Gita Adikhari nhận ra một điều quan trọng đã thay đổi khi trang trại của cô ở Quận Jhapa, miền đông Nepal cho năng suất gần gấp đôi so với bình thường.
Vụ khoai tây bội thu không phải là ngẫu nhiên mà là kết quả của những bài học kinh nghiệm từ lớp học hiện trường (FFS) dành cho nông dân do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) tổ chức với sự tài trợ từ Quỹ Khí hậu Xanh. Năng suất khoai tây tăng "giống như sự xác nhận rằng chúng tôi đang làm đúng, và điều đó thúc đẩy tôi tiếp tục học hỏi và cải thiện phương pháp canh tác của mình để có kết quả tốt hơn sau này", người nông dân 47 tuổi cho biết.
Khu vực tập trung các lớp học hiện trường (FFS) là Churia, nơi Gita và các bạn sinh viên của cô đang sinh sống. Khu vực này phải đối mặt với nhiều vấn đề về môi trường, chẳng hạn như nạn phá rừng, xói mòn đất và mất đa dạng sinh học. Những thách thức này cùng với tác động của cuộc khủng hoảng khí hậu đang gây áp lực lên sinh kế cộng đồng địa phương. Gita cho biết: “Khi lượng mưa ngày càng thất thường và nhiệt độ tăng cao, chúng tôi thấy cây trồng khó phát triển như trước và đôi khi chúng không phát triển được nữa”.
Nông dân đang học cách canh tác và trồng cây làm thức ăn chăn nuôi. Điều này giúp hạn chế chăn thả gia súc không kiểm soát và làm cạn kiệt đất. Mục đích là làm cho các hệ thống canh tác có khả năng chống chịu tốt hơn với biến đổi khí hậu. Ví dụ, để giảm áp lực việc lên rừng lấy củi và thức ăn chăn nuôi, các lớp học FFS đã đào tạo nông dân cách trồng cây làm thức ăn chăn nuôi và thu gom phân và nước tiểu từ gia súc để làm phân bón dạng lỏng và phân hữu cơ. Tất cả các hoạt động này đều giúp hạn chế chăn thả gia súc bừa bãi và không kiểm soát cũng như tình trạng cạn kiệt đất.
    |
 |
| Sau khi tham gia các lớp tập huấn, Gita đã ứng dụng vào trang trại của mình |
Kể từ khi tham gia các khóa đào tạo, Gita cho biết, “Tôi đã thay đổi rất nhiều thứ trong trang trại. Trước đây, tôi không biết nhiều về các hoạt động canh tác, vì vậy tôi đã sử dụng phân bón hóa học mà không thực sự hiểu tác hại của chúng hoặc cần sử dụng bao nhiêu. Tôi cũng không biết nên trồng những loại cây nào cùng nhau. Nhưng bây giờ, tôi đã bắt đầu sử dụng jholmol (phân bón sinh học và thuốc trừ sâu sinh học tự chế) và phân hữu cơ làm từ phân chuồng”.
Một yếu tố quan trọng khác mà FFS chứng minh là cách sử dụng biochar, một chất giống than củi làm từ tàn dư cây trồng, để cải tạo đất và kỹ thuật che phủ để giữ độ ẩm cho đất. Các biện pháp này được sử dụng cùng với xen canh cây trồng giúp canh tác hiệu quả hơn trong khi cung cấp chất hữu cơ để bón cho cây trồng mới.
Lớp học hiện trường (FFS) dành cho nông dân cũng nhằm mục đích tăng cường sự tự tin của những người phụ nữ nông dân vốn không có tiếng nói trong các quyết định của hộ gia đình hoặc cộng đồng. Gita cảm thấy điều này đã thay đổi và cô thường xuyên chia sẻ ý kiến của mình và tham gia tích cực vào cộng đồng.
Sự tự tin ngày càng tăng
Chồng của Gita điều hành một cửa hàng nhỏ trong cộng đồng và nhiều người đàn ông trong khu vực đang làm việc ở nước ngoài. Do đó, Gita mô tả, “Phần lớn công việc đồng áng đều do phụ nữ đảm nhiệm. Điều này có nghĩa là chúng tôi phải xoay xở giữa công việc đồng áng và công việc gia đình. Thêm vào đó, cơ sở hạ tầng thiếu thốn và hạn chế về kiến thức phù hợp để làm việc hiệu quả, điều này ảnh hưởng đến năng suất của chúng tôi”.
Mặc dù phụ nữ đang làm phần lớn công việc, nhưng họ vẫn phải vật lộn để có tiếng nói trong các quyết định do các chuẩn mực văn hóa và truyền thống. Gita giải thích, “Trong cộng đồng nông thôn của chúng tôi, phụ nữ không có nhiều cơ hội để lên tiếng hoặc chia sẻ suy nghĩ của mình một cách cởi mở vì văn hóa của chúng tôi. Mọi thứ vẫn luôn như vậy và điều đó khiến tôi cảm thấy tiếng nói của mình không còn quan trọng nữa”. Vì lý do này, FFS hợp tác với phụ nữ, không chỉ để kiếm sống tốt hơn từ đất đai của họ mà còn để nâng cao sự tự tin của họ. Gita nói rằng “Tôi không còn ngại chia sẻ ý kiến của mình và tham gia vào cộng đồng nữa”.
Gita cho biết, việc tích cực thu hút phụ nữ tham gia vào các quyết định về nông nghiệp và quản lý tài nguyên nông thôn sẽ nâng cao khả năng phục hồi của cộng đồng và thúc đẩy bình đẳng giới nhiều hơn. Vai trò của cô đặc biệt quan trọng với tư cách là người lãnh đạo 22 phụ nữ trong tổng số 28 sinh viên.
|
 |
| Việc tích cực thu hút phụ nữ tham gia vào các quyết định về nông nghiệp và quản lý tài nguyên nông thôn sẽ nâng cao khả năng phục hồi của cộng đồng |
Mặc dù có những thách thức, “Tôi vẫn hy vọng vào tương lai của khu vực Churia. Với những nỗ lực bảo tồn phù hợp và các hoạt động bền vững, chúng ta có thể hướng tới việc khôi phục sức khỏe của hệ sinh thái”, Gita cho biết. Đó cũng chính là khát vọng cốt lõi của dự án. Dự án đang hợp tác chặt chẽ với nhiều bên liên quan, bao gồm mọi cấp chính quyền và các tổ chức cộng đồng, giúp Gita và những người nông dân khác xây dựng sự tự tin cho chính họ cũng như tương lai của khu vực.
Quỳnh Anh
Theo FAO