Đây là hoạt động có ý nghĩa kinh tế – xã hội sâu sắc, góp phần tạo sinh kế bền vững cho người dân miền núi, phủ xanh đất trống đồi núi trọc và nâng cao thu nhập, mở ra hướng phát triển kinh tế lâm nghiệp phù hợp điều kiện địa phương.
Hướng Phùng là xã miền núi có diện tích đất lâm nghiệp lớn, nhưng đời sống người dân còn khó khăn do địa hình chia cắt, đất sản xuất manh mún và năng suất thấp. Việc triển khai mô hình trồng keo lai thâm canh tại đây phù hợp điều kiện sinh thái, đồng thời tạo cơ hội để người dân nâng cao thu nhập thông qua trồng rừng sản xuất bền vững.
Mô hình được triển khai với quy mô 50 ha cho 48 hộ nghèo và cận nghèo, hướng đến chuyển đổi từ trồng rừng tự phát, năng suất thấp sang sản xuất hàng hóa tập trung. Dự án hỗ trợ 100% cây giống, vật tư thiết yếu và chuyển giao quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, quản lý rừng gỗ lớn theo hướng thâm canh.
Trung tâm Khuyến nông đã cấp 91.300 cây keo lai mô chất lượng cao và 16.600 kg phân bón NPK (5:10:3). Các hộ dân được tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật ngay tại hiện trường, giúp nắm vững quy trình trồng, chăm sóc, bón phân và tỉa thưa rừng thâm canh. Nhờ đó, bà con chuyển từ phương thức quảng canh sang quản lý rừng có năng suất và chất lượng cao.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh, ông Trần Thanh Hải cho biết, 100% diện tích rừng trong mô hình đã được trồng đúng thời vụ, đảm bảo kỹ thuật và đang sinh trưởng tốt. Sau hơn hai tháng, cây keo đạt tỷ lệ sống cao, tăng trưởng ổn định, cho thấy khả năng thích nghi tốt với điều kiện địa phương. Cán bộ kỹ thuật tiếp tục hướng dẫn người dân chăm sóc, dặm cây và phòng trừ sâu bệnh để đảm bảo rừng phát triển đồng đều.
Nhiều hộ dân ghi nhận hiệu quả rõ rệt. Ông Hồ Văn Kiên (thôn Ra Ly-Rào) cho biết trước đây trồng keo dày, thiếu kỹ thuật nên năng suất thấp. Nay được hỗ trợ giống mô, phân bón và hướng dẫn quy trình chuẩn, rừng keo sinh trưởng nhanh, hứa hẹn mang lại nguồn thu đáng kể.
    |
 |
| Cán bộ khuyến nông hướng dẫn chăm sóc cây keo lai trồng mới |
Tương tự, anh Hồ Văn Xuân ở thôn Nguồn Rào-Pin chia sẻ, bà con trước kia chỉ “cắm cây rồi để đó”, còn nay được hướng dẫn chăm sóc bài bản nên rất kỳ vọng rừng sẽ cho năng suất cao, giúp gia đình thoát nghèo.
Là địa phương có tiềm năng lâm nghiệp lớn, xã Hướng Phùng xác định trồng rừng sản xuất bền vững là nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Phó Chủ tịch UBND xã, ông Phan Ngọc Long đánh giá mô hình keo lai thâm canh phù hợp định hướng địa phương, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời góp phần bảo vệ rừng. Xã mong muốn tiếp tục được hỗ trợ để nhân rộng mô hình sang các thôn khác nhằm hướng đến phát triển rừng gỗ lớn và củng cố hiệu quả giảm nghèo đa chiều.
Để tạo tiền đề nhân rộng mô hình, Trung tâm Khuyến nông đã tổ chức 4 lớp tập huấn ngoài mô hình cho 120 hộ dân; đồng thời tổ chức tham quan, học tập cho 200 hộ. Qua đó, người dân được quan sát trực tiếp quy trình trồng rừng thâm canh, trao đổi kinh nghiệm và nâng cao nhận thức về giá trị kinh tế – môi trường của mô hình. Những hoạt động này góp phần thúc đẩy người dân nhân rộng mô hình trên cơ sở tự nguyện, tăng cường sự liên kết giữa các hộ trồng rừng, hướng đến xây dựng tổ nhóm hợp tác lâm nghiệp cộng đồng.
Theo ông Trần Thanh Hải, mô hình không chỉ giúp các hộ nghèo và cận nghèo có sinh kế ổn định mà còn tạo động lực phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững. Đây là hướng đi phù hợp chủ trương phát triển nông nghiệp xanh, tuần hoàn của tỉnh. Thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông sẽ tiếp tục theo dõi các chỉ tiêu sinh trưởng, khuyến khích mở rộng quy mô, gắn trồng rừng với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, hướng tới mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững đến năm 2050.
Kết quả bước đầu của mô hình cho thấy sự thay đổi tích cực trong tư duy sản xuất của người dân, giúp bà con làm chủ sinh kế từ tài nguyên đất rừng. Đồng thời, lực lượng khuyến nông tiếp tục khẳng định vai trò cầu nối quan trọng trong chuyển giao kỹ thuật, góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững tại địa phương.
Phan Ngọc Đồng
Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị