Hủa Phăn là tỉnh miền núi thuộc vùng Bắc Lào, có diện tích tự nhiên 16.500 km2, trên 90% diện tích là địa hình đồi núi. Khí hậu của tỉnh Hủa Phăn có 2 mùa rõ rệt: mùa khô và mùa mưa. Diện tích rộng lớn và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc chăn thả và trồng cỏ để phát triển chăn nuôi gia súc nói chung và chăn nuôi bò nói riêng. Tính đến nay, toàn tỉnh Hủa Phăn có tổng quy mô đàn bò 96.500 con. Tuy nhiên, chất lượng đàn giống không cao, bình quân khối lượng bò trưởng thành khoảng 180 kg/con đực, 140 kg/con cái. Nguyên nhân do tập quán thả rông, không có kiểm soát về giống, không chọn tạo đàn cái nền và đực giống mà chủ yếu cho giao phối tự nhiên trong đàn, dẫn đến hiện tượng cận huyết làm chất lượng đàn giống ngày càng suy giảm.
Toàn cảnh buổi tổng kết mô hình
Để góp phần nâng cao hiệu quả chăn nuôi bò tại tỉnh Hủa Phăn, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã triển khai xây dựng mô hình cải tạo đàn bò tại bản Ong, thị trấn Sầm Nưa, huyện Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn. Ngày 3/5/2016, trước sự chứng kiến của Lãnh đạo Sở Nông- Lâm nghiệp tỉnh Hủa Phăn, đại diện Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã tiến hành bàn giao 10 con bò cái sinh sản, 2 con bò đực và các loại vật tư khác như thức ăn hỗn hợp cho bò, vắc-xin, hóa chất sát trùng, thuốc tẩy nội- ngoại ký sinh trùng, cỏ giống VA06, phân NPK để trồng cỏ cho Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp tỉnh Hủa Phăn. Giống và vật tư cấp cho mô hình đều có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật. Bò giống hỗ trợ là giống bò lai Sind có khối lượng cơ thể > 300 kg/con đối với bò đực và > 200 kg/con với bò cái, đã được kiểm định chất lượng giống, được tiêm phòng và kiểm dịch.
Các đại biểu tham quan mô hình cải tạo đàn bò tại bản Ong, thị trấn Sầm Nưa, huyện Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn
Đến nay đàn bò thích nghi tốt với điều kiện của địa phương, sinh trưởng, phát triển tốt, đã có 10/10 bò cái động dục, 6/10 bò cái có chửa, số còn lại đã phối giống đang theo dõi kết quả. Với 2.500 kg hom cỏ giống VA06 được dự án cấp ban đầu, các hộ đã trồng trên diện tích 0,3ha; đến nay đã cho thu hoạch lứa 1, năng suất đạt 31 tấn/0,3ha, sau khi ổn định sẽ cho năng suất 32- 35 tấn/lứa (tương đương 300- 340 tấn/ha/năm); cỏ đang chăm sóc để chuẩn bị cho thu hoạch lứa thứ 2.
Cán bộ kỹ thuật TTKNQG hướng dẫn bà con kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch cỏ để chăn nuôi bò
Sau 6 tháng triển khai, mô hình cải tạo đàn bò tại tỉnh Hủa Phăn đã thành công và được cán bộ, bà con nông dân nơi đây nhiệt tình đón nhận; mô hình sử dụng bò cái lai Sind để tạo ra con lai có năng suất và chất lượng cao, tiếp tục bình tuyển làm bò cái nền để nâng cao tỷ lệ máu lai của đàn bò địa phương, góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống người dân địa phương. Các cán bộ kỹ thuật chuyển giao đã góp phần thay đổi nhận thức và tập quán canh tác tại địa phương, tạo bước khởi đầu thuận lợi để đẩy mạnh công tác khuyến nông, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật lĩnh vực chăn nuôi khi Trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp tỉnh Hủa Phăn đi vào hoạt động.
Nguyễn Thị Hải
Trung tâm Khuyến nông Quốc gia