Do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh, tại Hà Tĩnh, bắt đầu từ ngày 22/1, thời tiết chuyển mưa rét, nhiều nơi rét đậm rét hại, nhiệt độ giảm sâu xuống còn 9 – 12 độ C, ảnh hưởng xấu tới hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn Hà Tĩnh.

Đang tu sửa lại những tấm nilon bị gió tốc, làm đổ, ông Nguyễn Văn Hướng, xã Thạch Hạ, Thành phố Hà Tĩnh cho hay: “Vụ Xuân này, gia đình tôi làm 5 sào lúa bằng giống Nếp 98 và Khang dân 18. Do ruộng hơi sâu trũng nên tôi phải bắc mạ để cấy. Hiện nay mạ gieo đã được 17 ngày, được che phủ nilon từ khi xuống giống nhưng do những ngày này mưa gió và rét đậm xảy nên tôi phải che chắn lại giúp mạ được giữ ấm, phát triển tốt, đảm bảo đủ mạ để cấy”.

leftcenterrightdel
Bà con nông dân chủ động che chắn diện tích mạ của gia đình

Tại huyện Lộc Hà, đến nay, địa phương đã hoàn thành gieo cấy 1.050 ha/3.309 ha (trong đó gieo thẳng 800 ha và cấy 250 ha). Thời tiết rét đậm, rét hại những ngày qua, nông dân huyện Lộc Hà đã tạm ngừng việc xuống giống mà chủ yếu tập trung ra đồng chăm sóc các diện tích đã gieo cấy.

Bà Nguyễn Thị Hiền ở thôn Bắc Sơn, xã Phù Lưu cho biết: Gia đình tôi vừa xuống giống 1 tuần các giống Bắc Thịnh, Nếp 98, Hà Phát 3. Trời trở rét kèm theo mưa đã khiến cho 10 sào lúa của gia đình bị ngập trong nước. Chúng tôi phải thường xuyên bám đồng để kịp thời tháo nước, chỉ duy trì mực nước trên mặt ruộng lúa từ 2 - 3 cm theo khuyến cáo của ngành chuyên môn để lúa không bị úng”.

Ông Phan Văn Lắm, Phó Chủ tịch UBND xã Phù Lưu cho biết: “Vụ xuân 2024, toàn xã đặt mục tiêu sản xuất gần 400 ha lúa, trong đó 80% gieo thẳng đã hoàn thành, còn 20% diện tích cấy chưa thể xuống giống do rét đậm, rét hại. Địa phương sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến thời tiết, động viên nông dân triển khai các biện pháp theo khuyến cáo của ngành chuyên môn nhằm bảo vệ diện tích lúa đã xuống giống và tiến hành cấy khi thời tiết thuận lợi”.

leftcenterrightdel
Cần điều tiết nước hợp lý 3-5 cm để giữ ấm chân lúa những diện tích đã gieo cấy

Hiện nay, nông dân các xã, thị trấn của huyện Thạch Hà cũng đang tất bật ra đồng để triển khai các biện pháp ứng phó với thời tiết cực đoan, hạn chế thấp nhất thiệt hại số diện tích lúa xuân đã gieo thẳng.

Bà Phan Thị Bình ở xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà cho hay: “Gia đình tôi vụ này cấy hơn 7 sào lúa, chủ yếu giống Bắc Thịnh và Thiên ưu. Mạ đã bắc 20 ngày, hiện đã đến kỳ cấy. Tuy nhiên, do thời tiết rét đậm, rét hại nên gia đình chưa thể xuống cấy. Hằng ngày, chúng tôi ra thăm đồng, bao phủ thêm ni lông để không gây hại cho sự phát triển, sinh trưởng của mạ”.

Ông Nguyễn Văn Duy – Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Thạch Hà cho biết, trước diễn biến cực đoan của thời tiết, huyện đã ban hành văn bản yêu cầu các xã, thị trấn chỉ đạo cán bộ chuyên môn thường xuyên bám sát đồng ruộng, kiểm tra và bổ cứu kịp thời công tác phòng chống rét cho cây trồng. Đồng thời, chủ động các phương án, điều kiện cần thiết để ứng phó với diễn biến bất thường của thời tiết, có kế hoạch chuẩn bị giống ngắn ngày và dự phòng trong điều kiện rét đậm, rét hại kéo dài gây chết mạ, lúa gieo thẳng.

"Yêu cầu với các địa phương là linh hoạt trong chỉ đạo thời điểm xuống giống trên cơ sở khung lịch thời vụ và diễn biến của thời tiết, tuyệt đối không xuống giống khi nhiệt độ dưới 13 độ C. Đối với diện tích lúa đã gieo cấy, cần điều tiết mức nước thích hợp ở các ruộng để giữ ấm chân lúa, tiến hành chăm sóc khi thời tiết thuận lợi, đảm bảo mật độ phù hợp; không bón đạm cho lúa trong những ngày trời rét dưới 15 độ C, nếu lúa bị chết phải dặm lại và chăm sóc kịp thời khi thời tiết ấm”, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Thạch Hà nhấn mạnh.

Được biết, đến nay, toàn tỉnh đã gieo cấy 40.355/59.107 ha lúa, đạt 68,3% kế hoạch, trong đó diện tích gieo thẳng 38355 ha, diện tích cấy 2020 ha.

Theo ông Phan Văn Huân - Trưởng phòng Trồng trọt (Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật Hà Tĩnh), trong diễn biến thời tiết còn rét đậm, rét hại, đối với diện tích lúa đã gieo cấy, bà con cần duy trì mực nước trên mặt ruộng từ 2 - 3 cm; tiến hành dặm tỉa, đảm bảo mật độ phù hợp; không bón đạm cho lúa trong những ngày trời rét dưới 15 độ C; nếu lúa bị chết phải dặm lại và chăm sóc kịp thời khi thời tiết ấm.

Với số diện tích chưa bắc mạ, gieo thẳng, cần tăng cường kiểm tra, giám sát và chỉ đạo chặt chẽ thời điểm ngâm ủ, né tránh thời điểm xuống giống gặp rét. Các địa phương phải theo dõi sát diễn biến thời tiết, thường xuyên kiểm tra, rà soát các diện tích có nguy cơ bị  chết do rét, đặc biệt đối với diện tích lúa mới gieo để hướng dẫn nông dân chuẩn bị giống ngắn ngày dự phòng, nhằm chủ động giống khắc phục khi cần thiết, đảm bảo kế hoạch.

Nguyễn Hoàn

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh