cho kết quả tốt, đặc biệt là tại các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình (cũ), Quảng Trị - vùng trồng đậu xanh trọng điểm của cả nước. Giống đặc biệt phát huy trên các trên các chân đất thiếu nước, không chủ động nước tưới như bãi bồi ven sông, cát bồi, những chân ruộng vàn, cao không đủ nước tưới cho sản xuất lúa. Năng suất trung bình tại các địa phương đạt từ 1,5 – 1,7 tấn/ha, thâm canh có thể đạt 2,0 tấn/ha. Đặc điểm sinh trưởng, phát triển và khả năng chống chịu cho thấy giống có khả năng phù hợp với điều kiện sinh thái tại các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
    |
 |
| Giống đậu xanh 12ĐX02 có khả năng chịu hạn tốt, cho năng suất vượt trội trên đất Hà Tĩnh |
Tại Hà Tĩnh, vụ Hè Thu 2025, Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh xây dựng mô hình sản xuất giống đậu xanh 12ĐX02 với quy mô 15 ha tại xã Đức Minh. Theo đánh giá của người dân, giống đậu xanh 12ĐX02 có khả năng chịu hạn tốt, khả năng đẻ nhánh (cành cấp 1) tốt, tạo tiền đề cho năng suất cao. Cây ra hoa tập trung, quả được tạo thành tầng vượt lên tầng lá. Đây là đặc điểm mới của các giống đậu xanh cải tiến, thuận tiện cho quá trình chăm sóc, đặc biệt là thuận lợi khi thu hoạch quả. Vỏ quả chín có màu đen, vỏ dày, hạt bóng, khá mẩy, có màu xanh đồng đều nhau. Dự kiến năng suất thu hoạch đạt từ 1,6-1,8 tấn/ha. Với giá bán trên thị trường dao động 35.000-45.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí cho lợi nhuận khoảng 40-55 triệu đồng/ha, cao hơn so với trồng các loại hoa màu khác.
Ông Trần Văn Bát tại thôn Tân An, xã Đức Minh, một trong những các hộ tham gia mô hình cho biết: “Gia đình tôi sản xuất hơn 1 sào giống đậu xanh mới, năng suất dự kiến từ 80-90 kg/sào, cao hơn nhiều so với giống đậu thông thường. Đậu ra hoa tập trung, quả được tạo thành tầng vượt lên tầng lá nên rất thuận tiện cho quá trình chăm sóc, thu hoạch quả. Vỏ quả chín có màu đen, vỏ dày, hạt bóng, mẩy, có màu xanh đồng đều. Hiện, tôi đang bán giá 45.000 đồng/kg. Chúng tôi rất phấn khởi vì giống đậu này cho năng suất vượt trội và giá bán cao”.
Ông Nguyễn Thanh Hải, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh cho biết: Qua quá trình triển khai mô hình và chuyển giao công nghệ sản xuất hạt giống của giống đậu xanh 12ĐX02 tại tỉnh Hà Tĩnh cho thấy giống đậu xanh này có sự thích nghi, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng tại đây, năng suất khá vượt trội so với các giống đậu xanh thông thường, chất lượng khá cao. Đây là loại cây trồng chịu hạn tốt, đặc biệt thu hoạch tập trung trước 30/8 khi mùa mưa lũ đến. Thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp với các địa phương rà soát các diện tích có truyền thống trồng đậu và các diện tích đất màu phù hợp đưa các giống đậu xanh mới vào sản xuất, xây dựng các vùng sản xuất tập trung gắn với thương hiệu đậu xanh trên đất Hà Tĩnh”.
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia phát biểu tại tọa đàm: Nhiều năm gần đây, người dân vẫn sản xuất các giống cũ, việc tuyển chọn giống không đủ tốt dẫn đến năng suất suy giảm. Theo sự chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đưa vào mô hình giống đậu xanh mới 12ĐX02, là giống đậu xanh mới, có tiềm năng năng suất cao, sinh trưởng tốt, có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, thu hoạch tập trung nên tiết kiệm công lao động, hoàn toàn thích hợp với cơ cấu mùa vụ tại khu vực Bắc Trung Bộ.
“Với kết quả của mô hình này, chúng tôi khuyến cáo với các địa phương, đặc biệt là khu vực Bắc Trung Bộ, đưa giống đậu xanh mới này vào cơ cấu mùa vụ, tuyên truyền rộng rãi đến bà con nông dân đang sản xuất các giống đậu xanh cũ lựa chọn các giống đậu xanh mới cho năng suất cao vào sản xuất. Chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương để chuyển giao kỹ thuật, cung ứng giống đảm bảo chất lượng, đồng thời kết nối doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, giúp bà con yên tâm sản xuất, tránh tình trạng bị thương lái ép giá, ông Thanh cho biết./.
|
 |
| Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia phát biểu tại tọa đàm |
Ánh Nguyệt
Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh