“Tôm câu mực” là nghề được nhiều ngư dân xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu áp dụng. Thời vụ khai thác của nghề này là quanh năm, cả ngày và đêm. Đối tượng khai thác chủ yếu là mực ống.

1. Tàu, thuyền: Là tàu vỏ gỗ, công suất máy chính từ 60-90 CV, tầm hoạt động cách bờ đến 80 hải lý. Ngư trường khai thác là các vùng biển có mực. Tàu được trang bị khá đầy đủ thiết bị an toàn như: Máy thông tin liên lạc, máy định vị, phao cứu sinh cá nhân, dụng cụ chống thủng, chống cháy. Mỗi phương tiện thường có 6-8 lao động.

2. Ngư cụ: Vàng “Tôm câu mực” được thi công như sau: Tôm giả được buộc vào sợi cước (cước 60) dài 2m thành thẻo câu. Thẻo câu được nối với đầu có buộc chì của dây chì, đầu còn lại của dây chì được buộc vào đường câu chính. Dây chì là sợi cước 80 dài khoảng 35m, đường dây chính là sợi cước 100. Khoảng cách giữa các lưỡi câu là 15m, trung bình mỗi phương tiện làm nghề “Tôm câu mực” trang bị từ 1.000-1.500 lưỡi câu. Để điều chỉnh độ sâu đánh bắt ngư dân sử dụng phao ganh. Phao ganh là loại phao ống có sức nổi khoảng 2 kg. Tương ứng với mỗi lưỡi câu từ đường câu chính là dây buộc phao ganh. Dây buộc phao ganh bằng nhựa PE Ф12. Do có dây chì và cấu tạo của “tôm” bằng nhựa cứng có gắn chì ở bụng nên tôm giả trôi trong nước như đang bơi ngang. “Tôm” được mua với giá 10.000-12.000 dồng/con tùy thời điểm, chi phí lần đầu của một vàng “Tôm câu mực” khoảng 30 triệu đồng.

3. Kỹ thuật khai thác: Ra đến ngư trường thuyền trưởng cho tàu chạy với tốc độ 4-5 hải lý để thả vàng câu. Phương thức thả là tàu chạy thẳng và thả câu, dàn câu phải được thả đều đặn để tránh bị rối. Điểm đầu và điểm cuối của vàng câu phải được đánh dấu bằng phao, cờ hiệu có đèn chớp để tiện thu câu cũng như cảnh báo cho các phương tiện khác không đi vào khu vực thả câu. Thả xong hết vàng câu là có thể tiến hành thu. Thu câu theo nguyên tắc thả trước thu trước thả sau thu sau. Khi thu câu thuyền trưởng cho tàu chạy với tốc độ từ 2-3 hải lý, câu được thu lên bằng sức người. Thu câu nhanh hay chậm phụ thuộc vào chiều dài vàng câu, lượng mực bị vướng, điều kiện thời tiết…trung bình thời gian thu câu khoảng 6-8 giờ.

4. Bảo quản trên tàu: Sản phẩm được rửa sạch và bảo quản bằng đá xay trong hầm lạnh hoặc trong thùng cách nhiệt.

5. Hiệu quả chuyến biển: Với thời gian mỗi chuyến từ 10-22 ngày, trung bình mỗi tàu hành nghề “tôm câu mực” có sản lượng khoảng 700-1.500kg tùy theo tàu. Cỡ mực từ 3-4 con/kg, giá bán từ 120.000-140.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí mỗi chuyến biển còn 70-100 triệu đồng.

Thân Văn Minh (theo tờ tin KNKNVN 5/2012)