Nghệ An: Diễn đàn Khuyến nông Nông nghiệp chủ đề “Giải pháp phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững”

Trong bối cảnh thị trường gỗ toàn cầu chuyển dịch mạnh sang tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc hợp pháp và đạt tiêu chuẩn bền vững, ngành lâm nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu vừa phải đáp ứng nhu cầu nguyên liệu chất lượng cao, vừa đảm bảo các tiêu chí môi trường và xã hội. Các thị trường xuất khẩu chủ lực như EU, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc ngày càng siết chặt quy định về truy xuất nguồn gốc và chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC, PEFC…), khiến việc phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quốc tế trở thành hướng đi tất yếu nếu ngành gỗ Việt Nam muốn duy trì và mở rộng thị phần. Tính đến giữa năm 2025, cả nước có khoảng 448.000 ha rừng trồng sản xuất gỗ lớn, trong đó diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý bền vững đạt khoảng 680.000 ha, tương đương 15% diện tích rừng trồng sản xuất – con số cho thấy dư địa tăng trưởng còn rất lớn.

Ngày 08 tháng 8 năm 2025, tại phường Trường Vinh, tỉnh Nghệ An, Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp chủ đề “Giải pháp phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững”.

Toàn cảnh diễn đàn

Diễn đàn do ông Hoàng Văn Hồng - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia, ông Nguyễn Danh Hùng - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đồng chủ tọa. Ngoài ra, diễn đàn cũng nhận được sự quan tâm và tham dự của đại diện các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường như Văn phòng Chứng chỉ quản lý rừng bền vững, Viện Nghiên cứu giống và Công nghệ sinh học lâm nghiệp, Viện Nghiên cứu Lâm sinh; lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Nghệ An, Chi cục Kiểm lâm, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng, đoàn điều tra quy hoạch lâm nghiệp; cùng nhiều doanh nghiệp chế biến gỗ, hợp tác xã, chủ rừng và cán bộ khuyến nông từ các huyện trong tỉnh.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An, toàn tỉnh hiện có 973.011,94 ha rừng, trong đó rừng tự nhiên chiếm 790.396 ha (91,23%) và rừng trồng 182.615,34 ha (18,77%). Tỷ lệ che phủ rừng đạt 59,01%. Diện tích rừng sản xuất là 565.391 ha, tương đương 58,1% diện tích rừng toàn tỉnh. Ngoài ra, diện tích chưa thành rừng còn 267.256,92 ha, bao gồm diện tích đã trồng nhưng chưa đạt tiêu chí thành rừng, khoanh nuôi tái sinh và đất khác. Về chất lượng, rừng giàu và rừng trung bình đạt 243.547 ha, chiếm 25,8% với trữ lượng ước tính khoảng 91 triệu m³ gỗ các loại.

Trong những năm gần đây, Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong phát triển rừng trồng sản xuất. Giai đoạn 2021–2025, sản lượng gỗ khai thác ước đạt gần 9 triệu m³, tốc độ tăng trưởng bình quân 20%/năm. Đến nay, diện tích rừng trồng gỗ lớn của tỉnh đạt 32.000 ha (gần 20% diện tích rừng trồng), diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý bền vững là 36.117 ha, tương đương 19,78% diện tích rừng trồng hiện có và đạt gần 70% mục tiêu kế hoạch 50.000 ha vào năm 2025. Đặc biệt, Nghệ An là địa phương đầu tiên cả nước được Thủ tướng Chính phủ thành lập khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tạo nền tảng thuận lợi để mở rộng diện tích rừng gỗ lớn và rừng đạt chứng chỉ quốc tế, nâng cao giá trị và chất lượng nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến sâu và xuất khẩu.

Tại diễn đàn, các đại biểu đã nghe năm báo cáo chuyên đề từ Trung tâm Khuyến nông quốc gia, Văn phòng Chứng chỉ quản lý rừng bền vững, Viện Nghiên cứu Lâm sinh, Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An, Công ty CP Chứng nhận và Kiểm định Vinacontrol. Nội dung xoay quanh chính sách, tiêu chuẩn, quy trình cấp chứng chỉ; các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị từ giống, trồng, khai thác đến chế biến và tiêu thụ; cùng những rào cản thực tế như chi phí chứng nhận, hồ sơ thủ tục, quy mô sản xuất và năng lực tổ chức. Các giải pháp được đề xuất bao gồm liên kết nhóm hộ dưới sự hỗ trợ của doanh nghiệp và hợp tác xã; nâng cao vai trò của cán bộ khuyến nông trong tổ chức sản xuất; xây dựng mô hình điểm để nhân rộng và hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm tăng khả năng tiếp cận chứng chỉ cho hộ trồng rừng.

Ban chủ tọa, ban cố vấn diễn đàn

Phát biểu bế mạc, ông Hoàng Văn Hồng nhấn mạnh định hướng khuyến nông lâm nghiệp trong giai đoạn mới phải chuyển từ khuyến nông kỹ thuật sang khuyến nông kinh tế – thị trường, từ tư vấn rời rạc sang tổ chức sản xuất có liên kết, truy xuất, thương hiệu và chứng chỉ; đồng thời từ vai trò hỗ trợ sang vai trò dẫn dắt, hình thành chuỗi giá trị bền vững cho rừng trồng và người trồng rừng. Trung tâm Khuyến nông quốc gia cam kết đào tạo cán bộ khuyến nông lâm nghiệp về chứng chỉ rừng, phối hợp xây dựng mô hình nhóm hộ có chứng chỉ liên kết với doanh nghiệp chế biến, rút ngắn thủ tục và tăng khả năng tiếp cận chính sách. Ông khẳng định, trồng rừng gỗ lớn có chứng chỉ không chỉ là yêu cầu của thị trường mà còn là con đường tất yếu để phát triển lâm nghiệp hiện đại, hiệu quả, hội nhập và có trách nhiệm với môi trường.

Phó giám đốc TTKNQG Hoàng Văn Hồng trả lời phỏng vấn bên lề diễn đàn

Trước đó, vào chiều ngày 7 tháng 8 năm 2025, các đại biểu đã tham quan thực địa mô hình trồng rừng nguyên liệu đạt chứng chỉ FSC tại xóm 2, xã Lương Sơn, Nghệ An. Tại đây, các đại biểu trực tiếp tham quan và tìm hiểu quy trình trồng, chăm sóc, quản lý và khai thác theo tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời trao đổi với chủ rừng và cán bộ kỹ thuật về kinh nghiệm duy trì chứng chỉ, lợi ích kinh tế so với rừng trồng thông thường và cơ hội mở rộng thị trường tiêu thụ.