Do vậy, để giảm thiểu thiệt hại do tác động của nắng nóng, người chăn nuôi cần thực hiện đồng bộ các biện pháp:
1) Cải thiện chuồng trại:
- Che chắn chuồng trại bằng lưới đen, mái cách nhiệt;
- Đảm bảo thông thoáng và có hệ thống quạt, phun sương trên mái chuồng nuôi vào thời điểm nắng gắt.
- Chuồng trại nên tránh gió nóng thổi trực tiếp và phân khu hợp lý để giảm stress cho vật nuôi.
    |
 |
| Chuồng nuôi có hệ thống chuồng làm mát |
2) Tăng cường chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng:
* Thời gian cho ăn: Cho ăn vào sáng sớm và chiều mát; tránh thời điểm nắng gắt giữa trưa; chia nhiều bữa nhỏ để tránh thức ăn thừa.
* Khẩu phần ăn cho gia súc, gia cầm trong mùa hè cần lưu ý quan trọng:
- Đối với gia cầm: Giảm năng lượng, chất béo; tăng đạm dễ tiêu (bột cá, đậu nành). Bổ sung vitamin và khoáng chất: vitamin C, B-complex, điện giải Na–K–Cl để tăng sức đề kháng và khả năng chịu nhiệt.
- Đối với gia súc: Khẩu phần ăn nên tăng thức ăn thô xanh, cỏ tươi, lá cây non, thân cây ngô, phụ phẩm nông nghiệp… giúp bổ sung nước và khoáng tự nhiên. Nhóm vật nuôi non, già, mang thai hoặc mới đẻ cần được bố trí nơi mát, yên tĩnh và chăm sóc kỹ hơn.
Giảm thức ăn dễ sinh nhiệt: Hạn chế tinh bột, thức ăn ủ kém chất lượng, phụ phẩm khô dễ mốc.
* Nước uống: Đảm bảo nước mát, sạch, luôn sẵn sàng cho gia cầm, gia cầm uống tự do, thay nước nhiều lần trong ngày.
- Bổ sung điện giải, vitamin C và khoáng chất cần thiết để tăng sức đề kháng.
|
 |
| Bổ sung điện giải, vitamin C cho gia cầm |
* Vệ sinh thức ăn - nước uống:
- Tránh để thức ăn thừa qua đêm, đặc biệt là thức ăn ướt, dễ mốc hoặc lên men.
- Rửa máng ăn, máng uống thường xuyên để phòng bệnh đường ruột.
* Giảm mật độ nuôi: Tránh nhốt quá đông, giảm mật độ giúp vật nuôi dễ dàng di chuyển, giảm tích tụ nhiệt.
3) Quản lý đàn vật nuôi trong mùa nắng nóng
- Theo dõi sức khỏe thường xuyên: Quan sát biểu hiện ăn uống, vận động, nhịp thở của vật nuôi; phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như bỏ ăn, thở nhanh, lưỡi thè, chảy dãi… để có biện pháp xử lý kịp thời.
- Điều chỉnh lịch chăn thả: Với gia súc chăn thả, nên cho ra đồng vào sáng sớm và chiều muộn, tránh để vật nuôi hoạt động ngoài trời vào thời điểm từ 10h–16h.
- Giữ vệ sinh chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi: Thu dọn phân, chất độn chuồng hằng ngày; rửa máng ăn, máng uống bằng nước sạch; định kỳ sát trùng khu vực nuôi để phòng bệnh.
- Ghi chép và theo dõi đàn: Lập sổ theo dõi số lượng, tình trạng sức khỏe, lịch tiêm phòng, bổ sung dinh dưỡng để dễ quản lý và xử lý khi có dịch bệnh hoặc hiện tượng bất thường.
- Cách ly kịp thời: Nếu phát hiện cá thể bị bệnh hoặc nghi ngờ sốc nhiệt nặng, cần tách khỏi đàn, đưa vào khu vực mát, cung cấp nước mát có pha điện giải và báo cán bộ thú y.
Việc chủ động áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, quản lý, tăng cường chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng trên đàn gia súc, gia cầm sẽ giúp giảm thiểu tác hại của nắng nóng, bảo vệ sức khỏe đàn vật nuôi, ổn định năng suất, hiệu quả cho người chăn nuôi.
|
 |
| Quan sát theo dõi đàn vật nuôi |
|
|
 |
| Chăm sóc và quan sát đàn gia cầm |
|
Phạm Thùy Linh
Trung tâm Khuyến nông Quốc gia