Chiều 16 tháng 7 năm 2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hải Dương đã tổ chức cuộc họp với các sở, ngành và đơn vị liên quan để tổng hợp kết quả, báo cáo UBND tỉnh theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh tại Công văn số 2412/UBND-VP ngày 25 tháng 6 năm 2024 về hoạt động của lực lượng Khuyến nông viên (KNV) cấp xã. Đồng chí Bùi Văn Thăng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì cuộc họp.
Ngày 20 tháng 8 năm 2010, Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương đã ban hành Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND về việc thành lập tổ chức khuyến nông cấp xã (sau đây gọi tắt là Quyết định 17/2010/QĐ-UBND). Đến nay, sau 13 năm (từ năm 2011 đến năm 2023), hệ thống khuyến nông viên cấp xã đóng một vai trò quan trọng, tác động tích cực đối với sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Đã tổ chức và đứng lớp được 4.708 lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân, phối kết hợp các tác nhân khác tổ chức được 9.054 lớp; Thực hiện sự chỉ đạo của cơ quan khuyến nông cấp trên xây dựng được 1.660 điểm mô hình thành công; Xây dựng mô hình theo kế hoạch của UBND xã và phối hợp với các đơn vị khác được 4.140 mô hình; Tham gia tổ chức và phối hợp tổ chức được 3.737 cuộc tham quan, hội thảo; Đã tư vấn được 156.574 lượt người, thành lập 149 câu lạc bộ khuyến nông, nhóm sở thích mang lại những hiệu quả đáng kể trong phát triển nông nghiệp Hải Dương. Ngoài ra, hệ thống KNV cấp xã đã tham gia vào các hoạt động như: chương trình tiêm phòng cho gia súc, gia cầm hàng năm; theo dõi, chỉ đạo sản xuất nông nghiệp hàng vụ theo sự phân công của UBND các xã; tham gia Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; tái cơ cấu ngành nông nghiệp…
Tuy nhiên, hiện nay đang có những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND về căn cứ pháp lý. Cụ thể: (1) Nghị định số 83/2018/NĐ-CP của Chính phủ về khuyến nông thay thế Nghị định số 02/2010/NĐ-CP, không quy định về tổ chức khuyến nông cấp xã; (2) Thông tư liên tịch số 61/2008/TTLT-BNN-BNV đã được thay thế bởi Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BNNPTNT-BNV Hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn về Nông nghiệp và PTNT thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện (hiện Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BNNPTNT-BNV đã được bãi bỏ theo quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 6 Thông tư 30/2023/TT-BNN); (3) Nghị quyết số 138/2010/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh đã hết hiệu lực.
Năm 2024, Sở Tài chính đã tiếp tục bố trí kinh phí chi phụ cấp đối với lực lượng KNV (540.000 đồng/người/tháng) theo quy định tại Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND, nhưng đến thời điểm hiện tại nguồn kinh phí này vẫn chưa được chi trả mặc dù lực lượng KNV cấp xã vẫn đang thực hiện nhiệm vụ công tác khuyến nông tại các địa phương trên địa bàn tỉnh.
Thảo luận tại cuộc họp, các đồng chí lãnh đạo Ủy ban nhân dân, Phòng Nông nghiệp và PTNT/Kinh tế, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, thị xã, thành phố căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương khẳng định rằng cần thiết phải duy trì tổ chức khuyến nông cấp xã. Đây là cánh tay nối dài của các cơ quan chuyên môn cấp huyện, là hạt nhân nòng cốt trực tiếp nắm bắt thực tế tình hình sản xuất, nắm bắt những vấn đề phát sinh, kịp thời hướng dẫn nông dân các biện pháp phòng, chống thiên tai, dịch bệnh hại cây trồng, vật nuôi, giảm thiểu thiệt hại cho sản xuất khi thiên tai, dịch bệnh xảy ra; là lực lượng nòng cốt để xây dựng tổ khuyến nông cộng đồng… góp phần hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
Nhiều đại biểu cho rằng, trên cơ sở các địa phương đã khẳng định sự cần thiết duy trì tổ chức khuyến nông cấp xã trong phát triển kinh tế-xã hội; đồng thời, các căn cứ pháp lý với đối tượng này chưa được rõ ràng thì Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp cùng các sở, ngành và các địa phương tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân bổ sung chức danh “Nhân viên khuyến nông” vào Nghị quyết số 26/2023/NQ-HĐND ngày 08 tháng 12 năm 2023 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hải Dương Quy định chức danh, mức phụ cấp, mức hỗ trợ đối với người hoạt động không chuyên trách và mức khoán kinh phí hoạt động các tổ chức chính trị-xã hội ở cấp xã, ở thôn, khu dân cư trên địa bàn tỉnh.
Về vấn đề lực lượng KNV cấp xã vẫn đang thực hiện nhiệm vụ công tác Khuyến nông tại các địa phương trên địa bàn tỉnh nhưng chưa được chi trả phụ cấp hàng tháng, đa số các đại biểu cho rằng lực lượng KNV cấp xã vẫn đang thực hiện nhiệm vụ tại cơ sở và hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong lúc chưa có chính sách mới hay quyết định chấm dứt thì vẫn cần chi trả phụ cấp hàng tháng. Vì vậy, các đại biểu đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Tài chính và các sở, ngành liên quan tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh 1 (một) trong 2 (hai) phương án: (1) Tiếp tục chi trả phụ cấp hàng tháng cho lực lượng khuyến nông viên cấp xã cho đến khi Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết; (2) Thực hiện chi trả phụ cấp hàng tháng cho lực lượng khuyến nông viên cấp xã cho đến khi Ủy ban nhân dân ban hành Quyết định bãi bỏ/thay thế Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND.
Kết thúc cuộc họp, đồng chí Bùi Văn Thăng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kết luận:
1. Việc duy trì tổ chức khuyến nông cấp xã là cần thiết, đề nghị các sở, ngành liên quan đặc biệt là Nội vụ, Tư Pháp, Tài chính và các địa phương đồng tình, chung tay với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân ban hành Nghị quyết mới thay đổi Nghị quyết số 26/2023/NQ-HĐND ngày 08 tháng 12 năm 2023 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hải Dương, bổ sung chức danh “Nhân viên khuyến nông” là người hoạt động không chuyên trách cấp xã.
2. Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp cùng các sở, ngành và các địa phương thực hiện quy trình rà soát văn bản quy phạm pháp luật để tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ra quyết định bãi bỏ Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND đảm bảo phù hợp với quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 và Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
3. Sở Tư pháp cùng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các sở, ngành và các địa phương tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh cho chủ trương để thực hiện chi trả phụ cấp hàng tháng năm 2024 cho lực lượng khuyến nông cấp xã càng sớm càng tốt.
4. Khi xây dựng chính sách mới đối với KNV cấp xã trên địa bàn tỉnh Hải Dương sẽ đề xuất nâng mức phụ cấp lên tương đương với mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã được quy định tại Nghị quyết số 26/2023/NQ-HĐND ngày 08 tháng 12 năm 2023 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hải Dương và kinh phí này sẽ chuyển thẳng về địa phương, không qua Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn như hiện nay.
Trần Cảnh
Trung tâm Khuyến nông Hải Dương