Diện tích toàn xã là 9.527,69 ha. Địa hình xã Thái Niên chủ yếu là đồi, núi, bám dọc bờ ven Sông Hồng có chiều dài trên 23,5 km là các bãi bồi phù sa thuận tiện cho việc trồng cấy hoa màu phát triển kinh tế sản xuất phục vụ cho đời sống nhân dân.
Mặt khác, xã nằm trong tiểu vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm. Nhiệt độ trung bình trong năm khoảng 22 độ C, tháng nóng nhất lên đến 41,4 độ C. Với điều kiện địa lý, khí hậu, thủy văn, xã Thái Niên có điều kiện thuận lợi phát triển các loại cây công nghiệp, lâm nghiệp (cao su, mỡ, quế…), cây lương thực, các loại cây ăn quả như: bưởi, na, rau mầu các loại…
Hiện toàn xã Thái Niên có tổng diện tích cây ăn quả gần 300 ha, trong đó có khoảng 80% ha cây ăn quả chủ lực như bưởi, na.... Nhiều mô hình trồng cây ăn quả của xã đã khẳng định được hướng phát triển bền vững, mang lại hiệu quả thiết thực.
Bưởi Múc là loại cây ăn quả gắn với địa danh thôn Múc không những chỉ người dân trong tỉnh biết đến mà cả các tỉnh khác cũng đã biết đến giống bưởi này. Quả bưởi to tròn, ăn thanh ngọt, mát với diện tích gần trăm ha, năm 2021 được nâng hạng thương hiệu bưởi Múc từ 3 sao lên 4 sao. Để khẳng định uy tín thương hiệu, Hợp tác xã và người dân nơi đây luôn chú trọng về chất lượng sản phẩm và mẫu mã đẹp hợp thị hiếu người tiêu dùng. Việc chăm sóc bưởi đòi hỏi đảm bảo quy trình kỹ thuật.
Chia sẻ với chúng tôi, anh Nguyễn Quang Viễn cho biết “Cách đây hơn 50 năm giống bưởi này được người dân mang từ Hưng Yên lên trồng. Thấy cây này trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, quả ăn ngon, chăm sóc cũng đơn giản, người dân nhân giống ra trồng. Để có được trái bưởi ngon, đẹp như ý sau khi thu hoạch quả xong phải chăm sóc làm cỏ, bón phân, tỉa cành, tạo tán, cắt bỏ cành tăm, cành sâu, cành vượt tán. Sát thời điểm thu hoạch phải bón thêm phân kali để tăng độ ngọt. Các loại quả thường hay bị ruồi vàng phá hại đục quả làm quả bị khô cứng, thối, do vậy cần phải có biện pháp phòng trừ ngay từ ban đầu như bọc quả. Khi quả nhỏ hơn nắm tay là phải bọc luôn hoặc sử dụng bằng bẫy thiên địch để đảm bảo chất lượng quả".
Ông Đỗ Hồng Quân – Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Bảo Thắng cho biết: “Xã Thái Niên có 16 thôn nằm dọc theo sông Hồng, người dân chủ yếu làm nghề nông nghiệp, điều kiện thổ nhưỡng, đất đai tốt, có các bãi bồi ven sông thích hợp việc sản xuất rau màu, cây ăn quả cộng với sự chăm chỉ của bà con nên tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có giá trị cung cấp ra thị trường. Bà con chủ yếu mang bán tại các chợ đầu mối của Lào Cai, trước kia việc vận chuyển còn khó khăn nhưng từ năm 2022 đã có tuyến đường giao thông nằm dọc ven bờ sông phục vụ các thôn phía Tây - Nam lên thành phố Lào Cai, các thôn phía Bắc có cầu Làng Giàng nên việc đi lại vận chuyển hàng hoá sang thành phố Lào Cai dễ dàng. Năm 2023 thu nhập từ cây ăn quả của riêng xã Thái Niên hơn 10 tỷ đồng – đó là nguồn thu nhập đáng kể cho bà con nông dân. Trong thời gian tới huyện tiếp tục hỗ trợ, quy hoạch, hướng dẫn để xã Thái Niên chuyển đổi trồng cây kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả, thành lập các hợp tác xã trồng cây ăn quả, hình thành các vùng sản xuất tập trung theo quy trình VietGAP, tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, đáp ứng yêu cầu thị trường, nâng cao năng suất, giá trị sản phẩm.
Cùng với mở rộng diện tích cây ăn quả, nâng giá trị kinh tế cao, nâng cao chất lượng và đa dạng sản phẩm, xã Thái Niên đang tập trung hướng đến xây dựng thương hiệu, đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm cây ăn quả với người tiêu dùng; vận động người dân ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào trồng, chăm sóc và bảo quản sản phẩm quả để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Đặng Thương Thảo
Trung tâm Khuyến nông và DVNN Lào Cai