Tham dự Hội nghị có đại diện Cục Trồng trọt, Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam và lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Theo báo cáo của Viện Khoa học Nông nghiệp Việt nam, mô hình chuyển đổi đất lúa sang trồng ngô thuộc dự án khuyến nông trung ương giai đoạn 2014-2016 với mục tiêu tăng thu nhập của nông dân tham gia mô hình tối thiểu 20% so với trước chuyển đổi, năng suất ngô mô hình đạt từ 8 đến 12 tấn/ha. Kết quả dự án năm 2014 triển khai ở 4 tỉnh An Giang, Cần Thơ, Long An và Đồng Tháp cho thấy, ở vụ xuân hè năng suất ngô trên đất lúa đạt 8-8,5 tấn/ha, vụ hè thu và thu đông đạt 10-12 tấn/ha. Hiệu quả kinh tế vụ xuân hè 2014 tại Cần Thơ cho lãi 12.699 nghìn đồng/ha, cao hơn 7.077 nghìn đồng/ha so với trồng lúa (5.622 nghìn đồng/ha). Vụ thu đông ở Đồng Tháp, 1 ha ngô lãi 10.340 nghìn đồng, cao hơn 6.167 nghìn đồng so với trồng lúa (4.172 nghìn đồng.

Thực hiện chương trình chuyển đổi của Bộ, Công ty TNHH Dekalb Việt Nam đã triển khai 54 mô hình với 7.780 nông dân tham gia. Theo ông Trần Trương Tấn Tài – Giám đốc kinh doanh và phát triển thị trưởng của Công ty cho biết: Mô hình chuyển đổi ngô có hiệu quả cao như: hộ ông Phạm Thành Lượng ở xã Nhị Trường, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh, chuyển đổi 0,7 ha ngô vụ hè thu 2013 cho lãi 10.656 nghìn đồng, trong khi lúa chỉ cho lãi 3.560 nghìn đồng; gia đình ông Đặng Thanh Tuấn ở xã Phú Ninh, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp chuyển đổi 0,7 ha lúa vụ hè thu 2014 cho lợi nhuận 12.705 nghìn đồng, trong khi sản xuất lúa cho lợi nhuận 8.720 nghìn đồng....

Lợi nhuận trồng ngô luôn cao hơn trồng lúa trên 50% và có sức thuyết phục để mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, việc chuyển đổi đang gặp phải một số khó khăn như: Giá ngô nhập khẩu đang ở mức giá thấp, nên cạnh tranh của ngô sản xuất trong nước rất khó khăn khi việc chuyển đổi còn manh mún, tỷ lệ cơ giới hóa trồng trọt thấp, giá thành sản phẩm cao; Vấn đề sản xuất theo chuỗi giá trị trong sản xuất ngô chuyển đổi vùng ĐBSCL còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt việc liên kết với doanh nghiệp thu mua sản phẩm còn rất ít và rủi ro khi có biến động của thị trường.

Để tháo gỡ những khó khăn nêu trên, cần nhanh chóng hoàn thiện và ban hành quy trình canh tác ngô trên đất lúa chuyển đổi để các địa phương áp dụng; Tăng cường hoạt động khuyến nông về xây dựng mô hình trình diễn, tập huấn kỹ thuật, thông tin tuyên truyền để nâng cao nhận thức và kỹ năng sản xuất ngô trên đất lúa cho người dân. Bên cạnh đó, do tập quán canh tác của nông dân vùng ĐBSCL là sản xuất lúa, nay chuyển sang trồng ngô trong khi sản xuất ngô còn phức tạp và rủi ro cao hơn lúa, vì vậy cần có những chính sách hộ trợ khả thi hơn của nhà nước cho vùng chuyển đổi.

Trần Văn Khởi

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia