Rau ngổ là loài cây thân thảo, mềm xốp, có nhiều nhánh nhỏ. Cây rau ngổ có tên gọi khác là ngổ trâu, ngổ thơm, cúc nước. Người Việt vốn không xa lạ gì, thường dùng làm gia vị. Ngoài ra cây ngổ còn là loại cây thảo dược giúp cầm máu, giải độc, lợi tiểu,…
Tôi đi men theo bờ đất trồng rau ngổ của chị Lệ, từng luống rau còn ướt nhẹp bởi vừa mới tưới xong. Bàn tay đang thoăn thoát cắt từng nắm ngổ theo đơn đặt hàng của mối sỉ. Vừa làm và vừa trò chuyện rôm rả, chị Lệ chia sẻ chị đã trồng rau ngổ được hơn 3 năm rồi, vì đất chuyên trồng lúa thuộc xứ đồng đường Đắp, thôn Hòa Đa, xã An Mỹ, huyện Tuy An này mùa nắng thì thiếu nước, nhiễm phèn nặng, mùa mưa thì dễ ngập úng, không hiệu quả. Vì thế, chị đã mạnh dạn trồng thử rau ngổ, không ngờ cây ngổ phát triển tốt cho thu nhập ổn hơn.
Qua nhiều lần đi dự các lớp tập huấn và tuyên truyền của cán bộ xã thì chị đã nhận thức được việc chuyển đổi cây trồng trên diện tích trồng lúa kém hiệu quả nhằm ứng phó biến đổi khí hậu là điều thật sự cần thiết. Vì thế, chị Lệ và nhiều hộ dân nơi đây đã chủ động chuyển đổi sang trồng cây rau ngổ và rau muống trên đất lúa kém hiệu quả. Hiện tổng diện tích trồng rau ngổ của gia đình chị là 3 sào (1.500m2).
Chị Lệ cho biết, cây ngổ rất dễ chăm sóc, ít bị sâu bệnh hại. Cây ngổ phát triển thì nguồn nước phải đầy đủ, không để đất khô vì nếu như vậy thì rất kém phát triển. Sau cắt mỗi lứa, chủ yếu bón thêm phân u rê và phân chuồng đã ủ hoai mục. Rồi chị dẫn tôi đi thăm 1 vòng diện tích trồng ngổ của gia đình. Trên ruộng có lớp thì đã cắt, có lớp thì còn non, có lớp thì đang cho thu hoạch. Chị Lệ hớn hở vì rau ngổ lúc nào thị trường tiêu thụ cũng được ổn định, hàng ngày gia đình chị cung cấp ra thị trường bình quân khoảng 30 kg với giá trung bình 15.000 đồng/kg thì thu nhập ít nhất bình quân cũng 400.000 đồng/ngày. Bình thường vào mùa mưa mọi năm, khan hiếm hơn do thời tiết không thuận lợi, bán được tới 25.000 đồng/kg, vì thế thu nhập hằng ngày của gia đình cũng được cải thiện rất nhiều. Tính ra, với diện tích trồng rau ngổ trên hàng tháng cho thu nhập bình quân khoảng 10.000.000 đồng. Rau ngổ rất dễ phát triển và chăm sóc chỉ tầm sau khoảng 25-30 ngày là đã cho thu hoạch lại tùy vào độ chăm sóc của mỗi hộ gia đình. Như diện tích của nhà chị Lệ thì cứ xoay vòng ngoại trừ những tháng mưa bị ngập úng. Bình quân một sào thu được khoảng 3 triệu đồng/tháng cao hơn nhiều lần so với trồng lúa.
Thấy được thu nhập ổn định từ việc trồng rau ngổ nên chị đầu tư giếng khoan và hệ thống béc phun tự động để thuận tiện cho việc bơm tưới và giảm công lao động vào lúc thiếu nước nên rau vào tháng nắng luôn đủ số lượng để cung cấp cho nhu cầu thị trường.
Việc chuyển đổi cây trồng từ trồng lúa sang trồng rau ngổ là giải pháp quan trọng để ứng phó với tình hình hạn hán, đất nhiễm phèn mà còn đảm bảo nguồn thu nhập ổn định cho bà con nông dân. Được biết, thời gian qua chính quyền xã cũng như các tổ chức đoàn, hội đã vận động, tuyên truyền để người dân thấy rõ lợi ích của việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả; đồng thời tích cực phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Môi trường, Trạm Trồng trọt & BVTV và Trạm Khuyến nông hỗ trợ kỹ thuật trên các loại cây trồng chuyển đổi nhằm góp phần mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con nông dân nơi đây./.
Phan Chân Thuyên
Trạm Khuyến nông huyện Tuy An - Phú Yên