Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật miền Trung, lãnh đạo các sở, ban ngành địa phương, lãnh đạo UBND phường Đông Gia Nghĩa, đại diện Công ty TNHH Bayer Việt Nam, cùng hơn 80 nông dân trồng sầu riêng tiêu biểu trên địa bàn.
Ngay trước khi bước vào phần thảo luận chuyên đề, Ban Tổ chức đã tổ chức trình diễn kỹ thuật phun thuốc BVTV tại vườn sầu riêng của hộ tham gia mô hình. Tại đây, đại biểu và nông dân đã trực tiếp quan sát toàn bộ quy trình thao tác: từ việc lựa chọn thiết bị phun phù hợp, pha dung dịch đúng nồng độ, sử dụng đầy đủ phương tiện bảo hộ cá nhân, đến thao tác phun thuốc theo đúng nguyên tắc “4 đúng”.
Điểm nổi bật của hoạt động trình diễn không chỉ minh họa một cách bài bản kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV mà còn tạo điều kiện để người tham gia đối chiếu với phương pháp canh tác hiện tại của chính mình. Qua đó, giúp bà con tự đánh giá hiệu quả, rút ra kinh nghiệm và nâng cao nhận thức trong việc sử dụng thuốc BVTV có trách nhiệm, an toàn cho bản thân, cây trồng và môi trường.
Hoạt động thực địa này đã nhận được sự quan tâm và đánh giá cao từ các đại biểu, nông dân và cơ quan chuyên môn. Nhiều ý kiến cho rằng, việc lồng ghép phần trình diễn thực tế trước hội thảo là điểm nhấn quan trọng, giúp hội thảo không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn gắn với thực tiễn sản xuất. Nhờ đó, thông điệp kỹ thuật trở nên trực quan, dễ tiếp cận và mang tính thuyết phục cao hơn. Đồng thời, người dân cũng nhìn rõ hơn tác hại của việc sử dụng thuốc BVTV không đúng cách, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người sử dụng và môi trường sống xung quanh.
Trong phần hội thảo chuyên đề, nông dân đã được lắng nghe các báo cáo chuyên môn về kết quả triển khai mô hình, giới thiệu bộ giải pháp “Bội thu sầu riêng” và hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV một cách an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm.
Chương trình nằm trong khuôn khổ hợp tác giai đoạn 2023–2025 giữa Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng và Công ty TNHH Bayer Việt Nam, với mục tiêu nâng cao năng lực và nhận thức cho nông dân về sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả, hướng đến nền nông nghiệp bền vững.
Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng đã phối hợp xây dựng và triển khai thành công 12 mô hình trình diễn thâm canh sầu riêng kiểu mẫu, ứng dụng giải pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) và sử dụng thuốc BVTV theo hướng an toàn. Các mô hình này đã góp phần giúp người sản xuất nhận rõ vai trò quan trọng của thuốc BVTV trong canh tác, đồng thời hiểu được hậu quả của việc lạm dụng thuốc đối với cây trồng, sức khỏe con người và môi trường sinh thái.
Tại tỉnh Lâm Đồng, sầu riêng là một trong những cây trồng chủ lực mang lại giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, canh tác sầu riêng hiện nay còn tồn tại nhiều bất cập như tình trạng lạm dụng thuốc BVTV, thậm chí "tắm thuốc" cho cây trồng, gây nguy cơ mất an toàn thực phẩm và ô nhiễm môi trường.
12 mô hình triển khai đã chứng minh hiệu quả vượt trội: năng suất đạt 22–30 tấn/ha (cao hơn 2 tấn/ha so với đối chứng), tỷ lệ quả loại 1 trên 80%, lợi nhuận ròng tăng từ 161 đến 250 triệu đồng/ha. Ngoài ra, việc sử dụng thuốc đúng kỹ thuật còn giúp giảm tồn dư hóa chất, bảo vệ đất – nước – không khí và hệ sinh thái vườn cây. Quan trọng hơn, mô hình góp phần thay đổi hành vi sản xuất, hình thành thói quen canh tác thân thiện với môi trường và cộng đồng.
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Quốc Mạnh – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật nhấn mạnh: "Việc sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm là yếu tố then chốt để xây dựng nền nông nghiệp bền vững. Điều này không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao, đảm bảo an ninh lương thực, mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cây trồng và môi trường. Chương trình hợp tác này là ví dụ điển hình của mô hình hợp tác công – tư hiệu quả, góp phần nâng cao giá trị nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.”
Ông Thạch Cảnh Tịnh – Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, đánh giá cao tác động tích cực của mô hình: “Thông qua mô hình, nông dân địa phương đã tiếp cận được kỹ thuật canh tác sầu riêng tiên tiến, phù hợp với xu thế hiện nay: sản xuất an toàn – hiệu quả – bền vững. Mô hình đã có sức lan tỏa rõ rệt và nhận được sự đồng tình, hưởng ứng của người dân.”
Tại hội thảo, nhiều nông dân đã tích cực chia sẻ và trao đổi kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình canh tác, từ cách phòng trừ sâu bệnh, chọn giống đến kỹ thuật chăm sóc và sử dụng thuốc BVTV. Các ý kiến trao đổi đều xoay quanh mục tiêu xây dựng chuỗi sản xuất sầu riêng an toàn, bền vững, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu.
Hội thảo đã diễn ra thành công, chuyên môn sâu, gắn liền thực tiễn, được các đại biểu và nông dân đánh giá cao và ghi nhận. Việc kết hợp giữa mô hình trình diễn thực địa và thảo luận chuyên đề giúp nâng cao tính ứng dụng, lan tỏa nhận thức và thúc đẩy chuyển đổi hành vi trong sản xuất nông nghiệp.
Thông điệp của hội thảo khẳng định: “Sản xuất sầu riêng an toàn – hiệu quả – có trách nhiệm là con đường tất yếu để phát triển ngành hàng bền vững, bảo vệ môi trường và nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam.”
Nguyễn Thị Thắm
Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng