Từ khi bà con tham gia tổ hợp tác, hợp tác xã được hưởng cơ chế chính sách; được tập huấn hướng dẫn kỹ thuật sản xuất an toàn, VietGAP, hữu cơ nên đã được nhiều đơn vị ký hợp đồng liên kết, nhiều cửa hàng nông sản sạch đặt mua...
Với đức tính cần cù, chịu khó, nông dân thôn Ninh Thái đã phát huy lợi thế đất đai rộng, bằng phẳng, khá màu mỡ để trồng các loại rau, củ, quả. Trồng rau trở thành nghề chính làm “thay da đổi thịt” vùng quê này. Ninh Thái hiện là vựa rau của xã, của huyện với hơn 20 ha, trong đó có 5 ha tập trung, hàng năm cho doanh thu hơn 2 tỷ đồng.
Gặp chúng tôi, ông Lê Hữu Phú, Giám đốc Hợp tác xã rau, củ quả an toàn (HTX) Ninh Thái cho biết, trước kia nhiều lần vợ chồng ông mang rau đi giao cho thương lái, bán ở chợ nhưng chứng kiến cảnh người mua e dè, băn khoăn rau có sạch hay an toàn không hoặc nếu là rau sạch, an toàn thì ai bảo đảm. Rau bán rẻ như cho mà vẫn không bán hết, phải mang về làm thức ăn cho gà, lợn. Ông thấy xót xa, cơ cực quá dù ông biết nếu đặt vào vị trí của người tiêu dùng thì ai cũng có quyền đòi hỏi như thế. Điều đó khiến ông Phú trăn trở là làm sao để rau quê mình có thương hiệu, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
Năm 2021, thôn Ninh Thái tiếp nhận và triển khai dự án trồng rau an toàn từ Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) hỗ trợ. Là người nhạy bén, tâm huyết với nghề, ông Phú vui hơn ai hết. Ông hiểu đây là thời cơ quý giá tạo bứt phá cho nghề trồng rau ở thôn. Với vai trò thủ lĩnh, ông Phú đã tích cực cùng cán bộ thôn, xã đến từng nhà vận động, giải thích rõ lợi ích, quyền lợi, nghĩa vụ cho 11 hộ khác cùng vào tổ hợp tác.
Ông Phú nhớ lại, các hộ đều có kinh nghiệm trồng rau hàng chục năm. Khi vận động họ vào tổ hợp tác đã khó nhưng để thay đổi tư duy theo cách làm mới cũng gặp không ít khó khăn. Nhưng khi hiểu rõ, các thành viên đều nghiêm túc thực hiện rất tốt, từ sổ theo dõi, ghi chép ngày làm đất, gieo trồng, ngày sử dụng thuốc, cách ly cho từng loại cây; lựa chọn sử dụng phân bón, cách chăm sóc, thu hoạch... Muốn mọi người cùng làm, mình phải là người tiên phong làm trước, tuân thủ nghiêm chỉnh.
    |
 |
| Thành viên của Hợp tác xã tham gia tập huấn tại hiện trường |
Với diện tích 8 sào (2.880 m2) đất chuyên canh rau, trồng các loại rau như bắp cải, su hào, dưa chuột, cà chua… Để nâng cao thu nhập, nhiều năm qua gia đình ông Phú đã áp dụng phương thức sản xuất rau theo VietGAP, trong quá trình chăm sóc gia đình ông đều tuân thủ nguyên tắc tuyệt đối không phun thuốc trừ cỏ, chỉ phun thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học, bón phân hữu cơ, phân chuồng hoai mục… Ông Phú chia sẻ, trồng rau theo chuẩn VietGAP thì sản phẩm góp phần bảo vệ sức khỏe con người, bảo vệ môi trường, hiệu quả kinh tế cũng tăng lên so với cách làm truyền thống trước đây. Nhờ vậy đầu ra của sản phẩm rất ổn định, mỗi sào rau (360m2), bình quân cho thu nhập khoảng 30 triệu đồng/năm, trừ các khoản chi phí còn lại 20 triệu đồng.
Còn với gia đình ông Lê Văn Tình, thành viên Hợp tác xã Ninh Thái có thâm niên trồng rau hơn 30 năm có diện tích trồng rau hơn 2500 m2, gia đình ông trồng rau an toàn theo hướng tập trung. Tuy mất nhiều công, chi phí đầu tư cao hơn nhưng bù lại sản phẩm đưa ra thị trường được mọi người tin tưởng, đón nhận, ai nấy đều vui.
Tháng 02/2023, Hợp tác xã rau củ quả an toàn Ninh Thái được thành lập trên cơ sở Tổ hợp tác rau an toàn Ninh Thái gồm 15 thành viên. Ông Phú được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc.
Ông Phú giới thiệu, cả khu trồng rau tập trung của Hợp tác xã có quy mô hơn 5 ha. Vượt qua những kiểm nghiệm nghiêm ngặt, cuối năm 2022, sản phẩm rau của Hợp tác xã đã được cấp chứng nhận VietGAP. Đây là bước tiến quan trọng, khẳng định thương hiệu và nâng cao giá trị cho sản phẩm rau của thôn. Từ khi được công nhận VietGAP, ngoài bán ở chợ truyền thống, giao cho đầu mối, rau của thôn đã được sử dụng cho bếp ăn trường học, tiêu thụ ở các cửa hàng thực phẩm sạch, nhà hàng lớn trong và ngoài tỉnh.
Để đầu ra ổn định, Tổ chức Rikolto/Bỉ và Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang đã hỗ trợ Hợp tác xã triển khai các lớp tập huấn về an toàn thực phẩm, hội thảo phát triển kinh doanh cho Hợp tác xã và in tờ gấp, in tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đồng thời đã đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu trên nền tảng Zalo, Facebook…để các đối tác uy tín liên kết sản xuất, tiêu thụ rau cho thành viên. Thời gian tới, Hợp tác xã tiếp tục tìm kiếm và áp dụng thêm nhiều phương pháp canh tác hiện đại và tối ưu nhất để phục vụ quy trình sản xuất, vừa tăng lợi nhuận vừa tiết kiệm thời gian và công sức của thành viên và người lao động./.
Vũ Ngọc Tuyên
Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang