Tận dụng những khoảng thời gian trong nhà màng ngừng sản xuất do phải tuân thủ yếu tố thời vụ và biện pháp luân canh cây trồng. Đồng thời khai thác tối đa công năng của nhà màng mà không gây xói mòn hay tiêu hao dinh dưỡng đất, ngược lại đất vẫn được nghỉ mà vẫn mang lại hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích đó. Qua theo dõi, trên địa bàn tỉnh hiện chưa có mô hình nào sản xuất nấm sò trong nhà màng. Xuất phát từ thực tế đó, năm 2024, Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố Bắc Giang thử nghiệm sản xuất nấm sò nâu CP trong nhà màng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn xã Dĩnh Trì, đem lại kết quả khả quan.
Quy mô thử nghiệm 250m2; số lượng 5.000 bịch nấm. Hộ bà Dương Thị Hoa được chọn tham gia dự án tại cánh đồng Hoa, thôn Núi, xã Dĩnh Trì, thành phố Bắc Giang.
Bà Dương Thị Hoa cho biết, gia đình bà đang có 2.800m2 được chủ nhiệm dự án hướng dẫn phân khu 250m2 nhà màng thành một khu vực riêng độc lập, sạch sẽ, gần nguồn nước tưới, có cửa ngăn cách và tránh gió lùa. Đồng thời, bổ sung một lớp lưới đen khuyếch tán ánh sáng nhằm làm giảm cường độ ánh sáng trong khu vực trồng nấm; gia cố lại cột, xà ngang đảm bảo treo bịch nấm chắc chắn không bị võng hay đổ sập.
Qua theo dõi các chỉ tiêu về sinh trưởng, phát triển của nấm sò trong nhà màng cho thấy: các chỉ số về đường kính mũ nấm và chiều dài thân nấm ở thời điểm thu hoạch nhỏ hơn 1-1,5cm so với đặc điểm sinh học của nấm sò nâu CP. Do các yếu tố về độ ẩm không khí và nhiệt độ đã ảnh hưởng tới khả năng phát triển của cây nấm, làm giảm một phần năng suất của nấm sò.
Tuy nhiên, sản xuất nấm sò trong nhà màng có nhiều ưu điểm nổi bật như hạn chế tối đa nấm bị nhiễm các loại sâu, bệnh. Trong đó, đối tượng rệp (bọ mạt) là đối tượng dễ bị nhiễm nhất trong quá trình sản xuất nấm sò trong các lán trại thì tại dự án sản xuất trong nhà màng không phát sinh gây hại. Trong suốt quá trình sản xuất, không phải sử dụng hóa chất hay thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ. Do vậy, nấm hoàn toàn sạch sâu, bệnh, chất lượng nấm sò nâu được đánh giá cao hơn về tất cả các chỉ tiêu; ăn đậm vị, ngọt hơn và đặc biệt nấm sò nâu ăn có cảm giác giòn hơi sần sật, ăn không bị ngán.
Kết quả thu hoạch của gia đình bà Hoa, 30 ngày đầu thu hoạch được 1.166 kg nấm thương phẩm; sản lượng của 45 ngày thu hoạch tiếp theo đạt khoảng 1.749 kg. Như vậy, tổng sản lượng thấp nhất của dự án đạt hơn 2,9 tấn nấm (tương đương 116 tấn/ha), cao hơn so với sản xuất nấm sò trắng thông thường (mỗi bịch nấm sò nâu cho thu hoạch trung bình 0,583kg/bịch phôi nấm, trong khi đó nấm sò trắng thông thường chỉ đạt 0,5kg/bịch).
Hạch toán kinh tế cho thấy, 2.915kg nấm thương phẩm bán với giá 35.000 đồng/kg đem lại lợi nhuận gần 60 triệu đồng/250m2, tương đương 2,4 tỷ đồng/ha (cao hơn 2 lần so với các loại rau có thời gian sinh trưởng khoảng 90 ngày). Tiêu thụ thuận lợi trên địa bàn thành phố Bắc Giang và các vùng lân cận.
Chị Tống Việt Hương, chủ nhiệm dự án cho biết, để nấm phát triển tốt trong nhà màng và đem lại năng suất cao, người trồng nấm cần thường xuyên kiểm tra độ ẩm không khí. Nếu nhiệt độ không khí cao hơn so với yêu cầu của nấm sò nâu sẽ làm giảm năng suất nấm. Nên duy trì độ ẩm bên trong nhà màng ở mức 70-73% (thấp hơn khoảng 10% so với điều kiện tối ưu cho cây nấm phát triển) và nhiệt độ thích hợp bên trong nhà màng ở mức 25-26 độ C.
Sau 3 tháng triển khai, đến nay dự án đã hoàn thành các mục tiêu, nội dung và tiến độ đề ra. Việc triển khai thực hiện dự án giúp người dân trong thời gian tới chủ động sản xuất góp phần đa dạng hóa sản phẩm sản xuất trong nhà màng trên địa bàn thành phố Bắc Giang.
Ông Trần Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố chia sẻ, đây là dự án đầu tiên thử nghiệm sản xuất nấm sò nâu CP trong nhà màng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh tỉnh Bắc Giang. Dự án đã khai thác tốt tiềm năng sẵn có của địa phương, mở ra hướng áp dụng cơ sở vật chất sẵn có tại địa phương vào sản xuất sản phẩm nấm sạch có giá trị dinh dưỡng và hiệu quả kinh tế cao. Sự thành công của dự án là động lực thúc đẩy việc mở rộng quy mô sản xuất đem lại hiệu quả kinh tế cao.Dự án có khả năng duy trì nhân rộng; phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của thành phố Bắc Giang nói riêng và tỉnh Bắc Giang nói chung.
Từ thành công của dự án, Trung tâm sẽ tập trung vào việc hoàn thiện hướng dẫn kỹ thuật sản xuất nấm sò trong nhà màng, giúp người dân trong thời gian tới chủ động sản xuất góp phần đa dạng hóa sản phẩm sản xuất trong nhà màng trên địa bàn thành phố Bắc Giang.
Hương Giang
Trung tâm Khuyến nông Bắc Giang