Đến nay mô hình đã đạt được những thành công bước đầu, mở ra triển vọng đối tượng nuôi mới cho vùng ven biển bãi ngang, đặc biệt là đối với những ao nuôi tôm phải bỏ hoang do dịch bệnh.

Mô hình được thực hiện từ tháng 4/2023 trên ao nuôi lót bạt trên cát của ông Võ Chí Thắng ở tại thôn Thuận Đầu, xã Hải An, huyện Hải Lăng với diện tích 2.000 m2. Thả nuôi 6.000 con cá giống cá chim vây vàng với kích cỡ 300 con/kg, mật độ thả 3 con/m2. Toàn bộ chi phí con giống, thức ăn và tập huấn hướng dẫn kĩ thuật nuôi đều được Trung tâm KN tỉnh hỗ trợ hoàn toàn.

Ông Thắng cho biết, diện tích này trước đây gia đình ông nuôi tôm thẻ chân trắng. Tuy nhiên, trong khoảng 5 – 6 năm trở lại đây, do môi trường nuôi ngày càng ô nhiễm, dịch bệnh phát sinh liên tục nên hầu như năm nào ông cũng gặp thất bại với con tôm. Do vậy, khi nghe Trung tâm KN tỉnh triển khai đề tài nuôi cá chim vây vàng, ông đã mạnh dạn đăng kí tham gia. Đến nay, sau hơn 5 tháng thả nuôi, cá đạt trọng lượng bình quân khoảng 0,5 kg/con, tỉ lệ sống trên 85%. Dự kiến sau 8 tháng nuôi cá có thể đạt trọng lượng từ 0,7 – 0,8 kg/con, tỉ lệ sống từ 70 – 80%. Sản lượng thu hoạch trên 3,2 tấn. Với giá bán hiện nay khoảng 150.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, dự kiến mô hình cho lợi nhuận khoảng 150 triệu đồng.

leftcenterrightdel
Mô hình thử nghiệm nuôi thâm canh cá chim vây vàng theo hướng VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm do Trung tâm KN tỉnh triển khai tại xã Hải An, huyện Hải Lăng 

Theo ông Thắng, mặc dù là đối tượng nuôi mới nhưng qua quá trình nuôi ông đánh giá cá chim vây vàng ít bị ảnh hưởng do dịch bệnh, chống chịu tốt với các thay đổi của môi trường, chi phí thức ăn thấp, phát triển khá nhanh. Kĩ thuật nuôi cá chim vây vàng cũng không khó như nuôi tôm và các đối tượng thủy sản khác nên hạn chế được rủi ro, người nuôi cũng ít vất vả hơn. Tuy nhiên, khi thả nuôi cá chim vây vàng cần phải chú ý cải tạo ao nuôi, xử lý mầm bệnh và vi sinh vật có hại. Do đặc tính của cá chim vây vàng cần ngưỡng ôxy cao nên trong ao nuôi cần bố trí máy quạt nước đầy đủ để đảm bảo ôxy cho cá. Ao nuôi cần đảm bảo độ sâu trên 1,5 m. Ngoài ra, cần theo dõi kĩ mức tiêu thụ thức ăn để điều chỉnh cho phù hợp.

“Trong quá trình nuôi, cá chỉ xuất hiện bệnh kí sinh trùng bám trên mang nhưng đã được cán bộ kĩ thuật xử lý bằng đồng sulfat kết hợp thay nước và bổ sung men vi sinh đường ruột nên chỉ sau 5 ngày xử lý, tình trạng sức khỏe của cá đã trở lại bình thường. Hiện tại, mặc dù chưa thu hoạch như tôi đã lên kế hoạch cho vụ nuôi tiếp theo dù không được hỗ trợ. Do cá chim vây vàng sống và ăn ở tầng mặt nên tôi dự kiến sẽ thả nuôi thêm một ít đối tượng nuôi tầng đáy như cá đối mục, cá dìa để sử dụng hết lượng rong rêu, làm sạch ao nuôi”, ông Thắng cho hay.

Theo Phó Giám đốc Trung tâm KN tỉnh – ông Phan Văn Phương, do đây là đối tượng nuôi mới lần đầu được du nhập về nuôi tại địa phương nên quy trình nuôi được theo dõi và quản lý chặt chẽ. Con giống thực hiện đề tài được lấy tại Phân viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản Bắc Trung Bộ, đảm bảo chất lượng theo yêu cầu. Việc xử lý ao nuôi, kiểm soát các yếu tố môi trường trong vụ nuôi được thực hiện tốt. Quá trình nuôi chủ yếu sử dụng chế phẩm vi sinh, sử dụng hoàn toàn thức ăn công nghiệp dành cho cá biển có độ đạm > 40%. Do vậy, mặc dù mô hình dự kiến thực hiện trong thời gian 8 tháng nhưng chỉ mới 5 tháng nuôi, trọng lượng cá đã đạt yêu cầu đề ra. Nếu nuôi đến 8 tháng có thể đạt đến 0,7 - 0,8 kg/con, sản lượng trên 3,2 tấn, tương đương năng suất 16 tấn/ha. Trừ chi phí mô hình cho lợi nhuận khoảng 150 triệu đồng, tương đương 750 triệu đồng/ha.

leftcenterrightdel
Sau 5 tháng nuôi cá chim vây vàng đạt trọng lượng 0,5 kg/con 

Cũng theo ông Phương, trong những năm trở lại đây, người dân nuôi trồng ở khu vực ven biển bãi ngang đang gặp rất nhiều khó khăn, chủ yếu là các hộ nuôi tôm. Một số hộ nuôi đã bỏ hàng trăm triệu đồng đến hàng tỉ đồng đầu tư cơ sở hạ tầng nhưng chưa thu lại được hiệu quả thì phải bỏ hoang do dịch bệnh và giá cả bấp bênh. Trong khi qua sản xuất thử nghiệm, cá chim vây vàng cho thấy đây là một đối tượng nuôi mới có giá trị kinh tế cao, độ rủi ro thấp hơn, quy trình nuôi đơn giản hơn. Do vậy, trên cơ sở kết quả của đề tài sản xuất thử nghiệm, Trung tâm KN tỉnh sẽ hoàn thiện quy trình kỹ thuật nuôi thâm canh cá chim vây vàng theo hướng VietGAP phù hợp, sau đó sẽ nhân rộng ra các địa phương khác trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là những vùng nuôi tôm thời gian gần đây bị ảnh hưởng của dịch bệnh, không đạt hiệu quả cao. Qua đó, đa dạng hóa đối tượng nuôi nước mặn, lợ vùng ven biển bãi ngang và vùng cửa sông, đảm bảo tính bền vững trong nuôi trồng thủy sản; giảm áp lực khai thác biển cũng như cải thiện thu nhập cho nông dân. Đồng thời, đây cũng là cơ sở thực tiễn để Trung tâm KN tỉnh tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT có chính sách hỗ trợ, phát triển nhân rộng cá chim vây vàng thành đối tượng nuôi chủ lực theo quy mô công nghiệp, hình thành các tổ sản xuất, Hợp tác xã để liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm cá chim vây vàng trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Lan Anh - Trương Quyết

Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị