Đây được xem là bước đi thiết thực trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, nắng hạn kéo dài và nguồn nước tưới ngày một khan hiếm, nhiều diện tích đất trồng lúa trên địa bàn xã Ia Sao rơi vào tình trạng năng suất thấp, hiệu quả kinh tế kém. Theo đó, 4 hộ dân tham gia được hỗ trợ 70% kinh phí giống, phân hữu cơ, vôi và các vật tư thiết yếu khác. Đặc biệt, người dân còn được tập huấn, chuyển giao kỹ thuật thâm canh tiên tiến trong các khâu làm đất, lên luống, bón lót hợp lý, gieo trồng đúng mật độ và chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh theo hướng dẫn. Đồng thời cán bộ kỹ thuật bám sát đồng ruộng, hướng dẫn người dân từng khâu sản xuất.

    Kỹ sư Lê Thị Thu Thảo, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông, cho biết: Mô hình chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng ngô sinh khối cho thấy hiệu quả vượt trội. Giống ngô NK7328 Bt/GT được đưa vào thâm canh có khả năng thích nghi rộng, dễ canh tác, phù hợp với nhiều vùng sinh thái, ngô cứng cây, chống đổ tốt, chịu sâu bệnh hiệu quả, đặc biệt là bệnh đốm lá lớn, đốm lá nhỏ, bộ lá xanh bền đến khi thu hoạch. Sau 75 – 85 ngày gieo trồng, ngô sinh khối đạt năng suất trên 50 tấn/ha, mang lại thu nhập từ 50 – 55 triệu đồng/ha. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận đạt khoảng gần 20 triệu đồng/ha.

leftcenterrightdel
 Mô hình đem lại thu nhập và từng bước thay đổi tập quán sản xuất của người đồng bào dân tộc thiểu số

    Không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, mô hình còn có giá trị lớn trong việc thay đổi tư duy, tập quán sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số. Trước đây, bà con chủ yếu canh tác theo kinh nghiệm, ít chú trọng việc áp dụng kỹ thuật như mật độ gieo trồng, bón phân cân đối hay khâu làm đất. Nhờ mô hình, người dân đã tiếp cận với phương pháp canh tác hiện đại, biết áp dụng quy trình kỹ thuật vào trong sản xuất, chủ động theo dõi tình hình sinh trưởng phát triển, sâu bệnh hại,…

    Ông Nay Thôn, một trong những hộ tham gia mô hình, chia sẻ: Trước đây trồng lúa một vụ không hiệu quả, thu nhập thấp. Giờ chuyển sang trồng ngô sinh khối bán cho trang trại bò vừa được giá, vừa có thêm thu nhập, đời sống được cải thiện hơn. Đặc biệt, cây ngô sử dụng ít nước tưới hơn cây lúa nên phù hợp với vùng đất thiếu nước như ở đây. Vì vậy, nếu duy trì được 3 vụ trong năm thì thu nhập chắc chắn cao hơn nhiều so với trước.

    Kết quả mô hình tại xã Ia Sao cho thấy ngô sinh khối không chỉ thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu địa phương mà còn góp phần giải quyết bài toán nguồn nước trong bối cảnh hạn hán ngày càng gay gắt. Điều đáng mừng là bà con không chỉ áp dụng đúng kỹ thuật mà còn chủ động hơn trong sản xuất. Nhiều hộ đã biết ghi chép lịch thời vụ, nhận diện sâu bệnh và kịp thời liên hệ cán bộ kỹ thuật để được tư vấn. Đây là sự thay đổi quan trọng, mở ra hướng đi bền vững cho sản xuất nông nghiệp địa phương.

    Thực tế đã chứng minh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ đất lúa kém hiệu quả sang ngô sinh khối vừa giúp nâng cao thu nhập, vừa góp phần thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây cũng là mô hình có thể nhân rộng ra nhiều địa phương khác có điều kiện tương đồng. Việc triển khai không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế trước mắt, mà quan trọng hơn là giúp đồng bào dân tộc thiểu số thay đổi tập quán canh tác, nâng cao năng lực sản xuất, từng bước hội nhập với nền nông nghiệp hiện đại, bền vững./.

Thành Nguyên

Trung tâm Khuyến nông Gia Lai